rozwiń >

Inicjatywa ustawodawcza prezydenta ws. CPK

Prezydent Karol Nawrocki podpisał w czwartek w Kaliszu swoją pierwszą inicjatywę ustawodawczą dotyczącą projektu ustawy o Centralnym Porcie Komunikacyjnym. Na stronie kancelarii prezydenta opublikowano później tego dnia projekt nowelizacji ustawy o zapewnieniu realizacji inwestycji CPK.

Terminy inwestycji

Projekt zakłada zakończenie prac budowlanych na nowym lotnisku, które ma powstać pod Baranowem, oraz uzyskanie certyfikacji i zgód na uruchomienie operacji lotniczych do końca grudnia 2031 r. W przypadku linii kolejowej przebiegającej przez tunel w Łodzi węzła CPKi linii Warszawa-Łódź termin zakończenia tych inwestycji określono na koniec 2030 r.

Długość linii kolejowych

W projekcie ustawy założono też, że długość linii kolejowych, dla których złożono wnioski o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach w 2030 r., będzie wynosić przynajmniej 1338 km, a prędkość eksploatacyjna na nowo budowanych liniach kolejowych wyniesie 250 km/h. W ramach Programu Kolejowego CPK ma powstać w sumie ok. 2 tys. km nowych linii kolejowych, w tym Kolei Dużych Prędkości (KDP).

Włączenie mniejszych miast

W załączniku do projektu znalazł się również wykaz wszystkich odcinków linii kolejowych objętych obowiązkiem realizacji prac projektowych i środowiskowych. W uzasadnieniu podkreślono, że takie rozwiązanie zapewni obsługę kolejową miejscowości powyżej 50 tys. mieszkańców, które znajdą się na planowanym przebiegu linii kolejowej – w szczególności Kalisza, Płocka i Grudziądza.

„Podstawowe znaczenie ma realizacja wszystkich wskazanych odcinków linii kolejowych. Centralny Port Komunikacyjny został zaplanowany bowiem jako serce i zwornik nowoczesnego systemu komunikacyjnego, obejmującego wszystkie rodzaje środków transportu lądowego. Zakłada wygodne i wydajne połączenia z krajową siecią autostrad i dróg ekspresowych, ale jego głównymi arteriami mają być właśnie połączenia kolejowe. Brak dostępu do sieci kolejowej jest jednym z głównych powodów wykluczenia komunikacyjnego, szczególnie w Polsce wschodniej” – zaznaczono w uzasadnieniu.

Finansowanie projektu

Zgodnie z prezydenckim projektem wartość finansowania programu CPK za pomocą skarbowych papierów wartościowych ma wynieść przynajmniej 66 mld 180 mln zł do 2032 r. W uzasadnieniu wskazano jednak, że projekt ustawy „nie pociąga za sobą dodatkowego obciążenia budżetu państwa względem obciążeń przyjętych już na podstawie wiążących ustaw i uchwał Rady Ministrów”. Zakłada natomiast zwiększenie wartości finansowania programu za pomocą skarbowych papierów wartościowych.

Jak zauważono, kwota ta odpowiada wartości finansowania za pomocą skarbowych papierów wartościowych przewidzianej do 2030 r. w pierwotnej wersji uchwały ws. ustanowienia programu wieloletniego – „Program inwestycyjny Centralny Port Komunikacyjny. Etap II. 2024–2030”, którą przyjął 24 października 2023 r. jeszcze poprzedni rząd. Projektodawcy wyliczyli, że oznacza to zwiększenie finansowania o blisko 3,3 mld zł w stosunku do obecnie obowiązującego programu.

Sieć terminali intermodalnych

W prezydenckim projekcie wskazuje się m.in. na przywrócenie projektu sieci terminali intermodalnych, Airport City, Cargo City oraz zabezpieczenie środków na działania badawczo-rozwojowe.

Ruch na Lotnisku Chopina do 2032 roku

Określono również, że cywilny ruch lotniczy na Lotnisku Chopina w Warszawie ma trwać do najpóźniej do 31 grudnia 2032 r. Potem – według projektodawców – ruch ma przenieść się na nowe lotnisko pod Baranowem.

