Zgodnie z regulacjami bułgarskiej ustawy o VAT do dokonania zgłoszenia rejestracyjnego dla celów podatku od towarów i usług zobowiązane są wszystkie podmioty, które w ciągu kolejnych 12 miesięcy przekroczą próg sprzedaży wynoszący 50 tys. lew (BGN). Jak podkreśla Bartłomiej Rodak, konsultant w PricewaterhouseCoopers, wniosek rejestracyjny powinien być złożony najpóźniej 14. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przekroczony został wskazany próg sprzedaży.
– W przypadku niedotrzymania tego terminu bułgarskie ustawodawstwo przewiduje karę w wysokości od 500 do 5 tys. BGN. Natomiast w przypadku podmiotów, które nie przekroczą progu sprzedaży w wysokości 50 tys. BNG, przepisy przewidują możliwość dokonania dobrowolnego zgłoszenia rejestracyjnego – tłumaczy Bartłomiej Rodak.
Dodaje, że opisana procedura dotyczy zarówno podmiotów bułgarskich, jak i zagranicznych, które nie posiadają siedziby w Bułgarii. W przypadku jednak podmiotów zagranicznych bułgarskie przepisy VAT przewidują obowiązek posiadania przedstawiciela podatkowego, który odpowiada solidarnie za zobowiązania danego podmiotu. Ta regulacja jest niezgodna z prawem wspólnotowym – czego świadome są władze bułgarskie.

Deklaracje VAT

Reklama
Podatnicy w Bułgarii są zobowiązani do składania deklaracji VAT za dany miesiąc do 14. dnia następnego miesiąca. Bartłomiej Rodak podkreśla, że jest to również termin zapłaty podatku należnego za dany miesiąc. W przypadku niezłożenia deklaracji w terminie podatnikowi grozi kara w wysokości od 500–10 tys. BGN.
– Nawet w przypadku braku zobowiązania podatkowego konieczne jest składanie tzw. deklaracji zerowej – wskazuje nasz ekspert z PricewaterhouseCoopers.
Stwierdza też, że w przypadku nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w danym okresie rozliczeniowym podatnik ma możliwość ubiegania się o zwrot nadpłaconego podatku. Jeżeli w danym okresie rozliczeniowym (miesiącu) wartość transakcji opodatkowanych stawką 0-proc. i innych wymienionych w ustawie przekroczy o 30 proc. wartości transakcji sprzedaży wykonanych w ciągu 12 poprzednich miesięcy, to wnioskowana kwota nadpłaconego podatku zostanie wrócona w ciągu 30 dni po złożeniu deklaracji VAT. Wskazany termin – jak podkreśla Bartłomiej Rodak – stosuje się również w przypadku zwrotu nadwyżki podatku naliczonego w związku z realizacją dużych projektów inwestycyjnych zatwierdzonych przez Ministerstwo Finansów. Zgodnie z wytycznymi bułgarskiego ustawodawcy taki projekt powinien spełniać szczególne warunki.
We wszystkich pozostałych przypadkach podatnik wykazuję kwotę nadwyżki w deklaracji, jednak nie ma prawa wnioskować o jej zwrot. Podatnik może ubiegać się o zwrot, jeżeli po trzech miesiącach od wskazania w deklaracji nadwyżki nie uległa ona rozliczeniu. Wówczas kwota nadpłaconego podatku jest zwracana w terminie 45 dni od złożenia deklaracji za trzeci miesiąc. W konsekwencji większość zwrotów VAT jest rozliczana w cyklu trzymiesięcznym.
– Zgodnie z przepisami bułgarskiej ustawy o VAT podatnicy obok deklaracji VAT są zobowiązani też do comiesięcznego składania informacji podsumowującej o wewnątrzwspólnotowych transakcjach (tzn. VIES declaration) – podpowiada Bartłomiej Rodak.

Wysokość podatku

W Bułgarii obowiązują dwie stawki VAT. Podstawowa wynosi 20 proc. i stosuje się ją do dostaw wszelkich dostaw towarów oraz świadczenia usług opodatkowanych VAT, z wyjątkiem tych, które podlegają zwolnieniu. Obniżoną stawkę VAT w wysokości 7 proc. stosuje się np. do usług zakwaterowania, jeżeli usługa ta stanowi część pakietu turystycznego oferowanego przez operatora. Ponadto część transakcji podlega zwolnieniu z VAT, np. sprzedaż usług finansowych, usługi edukacyjne, ubezpieczeniowe czy kulturalne.
– W Bułgarii podobnie jak w innych państwach UE okres archiwizacji dokumentacji będący podstawą rozliczeń podatkowych wynosi 10 lat. Jednak bułgarskie prawo zezwala na elektroniczną archiwizację faktur również poza terytorium Bułgarii – w innym państwie członkowskim UE. W tym przypadku konieczne jest, aby bułgarskie organy podatkowe miały w razie potrzeby dostęp on-line do tych dokumentów – wyjaśnia Bartłomiej Rodak.

