- Działalność nierejestrowana (DN) i zmiany od 2026 roku
- Podstawowe warunki i kwalifikacja
- Najważniejsze zmiany w limitach przychodu od 2026 roku
- DN - korzyści i ułatwienia prawne
- DN a obowiązki mimo uproszczeń
Działalność nierejestrowana (DN) i zmiany od 2026 roku
Działalność nierejestrowana (DN) to drobna, zarobkowa działalność osób fizycznych, która nie wymaga rejestracji w CEIDG. Jest to idealne rozwiązanie dla początkujących przedsiębiorców, którzy chcą sprawdzić się w biznesie bez wysokich przychodów.
Podstawowe warunki i kwalifikacja
Aby móc prowadzić działalność nierejestrowaną, trzeba spełnić określone kryteria. Po pierwsze, osoba fizyczna nie mogła prowadzić działalności gospodarczej przez ostatnie 60 miesięcy (5 lat). Po drugie, działalność musi być prowadzona wyłącznie jako osoba fizyczna i nie może należeć do branż wymagających koncesji lub zezwoleń.
Najważniejsze zmiany w limitach przychodu od 2026 roku
Kluczową zasadą DN jest limit przychodów. Obecnie, do końca 2025 roku, działalność pozostaje nierejestrowana, dopóki miesięczne przychody są niższe niż 75 proc. minimalnego wynagrodzenia. Biorąc pod uwagę, że od stycznia 2025 roku płaca minimalna wynosi 4666 zł brutto, miesięczny limit wynosi 3499,50 zł. W przypadku przekroczenia tego progu w danym miesiącu, przedsiębiorca ma siedem dni na zarejestrowanie firmy w CEIDG.
Od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie nowe, korzystniejsze zasady. Limit przychodów przestanie być liczony miesięcznie, a stanie się kwartalny. Nowy limit wyniesie 225 proc. minimalnego wynagrodzenia, co oznacza kwotę 10 813,50 zł na kwartał. Jest to duże ułatwienie, zwłaszcza dla osób, które zarabiają nieregularnie, np. sezonowo lub realizując duże, jednorazowe zlecenia.
DN - korzyści i ułatwienia prawne
Prowadzenie DN wiąże się z szeregiem korzyści. Przede wszystkim nie trzeba zgłaszać działalności do CEIDG, urzędu skarbowego ani GUS, co eliminuje konieczność posiadania numerów NIP i REGON dla samej działalności. Ponadto, osoba dorabiająca w tej formie nie musi płacić składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne ani zdrowotne z tytułu prowadzenia działalności. Uproszczenie obejmuje również podatki: nie ma obowiązku płacenia comiesięcznych ani kwartalnych zaliczek na podatek dochodowy. DN korzysta także ze zwolnienia podmiotowego z podatku VAT, gdyż roczne przychody nie przekroczą limitu 200 tys. zł (a od 2026 roku - 240 tys. zł), chyba że sprzedawane towary lub usługi obligatoryjnie wymagają rejestracji do VAT od pierwszej sprzedaży.
DN a obowiązki mimo uproszczeń
Choć DN jest uproszczona, nakłada na prowadzącego pewne obowiązki. Należy prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży. Przychody, po odliczeniu kosztów, muszą być rozliczone w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-36, zgodnie ze skalą podatkową. Trzeba również przestrzegać praw konsumentów – dotyczy to m.in. realizacji reklamacji, zwrotów, a także prawa do odstąpienia od umowy zawartej na odległość w terminie 14 dni. Na żądanie klienta należy również wystawić fakturę lub rachunek.
DN a ograniczenia dla cudzoziemców
Warto pamiętać, że od 1 czerwca 2025 roku możliwość prowadzenia DN przez cudzoziemców została ograniczona. Obcokrajowiec może prowadzić w Polsce działalność nierejestrowaną tylko pod warunkiem, że posiada tytuł pobytowy (np. wizę, kartę pobytu), który uprawnia go do rejestracji działalności gospodarczej w Polsce. Ograniczenie to dotyczy również obywateli Ukrainy, z wyjątkiem tych, którzy przybyli do Polski po 24 lutego 2022 roku w związku z wojną i są objęci ochroną czasową.