Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Emerytura minimalna wynosi obecnie 1878,91 zł brutto i przysługuje kobietom, które ukończyły 60 lat i posiadają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat oraz mężczyznom, którzy ukończyli 65 lat i posiadają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat. Są jednak grupy osób niespełniające kryterium posiadania okresów składkowych i nieskładkowych w określonym wymiarze, a nawet niespełniające kryterium wieku, którym świadczenie emerytalne od państwa i tak przysługuje. O kim mowa?
Świadczenie uzupełniające Mama 4+ to emerytura od państwa za wychowanie co najmniej czwórki dzieci
Najbardziej znaną grupą osób otrzymującą emeryturę od państwa są matki, które wychowały co najmniej czwórkę dzieci. Świadczenie uzupełniające MAMA 4+ (tzw. emerytura matczyna) wypłacane jest na mocy ustawy z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym. Przysługuje ono kobietom, które urodziły i wychowały lub wychowały co najmniej czwórkę dzieci, skończyły 60 lat i nie mają dochodu, który zapewnia niezbędne środki utrzymania. Tylko w przypadku, gdy matka zmarła, porzuciła dzieci lub przez długi czas ich nie wychowywała, świadczenie to przysługuje także ojcom, którzy skończyli 65 lat i również nie mają dochodu zapewniającego niezbędnych środków do życia. Świadczenie uzupełniające Mama 4+ wynosi tyle, ile kwota najniższej emerytury. W przypadku, gdy matka pobiera już świadczenie niższe od najniższej emerytury, świadczenie rodzicielskie uzupełnia pobierane świadczenie do kwoty najniższej emerytury.
Emerytura olimpijska to emerytura od państwa za zdobycie medalu na igrzyskach olimpijskich
Kolejną uprzywilejowaną grupą z zagwarantowanym świadczeniem emerytalnym są sportowcy, ale nie wszyscy. O prawo do emerytury olimpijskiej mogą ubiegać się osoby, które:
- zdobyły przynajmniej jeden medal (indywidualny bądź drużynowy) na igrzyskach olimpijskich, paraolimpijskich, zawodach „Przyjaźń 84” lub igrzyskach głuchych;
- ukończyły 40. rok życia;
- mają obywatelstwo polskie;
- nie są sportowcami uprawiającymi aktywnie i profesjonalnie sport;
- nie są skazane prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
- nie są karane za doping w sporcie jednokrotnie – na więcej niż 24 miesiące – lub wielokrotnie – niezależnie od długości dyskwalifikacji.
Jest to świadczenie wypłacane przez Ministerstwo Turystyki i Sportu. Jeśli osobie upoważnionej do pobierania emerytury olimpijskiej przysługuje także inne świadczenie, musi ona dokonać wyboru, na które ze świadczeń się decyduje. Niemożliwe jest pobieranie ich obu jednocześnie.
Zgodnie z art. 36 ust. 3 ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie świadczenie przysługujące w danym roku budżetowym ustala się na podstawie kwoty bazowej dla członków korpusu służby cywilnej, której wysokość, ustaloną według odrębnych zasad, określa ustawa budżetowa, przy uwzględnieniu mnożnika kwoty bazowej w wysokości 1,8. Emerytura olimpijska w 2025 roku wynosi więc 4967,95 zł.
Specjalna emerytura od premiera. Decyzja jest uznaniowa
Szczególnym uprawnieniem pozwalającym na przyznanie emerytury w trybie specjalnym, niezależnie od stażu pracy czy wysokości opłacanych składek, dysponuje Prezes Rady Ministrów. Przyznawane przez niego świadczenie ma charakter administracyjny, a jego wypłata finansowana jest bezpośrednio z budżetu państwa, zgodnie z ustawą z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Premier nie tylko decyduje o przyznaniu emerytury, ale także ustala jej wysokość, która zależy od indywidualnych zasług danej osoby oraz jej sytuacji materialnej. Zazwyczaj mieści się ona w granicach od około 1000 zł do nawet 5 tys. zł i nie wpływa na inne świadczenia pobierane z ZUS.
Przepisy nie określają precyzyjnych kryteriów, kto i w jakich okolicznościach może otrzymać taką emeryturę, jednak podkreślają, że przyznawana jest wyłącznie osobom zasłużonym dla kraju, które z powodu szczególnych okoliczności nie uzyskały prawa do powszechnej emerytury. Do takich sytuacji zalicza się m.in. poważne problemy zdrowotne, zdarzenia losowe czy brak możliwości wypracowania wymaganego stażu pracy. W praktyce, aby uzyskać świadczenie specjalne, konieczne jest także spełnienie warunku wieku emerytalnego oraz wykazanie realnej potrzeby wsparcia finansowego.
Emerytura w drodze wyjątku od Prezesa ZUS
Emeryturę w drodze wyjątku, osobom, które nie spełniają warunków do otrzymania świadczenia, może przyznać także Prezes ZUS. Jak czytamy w art. 83 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych: ubezpieczonym oraz pozostałym po nich członkom rodziny, którzy wskutek szczególnych okoliczności nie spełniają warunków wymaganych w ustawie do uzyskania prawa do emerytury lub renty, nie mogą - ze względu na całkowitą niezdolność do pracy lub wiek - podjąć pracy lub działalności objętej ubezpieczeniem społecznym i nie mają niezbędnych środków utrzymania, Prezes Zakładu może przyznać w drodze wyjątku świadczenia w wysokości nieprzekraczającej odpowiednich świadczeń przewidzianych w ustawie. W przypadku emerytury w drodze wyjątku przyznana kwota nie może być wyższa niż 1878,91 zł.
