Według rządowego projektu, przygotowanego przez ministerstwo rolnictwa Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHARS) ma odpowiadać za kontrolę jakości handlowej żywności podczas całego etapu wytwarzania żywności - w produkcji, przetwarzaniu i dystrybucji.
Projekt ustawy został przyjęty przez rząd we wrześniu 2019 r, po czym został przekazany do Sejmu. Parlament jednak z powodu upływającej kadencji nie miał czasu zająć się tym dokumentem. Ze względu na zasadę dyskontynuacji projektów, rząd po raz kolejny zaakceptował projekt w grudniu 2019 r. i skierował do Sejmu.
Jak informował w Sejmie wiceminister rolnictwa Szymon Giżyński, zakłada on połączenie Inspekcji Jakości podległej ministrowi rolnictwa z Inspekcją Handlową, nad którą sprawuje pieczę prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Dotychczas obie te instytucje kontrolowały żywność niezależnie od siebie. Na etapie produkcji i dystrybucji inspekcja jakości, a w sklepach - Inspekcja Handlowa.
"Są to z oczywistych względów działania komplementarne, do tego inspekcje prowadzą swoją działalność na podstawie tej samej ustawy (...), więc aż się prosi, by w tym całym procesie scalania inspekcji żywnościowych w Polsce poczynić oczywisty krok" - mówił wiceminister.
Wskazał, że takie połączenie spowoduje znacznie szybsze reagowanie na ewentualne nieprawidłowości i szybsze wycofywanie produktu o niewłaściwej jakości handlowej, a także potrzebny będzie krótszy czas kontroli i wyeliminowanie możliwości sprzecznych interpretacji.
Wszystkie kluby poselskie poparły ustawę, choć Lewica (poseł Marcin Kulasek) zwracała uwagę, że Inspekcja dostanie więcej obowiązków przy nie wiele większej liczbie etatów i niskich płacach inspektorów. Przedstawiciel klubu PO-KO Tomasz Lenz wyraził zaś potrzebę doprecyzowania niektórych przepisów m.in. dotyczących ochrony danych osobowych. Natomiast Jarosław Sachajko (Koalicja Polska) przypominał że PiS obiecywał na początku poprzedniej kadencji utworzenie jednej instytucji odpowiedzialnej za bezpieczeństwo żywności, tymczasem proponowana ustawa dotyczy połączenia zaledwie dwóch inspekcji.
Według autorów projektowanej ustawy, nowe rozwiązanie jest korzystne dla konsumentów, bo przyczyni się do lepszego nadzoru nad jakością żywności oraz skuteczniejszego eliminowania nieuczciwych praktyk w handlu np. fałszowania żywności.
Nowy IJHARS będzie więc zajmował się kontrolą jakości handlowej produktów rolno-spożywczych - u producenta czy na giełdach żywności prowadzących sprzedaż hurtową oraz nadzorował jakość handlową w obrocie detalicznym np. w sklepach i na bazarach, oraz kontrolował żywność w placówkach gastronomicznych - np. w restauracjach i catering.
Przewidziano także wzmocnienie roli nadzorczej Głównego Inspektora Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych wobec wojewódzkich inspektorów IJHARS. Będzie on mógł nadzorować działalność wojewódzkich inspektorów IJHARS oraz wydawać im wytyczne i polecenia. A także będzie miał możliwość wystąpienia do wojewody o odwołanie wojewódzkiego inspektora IJHARS, jeśli stwierdzi, że jego działanie zagraża prawidłowemu wykonywaniu zadań przez wojewódzki inspektorat.
Proponowane przepisy co do zasady mają wejść w życie 1 stycznia 2020 r. (PAP)
autor: Anna Wysoczańska
