W liście, który widziała PAP, jego autorzy zaznaczają, że choć doceniają wynegocjowane porozumienie z Komisją Europejską oraz działania podjęte w celu złagodzenia skutków zwiększonego importu artykułów rolno-spożywczych z Ukrainy, to jednak rozwiązania, które weszły w życie 2 maja 2023 r., mogą okazać się nieskuteczne i niewystarczające.
Dopuszczanie realizacji zawartych wcześniej umów może powodować liczne nadużycia
Zwracają uwagę, że wprowadzony zakaz importu nie obejmuje towarów importowanych na podstawie umów zawartych przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia, tj. przed 2 maja. Podkreślają, że dopuszczanie realizacji zawartych wcześniej umów może powodować liczne nadużycia, a wprowadzony zakaz importu będzie jedynie iluzoryczny.
Ich zdaniem istnieje poważne ryzyko, że do odprawy celnej trafią fikcyjne (niedatowane) umowy, a organy celne nie będą dysponowały skutecznymi narzędziami weryfikacji i kwestionowania takich dokumentów. Dlatego wzywają Komisję Europejską do pilnego znalezienia prawnie wiążącego rozwiązania i skorygowania porozumienie.
W tym kontekście potrzebne jest - w opinii ministrów - również potwierdzenie ze strony Komisji Europejskiej, że wraz z wejściem w życie nowego rozporządzenia o zawieszeniu ceł na kolejny rok, wejdzie w życie również rozporządzenie Komisji przedłużające do końca bieżącego roku środki zapobiegawcze dla czterech produktów.
Od 2 maja do 5 czerwca obowiązuje unijne rozporządzenie zakazujące swobodnego obrotu nasionami
28 kwietnia br. Komisja Europejska osiągnęła porozumienie z Polską, Bułgarią, Węgrami, Rumunią i Słowacją w sprawie ukraińskich produktów rolno-spożywczych, a 2 maja br. poinformowała o przyjęciu tymczasowych środków zapobiegawczych dotyczących przywozu z Ukrainy pszenicy, kukurydzy, rzepaku i słonecznika.
Jednocześnie - jak podała KE - Bułgaria, Węgry, Polska i Słowacja zobowiązały się do zniesienia jednostronnych środków dotyczących tych i wszelkich innych produktów pochodzących z Ukrainy. Tego samego dnia uchylone zostało rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 21 kwietnia 2023 r. w sprawie zakazu przywozu z Ukrainy produktów rolnych.
Od 2 maja do 5 czerwca br. (z możliwością przedłużenia) obowiązuje unijne rozporządzenie zakazujące swobodnego obrotu nasionami pszenicy, kukurydzy, rzepaku i słonecznika pochodzącymi z Ukrainy w Bułgarii, Polsce i Rumunii oraz na Węgrzech i Słowacji. Nadal te zboża z Ukrainy można przewozić w tranzycie przez terytoria tych pięciu państw.