Zakaz dofinansowywania połączeń lotniczych

Projekt zakłada też wprowadzenie zakazu dofinansowywania połączeń lotniczych przez Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub ich związki oraz państwowe i komunalne osoby prawne. Podmioty te nie mogłyby zawierać umów, np. o charakterze marketingowym, promocyjnym, z przewoźnikami lotniczymi. Według projektodawców takie działania budzą wątpliwości z punktu widzenia niedozwolonej pomocy publicznej.

Projekt stanowi kontynuację najważniejszych założeń projektu obywatelskiego

W uzasadnieniu prezydenckiego projektu wskazano, że „stanowi kontynuację wszystkich najważniejszych założeń projektu obywatelskiego zawartego w druku sejmowym nr 699”. Chodzi o obywatelski projekt ustawy o zobowiązaniu władz publicznych do realizacji inwestycji CPK, który do Sejmu został złożony w połowie września 2024 r. Na początku lutego br. sejmowa komisja infrastruktury opowiedziała się za odrzuceniem tego projektu.

Obywatelski projekt zobowiązuje m.in. rząd do realizacji programu CPK w kształcie i w harmonogramie, jaki został przyjęty w uchwale rządu Mateusza Morawieckiego z października 2023 r.

W tym projekcie m.in. zakazuje się rządowi dokonywania w programie budowy CPK zmian, które skutkowałyby opóźnieniem uruchomienia lotniska i zakończenia budowy linii kolejowej Warszawa-Łódź poza 2030 r.

Obecna budowa CPK

W środę spółka CPK poinformowała o odebraniu projektu terminala lotniska i dworca kolejowego od master architekta. Obecnie trwa przygotowanie dokumentów niezbędnych do wniosków o wydanie pozwoleń na budowę, które – jak informował wiceminister infrastruktury Maciej Lasek – mają zostać złożone w 2025 r.

Obecnie trwa również przygotowanie dokumentacji projektowej m.in. dróg startowych, dróg kołowania, płyt postojowych i części dróg okołolotniskowych w ramach prac generalnego projektanta inżynierii lądowej CPK oraz dokumentacja projektowa dla tzw. obiektów wspierających lotnisko. Chodzi m.in. o budynki administracji, bazy utrzymania, budynki dla służby meteorologicznej, kontroli zagrożeń środowiskowych, straży pożarnej oraz dla wieży kontroli ruchu lotniczego.

W czwartek spółka przekazała informację o złożeniu kompletu wniosków o decyzje lokalizacyjne dla szybkiej kolei na odcinku między Warszawą a CPK oraz trzech z siedmiu dla odcinka CPK-Łódź.

Decyzję lokalizacyjną dla lotniska CPK Wojewoda Mazowiecki wydał w styczniu br. W maju spółka CPK ogłosiła z kolei postępowanie w trybie dialogu konkurencyjnego na wybór generalnego wykonawcy terminala pasażerskiego lotniska, a w lipcu zostały otwarte oferty w postępowaniu na system obsługi bagażu. Do końca 2025 r. spółka CPK zamierza ogłosić kolejne przetargi na łączną sumę około 30 mld zł.

Co powstanie w ramach aktualnego Programu CPK?

W ramach obecnie obowiązującego Programu CPK ma powstać m.in. centralne lotnisko, zlokalizowane pomiędzy Warszawą i Łodzią, oraz system Kolei Dużych Prędkości. Nowy port lotniczy ma być przystosowany początkowo do obsługi 34 mln pasażerów rocznie i zaprojektowany w taki sposób, by w perspektywie długoterminowej mógł być elastycznie rozbudowywany, zgodnie z potrzebami i prognozami rozwoju rynku.

Linia KDP na odcinku Warszawa – Łódź przez CPK skróci czas przejazdu na tym odcinku z ok. 70 do 40 minut, a z Warszawy do lotniska w Baranowie podróż potrwa mniej niż 20 minut. Po wybudowaniu całej kolei „Y” podróż z Poznania do Warszawy potrwa ok. 1 godz. 40 minut zamiast 2 godz. 20 min, jak obecnie.

Lotnisko CPK ma zostać uruchomione do końca 2032 r. W tym terminie planowane jest też otwarcie linii KDP Warszawa – Łódź. Odcinki z Łodzi do Wrocławia i Poznania mają być gotowe trzy lata później. Szacowany koszt inwestycji do 2032 r. wynosi 131,7 mld zł. (PAP)