rozwiń >

Zbieg renty rodzinnej z własnym świadczeniem emerytalnym lub rentowym – czyli tzw. "renta wdowia". Kto może ubiegać się o przyznanie świadczenia?

Renta wdowia to świadczenie, które umożliwia pobieranie zarówno renty rodzinnej po zmarłym małżonku, jak i własnego świadczenia emerytalnego lub rentowego – zgodnie z wyborem osoby uprawnionej. Wprowadzenie renty wdowiej zmieniło dotychczasowe zasady zbiegu świadczeń emerytalno-rentowych, pozwalając seniorom łączyć kilka źródeł wsparcia finansowego. Kto ma prawo do renty wdowiej?

Do otrzymania renty wdowiej uprawnione są wdowy i wdowcy, którzy mają prawo do:

  • renty rodzinnej po zmarłym małżonku lub małżonce, oraz
  • własnego świadczenia emerytalnego lub rentowego, np. emerytury z ZUS, KRUS, emerytury wojskowej, policyjnej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, renty z tytułu niezdolności do pracy czy świadczenia przedemerytalnego.

Ponadto osoba ubiegająca się o świadczenie musi:

  • mieć ukończone 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna),
  • pozostawać w chwili śmierci małżonka we wspólności małżeńskiej,
  • nabyć prawo do renty rodzinnej nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego (czyli po ukończeniu 55 lub 60 lat),
  • nie pozostawać w nowym związku małżeńskim.

Renta wdowia – możliwość łączenia kilku świadczeń oraz wysokość świadczenia

Wdowy lub wdowcy, spełniające wszystkie powyższe warunki mogą wybrać jedną z dwóch opcji:

  • wypłata 100% renty rodzinnej i 15% własnego świadczenia, lub
  • wypłata 100% własnego świadczenia i 15% renty rodzinnej.

W niektórych przypadkach wdowa lub wdowiec mogą pobierać nawet trzy świadczenia jednocześnie – np. emeryturę, rentę rodzinną i rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy.

Co istotne, od 1 stycznia 2027 r. wysokość drugiego i trzeciego świadczenia w zbiegu wzrośnie z 15% do 25%.

Limit renty wdowiej – jaka jest maksymalna wysokość świadczenia?

Zgodnie z przepisami, łączna kwota świadczeń (np. renty rodzinnej i emerytury) nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury. Obecnie oznacza to około 5636–5637 zł miesięcznie.

Limit ten obowiązuje od 1 lipca 2025 r. do końca lutego 2026 r., a następnie zostanie zaktualizowany w ramach marcowej waloryzacji świadczeń.

W przypadku przekroczenia tego progu ZUS nie odbierze prawa do renty wdowiej, lecz odpowiednio pomniejszy wysokość wypłat. Najpierw obniżane będą świadczenia finansowane z budżetu państwa – m.in. wojskowe, policyjne i służb mundurowych – a następnie te wypłacane z funduszy takich jak KRUS czy Fundusz Ubezpieczeń Społecznych.

Renta wdowia. Jak złożyć wniosek o przyznanie świadczenia?

Aby uzyskać rentę wdowią, należy złożyć do ZUS wniosek o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną (ERWD). Formularz można pobrać ze strony internetowej ZUS lub w dowolnej jego placówce. Renta wdowia przysługuje od miesiąca, w którym złożono wniosek.

Petycja w sprawie zmiany kryteriów przyznawania renty wdowiej trafiła do Kancelarii Prezydenta. Karol Nawrocki przed szansą na zmianę niesprawiedliwego kryterium przyznawania świadczenia

27 sierpnia 2025 r. na biurko Prezydenta RP Karola Nawrockiego trafiła obywatelska petycja, dotycząca zmiany art. 95a ust. 2 pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Autorka petycji – wdowa, która nie spełnia jedynie kryterium wieku – domaga się zniesienia ograniczenia wiekowego lub jego modyfikacji tak, by uwzględniało faktyczną sytuację ekonomiczną i życiową wdów i wdowców.

Jak podkreśla, utraciła prawo do świadczenia tylko dlatego, że jej mąż zmarł, gdy miała 47 lat, a nie 55, jak wymaga ustawa:

„Śmierć mojego męża nastąpiła zbyt wcześnie w rozumieniu przepisów. Ta niezależna ode mnie okoliczność pozbawiła mnie i tysiące innych wdów należnego wsparcia od państwa” – napisała autorka petycji.

Wdowa wskazuje, że mimo spełnienia wszystkich innych warunków – pozostała we wspólności małżeńskiej, nie wyszła ponownie za mąż i osiągnęła wiek emerytalny – nie otrzymuje świadczenia, które mogłoby uchronić ją przed ubóstwem.

„Po śmierci męża zostałam sama z pięciorgiem dzieci, z czego czworo było na moim utrzymaniu. Dziś jako samotna emerytka zmagam się z trudnościami bytowymi” – dodaje autorka petycji.

W apelu do Prezydenta podkreśla, że problem ma charakter systemowy, a nie jednostkowy, i dotyczy tysięcy wdów i wdowców w całej Polsce, którzy zostali pozbawieni należnych im świadczeń.

Prezydent RP Karol Nawrocki rozważy zmiany w świadczeniu

Petycja została zarejestrowana w Kancelarii Prezydenta RP, a jej treść jest publicznie dostępna na oficjalnej stronie Prezydenta.

Autorka liczy, że Prezydent Karol Nawrocki podejmie inicjatywę ustawodawczą, która przywróci elementarną sprawiedliwość społeczną i umożliwi przyznawanie świadczenia wszystkim osobom spełniającym rzeczywiste, a nie sztucznie zawężone kryteria.

Z pełną treścią petycji, można zapoznać się poniżej:

Petycja z dnia 27 sierpnia 2025 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 95a ust. 2 pkt 3 ustawy FUS

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 1631 z późn. zm.)