Trwa przegląd systemu emerytalnego. Jakie zmiany się szykują? Co dalej z waloryzacją emerytur, zasadami wypłaty 14. emerytury i przeliczaniem świadczeń emerytalnych?

Rząd, jak co kilka lat, prowadzi obecnie przegląd systemu emerytalnego, na podstawie którego ma podjąć decyzje o wprowadzeniu zmian. Ministerstwo Rodziny potwierdziło, że prace nad tym procesem są w toku, a zaangażowani są w nie urzędnicy resortu oraz ZUS. Zanim dokument trafi do Rady Ministrów, przejdzie konsultacje międzyresortowe.

Przegląd emerytalny. Czego możemy się spodziewać?

Resort rodziny zapewnia, że nie będzie zmian w wieku emerytalnym. Jednak eksperci mają inne oczekiwania. Dr Marcin Wojewódka z Instytutu Emerytalnego wyraża nadzieję, że rząd odważnie zajmie się rzeczywistymi problemami systemu. Podkreśla on wpływ obecnego, niskiego wieku emerytalnego na wysokość przyszłych świadczeń, szczególnie dla kobiet. Wojewódka uważa, że należy otwarcie powiedzieć Polkom, iż utrzymywanie obecnego wieku emerytalnego, który jest jednym z najniższych w Europie, będzie skutkować niskimi emeryturami dla większości z nich. Jednocześnie ekspert obawia się, że przegląd może skupić się na działaniach, które obniżą świadczenia, takich jak emerytury stażowe czy pomostowe.

Czym jest przegląd emerytalny?

Przegląd emerytalny to obowiązkowa, cykliczna ocena funkcjonowania polskiego systemu emerytalnego, która musi być przeprowadzana co najmniej co 3 lata. Jego celem jest analiza obecnych rozwiązań, w tym reform wprowadzonych w 2011 i 2013 roku, oraz przygotowanie rekomendacji dotyczących ewentualnych zmian w systemie emerytalnym.

Kto przeprowadza przegląd emerytalny?

Przegląd emerytalny organizuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) we współpracy z przedstawicielami ministerstw, związków zawodowych, organizacji pracodawców oraz instytucji rynku ubezpieczeniowego. W jego ramach odbywają się szerokie konsultacje społeczne, a wyniki prac zespołu są przedstawiane ministrowi rodziny, pracy i polityki społecznej. Na ich podstawie Rada Ministrów opracowuje dokumenty strategiczne, takie jak tzw. "Zielona Księga" (analiza i ocena systemu) oraz "Biała Księga" (rekomendacje i plan zmian). Zakres przeglądu emerytalnego obejmuje:

  • ocenę funkcjonowania różnych filarów systemu emerytalnego (państwowego, pracowniczego i indywidualnego),
  • analizę wpływu zmian demograficznych i rynkowych na system,
  • propozycje zmian systemowych, regulacyjnych, parametrycznych i administracyjnych,
  • ocenę bezpieczeństwa finansowego systemu i ochrony interesów ubezpieczonych,
  • rekomendacje dotyczące m.in. wieku emerytalnego, waloryzacji świadczeń, zasad naliczania emerytur i funkcjonowania programów dodatkowych.

Przegląd emerytalny ma też na celu zapewnienie stabilności systemu, ograniczenie ryzyka finansowego, poprawę jakości inwestowania środków emerytalnych oraz wsparcie rozwoju gospodarczego kraju.

Kiedy wyniki przeglądu emerytalnego?

Aktualnie trwa kolejny przegląd emerytalny obejmujący lata 2022-2024, którego wyniki mają zostać przedstawione do końca października 2025 roku. Wśród rozważanych tematów są m.in. zmiany w waloryzacji emerytur, zasady wypłaty tzw. czternastek oraz przeliczanie świadczeń emerytalnych, co ma odpowiedzieć na oczekiwania seniorów i wyzwania demograficzne.