Instytut Spraw Obywatelskich (INSPRO) przedstawił wyniki kontroli Państwowej Inspekcji Pracy w zakresie przestrzegania przez pracodawców przepisów ustawy o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji (tzw. ustawa o radach pracowników).
Rady pracowników to organizacje pracownicze, których celem jest prowadzenie dialogu społecznego w zakładach pracy. Są pośrednikiem na linii pracownicy-pracodawca. Pozyskują informację o stanie firmy i przekazują je załodze.
Jak poinformował Instytut Spraw Obywatelskich w komunikacie przesłanym PAP, kontrolerzy PIP wykryli szereg nieprawidłowości w ponad połowie skontrolowanych firm. Przykładowo wskazano na: nieprzekazywanie radzie pracowników informacji, brak prowadzenia konsultacji z radą pracowników oraz niewłaściwego sposobu prowadzenia konsultacji, nieznajomość przepisów ustawy lub błędna ich interpretacja przez pracodawców.
Instytut zwrócił uwagę, że gdy ustawa wchodziła w życie w 2006 roku, obejmowała 31 tysięcy firm. "Niestety, przez ostatnie 13 lat rady się zwijały, a nie rozwijały. W szczytowym okresie rady pracowników działały w ponad 3000 firm. Niestety, dziś ich liczba spadła do około pół tysiąca" - wskazano.
"Mając na uwadze powyższe rozważania oparte na wynikach przeprowadzonych kontroli oraz aktualnie obowiązujące przepisy prawa pracy można postawić tezę, że drogą prowadzącą do wzmocnienia pozycji rady pracowników, która miałaby faktyczny wpływ na działania pracodawców, jest zwiększenie zakresu jej uprawnień i przywilejów w drodze nowelizacji przepisów ustawy o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji" - podkreślił cytowany w komunikacie Główny Inspektor Pracy Wiesław Łyszczek.
"W przeciwnym razie lekceważące traktowanie rad pracowników przez pracodawców, które ujawniły przeprowadzone kontrole oraz brak znaczącego wpływu na pracodawcę może w konsekwencji doprowadzić do tego, że taki rodzaj reprezentacji pracowników z czasem w ogóle przestanie funkcjonować" - dodał.
Instytut Spraw Obywatelskich zaapelował do premiera Mateusza Morawieckiego o rządową nowelizację ustawy o radach pracowników. Do apelu załączono projekt nowelizacji ustawy, który przygotował INSPRO na podstawie konsultacji społecznych z radami pracowników.
"Nasz projekt może posłużyć premierowi, jako punkt wyjścia do przygotowania rządowej nowelizacji. Potrzebujemy dobrej ustawy o radach pracowników, która wzmocni dialog społeczny pomiędzy pracownikami i pracodawcami w firmach, w których nie ma związków zawodowych" - podkreślono w komunikacie.
INSPRO powołując się na raport CBOS z czerwca 2017 roku, wskazało, że tylko 11 procent pracowników, jest członkami związków zawodowych. "Efektem dobrego dialogu jest troska pracowników o dobro wspólne, czyli przedsiębiorstwo. Dobry dialog to większe zaangażowanie pracowników w osiąganie lepszych wyników firmy, co przekłada się też na wzmocnienie gospodarki. Przykładem mogą być Niemcy lub kraje skandynawskie" – podkreślił cytowany w komunikacie prezes Instytutu Spraw Obywatelskich Rafał Górski.
INSPRO został utworzony w 2004 roku. Jego misją jest rozwijanie, kształtowanie i promowanie postaw obywatelskich. Wśród współpracowników Instytutu znajdują się m.in. społecznicy, aktywiści, studenci, naukowcy, samorządowcy i prawnicy.
