Czy faktury wystawiane osobom prywatnym trzeba oznaczać wyrazami „mechanizm podzielonej płatności”
Kiedy rachunek będzie wskazany w wykazie podmiotów
Ze względu na dokonywanie dostaw towarów, które będą wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, z dniem 1 listopada 2019 r. podatnik utraci prawo do składania deklaracji kwartalnych VAT-7K. Czy pierwszą deklarację miesięczną podatnik będzie obowiązany do złożenia już za listopad 2019 r.?
Od 1 listopada 2019 r. dokonywanie dostaw towarów lub świadczenie usług wymienionych w nowym załączniku nr 15 do ustawy o VAT może wyłączać możliwość składania kwartalnych deklaracji VAT-7K (tak jak obecnie możliwość taką wyłączać może dokonywanie dostaw towarów wymienionych w załączniku nr 13 do ustawy o VAT). Z nowego brzmienia art. 99 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT wynika, że będzie tak w przypadku podatników, którzy w danym kwartale lub w poprzedzających go czterech kwartałach dokonali dostawy towarów lub świadczenia usług, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, chyba że łączna wartość tych dostaw bez kwoty podatku nie przekroczyła, w żadnym miesiącu z tych okresów, kwoty 50 000 zł.
Reklama
Zmiana ta może spowodować utratę z dniem 1 listopada 2019 r. prawa do składania deklaracji kwartalnych przez podatników obecnie mających do tego prawo. Podatnicy, których to dotyczy – jak wynika z art. 11 ustawy nowelizującej z 9 sierpnia 2019 r. – będą obowiązani do składania deklaracji miesięcznych począwszy od rozliczenia za styczeń 2020 r. A zatem podatnik, o którym mowa, pierwszą deklarację miesięczną VAT-7 będzie obowiązany złożyć dopiero za styczeń 2020 r. (za IV kwartał 2019 r. powinien złożyć ostatnią deklarację kwartalną VAT-7K).
Podstawa prawna
Art. 99 ust. 3b pkt 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 2174; ost. zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1520) – w brzmieniu obowiązującym od 1 listopada 2019 r.
Art. 11 ustawy z 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1751).
Od 1 listopada 2019 r. konieczne będzie oznaczanie niektórych faktur wyrazami „mechanizm podzielonej płatności”. Czy będzie to dotyczyć także faktur wystawianych osobom prywatnym?
Z początkiem lipca 2018 r. do ustawy o VAT dodane zostały przepisy określające stosowanie tzw. mechanizmu podzielonej płatności (zob. art. 108a ust. 1 ustawy o VAT). Do końca października 2019 r. korzystanie przez podatników z tego mechanizmu jest dobrowolne. Od 1 listopada 2019 r. stan prawny w tym zakresie ulegnie zmianie. Z dodawanego art. 108a ust. 1a ustawy o VAT wynikać bowiem będzie, że w niektórych przypadkach stosowanie mechanizmu podzielonej płatności jest obowiązkowe. Towary i usługi, których to będzie dotyczyć, wymienione zostały w nowym załączniku nr 15 do ustawy o VAT (wejdzie on w życie od 1 listopada br.).
Wprowadzeniu przepisów o obowiązku stosowania mechanizmu podzielonej płatności towarzyszyć będzie dodanie art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT. Z przepisu tego wynikać będzie obowiązek wskazywania na niektórych fakturach wyrazów „mechanizm podzielonej płatności”. Obowiązek ten istnieć będzie (jak się najczęściej przyjmuje, gdyż treść przepisów nie jest jednoznaczna) w przypadku faktur obejmujących dokonaną na rzecz podatnika dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa będzie w dodawanym załączniku nr 15 do ustawy o VAT, jeżeli kwota należności ogółem na tych fakturach przekraczać będzie 15 000 zł.
Jak widać, obowiązek wskazywania wyrazów „mechanizm podzielonej płatności” istnieć będzie mógł wyłącznie w przypadku faktur obejmujących sprzedaż na rzecz podatników, czyli podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu VAT (zob. art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT). W konsekwencji faktury wystawiane osobom prywatnym (osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej w rozumieniu VAT, względnie prowadzącym taką działalność, lecz dokonującym zakupy „prywatnie”) nie będą musiały zawierać takich wyrazów.