Zwrot VAT

O zwrot VAT mogą ubiegać się polscy przedsiębiorcy, którzy są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług. Bartłomiej Rodak mówi, że aby uzyskać zwrot, przedsiębiorca w okresie, do którego odnosi się wniosek o zwrot, musi spełniać następujące warunki:
● musi być zarejestrowany w jednym z państw unijnych jako czynny podatnik VAT, wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności;
● nie może posiadać na terytorium Bułgarii siedziby, oddziału, stałego zakładu, przedstawicielstwa lub stałego zakładu;
● nie może dokonywać dostawy towarów ani świadczyć usług na terenie Bułgarii w okresie, którego dotyczy wniosek o zwrot VAT, z kilkoma wyjątkami, np. usług transportu międzynarodowego oraz usług związanych z transportem międzynarodowym;
● powinien powiązać nabyte towary i usługi z opodatkowaną działalnością w swoim kraju;
● przedsiębiorcy przysługiwałoby w Bułgarii prawo do odliczenia.
Procedura zwrotu VAT rozpoczyna się od wypełnienia formularza, dostępnego w języku bułgarskim i angielskim ze strony bułgarskiego Ministerstwa Finansów. Podobnie jak w innych państwach Unii wniosek można złożyć samodzielnie lub skorzystać z pomocy przedstawiciela podatkowego. W przypadku gdy polski przedsiębiorca zdecyduje się na ubieganie o zwrot VAT przy pomocy przedstawiciela podatkowego, powinien pamiętać, aby udzielić mu pisemnego pełnomocnictwa, którego oryginał należy dołączyć do wniosku. W takim wypadku wniosek musi podpisać osoba, która jest uprawniona do reprezentowania przedsiębiorcy. Należy również pamiętać o tym, by we wniosku kwotę do zwrotu wpisać w walucie bułgarskiej, czyli lewach.
– Wniosek należy złożyć w kancelarii dyrektora Terytorialnej Dyrekcji Państwowej Agencji Podatkowej (adres: 21 Aksakov Str., 1000 Sofia, Bułgaria) – mówi ekspert PricewaterhouseCoopers.
Stwierdza też, że podobnie jak w Polsce ostateczny termin dostarczenia wniosku upływa 30 czerwca następnego roku po tym, w którym powstało prawo do zwrotu podatku. Wniosek musi obejmować okres co najmniej trzech kolejnych miesięcy danego roku kalendarzowego oraz odnosić się do faktur lub dokumentów importowych nieobjętych poprzednimi wnioskami, a dotyczących transakcji sfinalizowanych w trakcie roku podatkowego.
Do wniosku należy dołączyć komplet dokumentów:
● oryginalne faktury i dokumenty importowe;
● oryginalne pełnomocnictwo wraz z kopiami dokumentów potwierdzającymi upoważnienie – gdy przedsiębiorca jest reprezentowany przez przedstawiciela podatkowego;
● oryginalną deklarację przedsiębiorcy nierezydenta poświadczającą, że nie miał on siedziby ani nie podejmował czynności podlegających opodatkowaniu w Bułgarii w czasie, którego dotyczy składany wniosek, i że wydatki ponosił wyłącznie dla celów związanych z prowadzonym przedsiębiorstwem;
● oryginalny certyfikat wydany przez polski organ podatkowy, potwierdzający status podatnika VAT w Polsce (trzeba przetłumaczyć go na język bułgarski);
Nie każdy wydatek uprawnia jednak do zwrotu, i tak np. zwrot nie przysługuje od zakupu: benzyny ołowiowej i bezołowiowej, napojów alkoholowych, wyrobów tytoniowych, samochodów osobowych, jachtów, łodzi sportowych i rekreacyjnych, usług rozrywkowych oraz usług związanych z wykorzystaniem samochodów osobowych (nie dotyczy to jednak pojazdów oddanych w najem).
Wniosek powinien być rozstrzygnięty, co do zasady, w terminie sześciu miesięcy od daty jego złożenia. Zwrot odbywa się w walucie bułgarskiej (BGN) na wskazany przez wnioskodawcę w formularzu rachunek bankowy (otwarty w bułgarskim banku lub bułgarskiej filii banku zagranicznego).
Ważne
Rejestracją podmiotów dla potrzeb VAT zajmuje się jeden urząd podatkowy, ten sam zarówno dla podmiotów bułgarskich, jak i zagranicznych