Jak uratować komputer i samochód przed komornikiem? Te zasady powinien znać każdy dłużnik, który nie chce stracić źródła dochodu

Co komornik może zająć u dłużnika w trakcie egzekucji?

Choć o egzekucji komorniczej mówi się i pisze najczęściej w kontekście ochrony wynagrodzenia za pracę i kwot wolnych od potrąceń oraz ich granic, to warto znać również inne zasady, które w przypadku wejścia w rolę dłużnika poddanego egzekucji mogą okazać się pomocne w relacjach z komornikiem. Ma to szczególne znaczenie w czasach, w których liczba postępowań egzekucyjnych ciągle rośnie.
Zasadą jest to, że w ramach prowadzonej egzekucji komorniczej komornik może wykonywać czynności poza kancelarią w dni robocze, w godzinach od siódmej do dwudziestej pierwszej. Gdyby chciał wykonywać je np. w dni ustawowo wolne od pracy lub godzinach nocnych, musi co do zasady posiadać na to zgodę prezesa właściwego sądu rejonowego. Czy można uniknąć wykonania czynności przez komornika nie wpuszczając go do mieszkania? Należy pamiętać o tym, że jeżeli cel egzekucji tego wymaga, komornik może zarządzić otworzenie mieszkania oraz innych pomieszczeń i schowków dłużnika i może dokonać ich przeszukania. W określonych okolicznościach może nawet przeszukać odzież, którą dłużnik ma na sobie, a także odzież i przedmioty, które ma przy sobie domownik, czy inna osoba przebywająca w mieszkaniu.

Komputer, samochód i sprzęt muzyczny czasami da się i warto uratować

W art. 829 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego ustawodawca przewidział szereg ograniczeń egzekucji sądowej. W regulacji tej wskazał, że nie podlegają jej m.in.:

• przedmioty urządzenia domowego niezbędne dla dłużnika i jego domowników, w szczególności lodówka, pralka, odkurzacz, piekarnik lub kuchenka mikrofalowa, płyta grzewcza służąca podgrzewaniu i przygotowywaniu posiłków, łóżka, stół i krzesła w liczbie niezbędnej dla dłużnika i jego domowników oraz po jednym źródle oświetlenia na izbę, chyba że są to przedmioty, których wartość znacznie przekracza przeciętną wartość nowych przedmiotów danego rodzaju;
• pościel, bielizna i ubranie codzienne, w liczbie niezbędnej dla dłużnika i jego domowników, a także ubranie niezbędne do pełnienia służby lub wykonywania zawodu;
• zapasy żywności i opału niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny na okres jednego miesiąca;
• narzędzia i inne przedmioty niezbędne do osobistej pracy zarobkowej dłużnika oraz surowce niezbędne dla niego do produkcji na okres jednego tygodnia, z wyłączeniem jednak pojazdów mechanicznych.

Wyłączone z egzekucji są również pieniądze w kwocie, która odpowiada niepodlegającej egzekucji części płacy za czas do najbliższego terminu wypłaty – w przypadku, gdy dłużnik pobiera periodyczną stałą płacę, a gdy jej nie otrzymuje lub prowadzi działalność gospodarczą – pieniądze niezbędne dla niego i jego rodziny na utrzymanie przez dwa tygodnie. Zajęte nie mogą również zostać przedmioty niezbędne do nauki.

Na przytoczone regulacje warto spojrzeć pod kątem praktyki i życia codziennego. W kontekście tych przepisów odpowiedź na pytanie, czy komornik może zająć np. komputer, samochód, czy sprzęt muzyczny, nie jest bowiem oczywista. Co do zasady może i zapewne z uwagi na wartość tych przedmiotów chętnie to zrobi, jednak jeżeli mamy do czynienia z przedmiotami niezbędnymi do pracy zarobkowej, sytuacja przedstawia się już trochę inaczej. Nie należy bowiem zajmować komputera, jeśli jest on narzędziem pracy i umożliwia dłużnikowi zarobkowanie (a tym samym może umożliwić spłacenie długu). Nie powinien również zostać zajęty, jeśli np. służy dłużnikowi do nauki. Analogicznie, choć można co do zasady zająć samochód, to nie powinno mieć to miejsca w przypadku zawodowego kierowcy, który przy jego użyciu świadczy usługi przewozu osób. Ta sama zasada dotyczy sprzętu muzycznego w sytuacji, gdy jest on dla muzyka narzędziem pracy i źródłem zarobku.