Podstawa prawna
Art. 106e ust. 1 pkt 18a oraz art. 108a ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2174; ost. zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1520) – w brzmieniu obowiązującym od 1 listopada 2019 r.
Lekarz prowadzi działalność gospodarczą, jednak ze względu na zwolnienie z VAT nie jest zarejestrowany jako podatnik VAT. Obecnie na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej korzysta z rachunku osobistego. Czy w tej sytuacji konieczne jest założenie przez lekarza rachunku firmowego? A jeśli założy taki rachunek, to czy pojawi się on w wykazie podatników VAT? I co się stanie, jeśli rachunku medyka nie będzie w wykazie – czy kontrahentom lekarza będzie grozić wyłączenie możliwości rozpoznawania kosztów uzyskania przychodów?
Od 1 września 2019 r. funkcjonuje nowy prowadzony dla celów VAT wykaz podmiotów. Obejmuje on m.in. wszystkie podmioty zarejestrowane jako podatnicy VAT oraz dotyczące ich informacje, w tym numery posiadanych przez nich rachunków bankowych oraz w SKOK-ach (zob. art. 96b ust. 3 pkt 13 ustawy o VAT).
Podkreślić należy, że wykaz ten pełni wyłącznie funkcję informacyjną. Wykazuje się w nim numery posiadanych przez podatników rachunków płatniczych i nie jest konieczne posiadanie przez podatników zgłoszonych rachunków „firmowych”. A zatem w przedstawionej sytuacji lekarz nie ma obowiązku zakładania takiego rachunku.
Z początkiem 2020 r. do ustaw o podatku dochodowym zostaną dodane przepisy wyłączające możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów kosztów dotyczących transakcji pomiędzy przedsiębiorcami o wartości przekraczającej 15 000 zł, jeżeli płatności dotyczące tych transakcji zostaną dokonane przelewem na rachunek inny niż wskazany we wskazanym wykazie (zob. art. 22p ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT oraz art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT). Dodany wówczas także zostanie art. 117ba ordynacji podatkowej. Zawiera on m.in. przepisy o odpowiedzialności solidarnej podmiotów (np. nabywców towarów i usług) za zaległości podatkowe dostawcy lub usługodawcy w VAT. Dotyczy to sytuacji, jeżeli zapłata należności za dostawę towarów lub świadczenie usług, potwierdzone fakturą, zostanie dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu we wskazanym na wstępie wykazie, a z odrębnych przepisów wynika obowiązek dokonania zapłaty za pośrednictwem rachunku płatniczego (zob. art. 117ba par. 1 i 2 ordynacji podatkowej), a więc dokonywana jest transakcja pomiędzy przedsiębiorcami o wartości przekraczającej 15 000 zł.
Wskazane przepisy będą jednak mieć zastosowanie wyłącznie w przypadkach, gdy zakupy będą dokonywane od dostawcy towarów lub usługodawcy zarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny. Nie będą one zatem miały zastosowania w przypadkach, gdy zakupy będą dokonywane od dostawcy towarów lub usługodawcy zarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT zwolniony, jak również w przypadkach gdy zakupy będą dokonywane od dostawcy towarów lub usługodawcy niezarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług. Powoduje to, że w przedstawionej sytuacji kontrahentom lekarza nie będzie grozić wyłączenie możliwości rozpoznawania kosztów uzyskania przychodów.
Można spowodować, że posiadany przez podatnika rachunek wskazany będzie w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ustawy o VAT. W tym celu podatnik powinien:
1) zarejestrować się jako podatnik VAT zwolniony,
2) zgłosić do CEIDG rachunek bankowy jako związany z prowadzeniem działalności gospodarczej (nie musi to być rachunek założony w banku jako „firmowy”; jako związane z związany z prowadzeniem działalności gospodarczej zgłaszane mogą być również rachunki osobiste). ©℗
Podstawa prawna
Art. 96b ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2174; ost. zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1520).
Art. 22p ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1387; ost. zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1835) – w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2020 r.
Art. 15d ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 865; ost. zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1572) – w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2020 r.
Art. 117ba ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 900; ost. zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1667) – w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2020 r.
