Komu przysługuje ponowne przeliczenie emerytury w 2025 roku? Jak i do kiedy złożyć wniosek o ponowne przeliczenie emerytury?

Istnieje wiele powodów, dla których emeryci mogą chcieć przeliczyć swoje świadczenia. Jednym z nich są częste zmiany w przepisach emerytalnych. Przykładowo, osoby, które otrzymały emeryturę przed 2009 rokiem, miały możliwość ponownego przeliczenia, aby uwzględnić minimalne wynagrodzenie w okresach, w których nie osiągały dochodu. Podobnie, tzw. "emeryci czerwcowi" skorzystali z podwyżek, ale musieli złożyć wniosek o ponowne przeliczenie. Obecnie na decyzję czekają osoby, które przeszły na emeryturę w latach 2009-2019, po tym jak Trybunał Konstytucyjny przyznał im prawo do przeliczenia na podstawie przepisów z 2021 roku. Decyzja o przeliczeniu emerytury jest uzasadniona w następujących sytuacjach:

  • Dostarczenie nowych dokumentów: Jeśli po złożeniu wniosku o emeryturę lub rentę pojawiły się nowe dokumenty potwierdzające dodatkowe okresy ubezpieczenia, lub kapitał początkowy, warto rozważyć przeliczenie.
  • Udokumentowanie zarobków: Możliwość udokumentowania zarobków za lata poprzedzające przejście na emeryturę lub rentę, a także za okres po przyznaniu świadczenia, może wpłynąć na jego wysokość.
  • Praca po przyznaniu świadczenia: Jeśli po uzyskaniu emerytury lub renty kontynuowano pracę i odprowadzano składki na ubezpieczenie społeczne, istnieje możliwość przeliczenia świadczenia.

Ponadto osoby, które po osiągnięciu wieku emerytalnego kontynuują pracę i odprowadzają składki na ubezpieczenie rentowe, mają możliwość ponownego przeliczenia emerytury. Mogą to zrobić po zakończeniu roku kalendarzowego, jeśli nadal pracują, lub bezpośrednio po zakończeniu zatrudnienia.

Przeliczenie emerytury a kapitał początkowy

System emerytalny obowiązujący od 1 stycznia 1999 roku zakłada, że wysokość świadczeń zależna jest w głównej mierze od wielkości kapitału emerytalnego zgromadzonego na indywidualnym koncie emerytalnym w ZUS. Od tej daty ZUS zaczął ewidencjonować składki ubezpieczenia emerytalno-rentowego na indywidualnych kontach każdego zatrudnionego. Wszystkie składki na ubezpieczenie emerytalne wnoszone przed tym okresem noszą nazwę kapitału początkowego. Kapitał początkowy obejmuje składki za następujące okresy:

  • Zatrudnienie: Okresy pracy na etacie lub na podstawie umów cywilnoprawnych.
  • Urlop wychowawczy: Czas spędzony na opiece nad dzieckiem.
  • Działalność pozarolnicza: Okresy prowadzenia własnej firmy lub innej działalności gospodarczej.
  • Służba wojskowa: Czas spędzony w wojsku.
  • Zasiłek dla bezrobotnych: Okresy pobierania zasiłku dla osób bez pracy.
  • Nauka w szkole wyższej: Czas spędzony na studiach.

Nawet jeśli pewne okresy pracy lub inne okresy, za które należą się składki, nie są zarejestrowane w ZUS, ale można je udokumentować, mogą one zwiększyć kapitał emerytalny, który jest podstawą do obliczenia emerytury.

Te roczniki mogą ponownie przeliczyć emeryturę

Prawo do ponownego przeliczenia emerytury przysługuje osobom, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny, czyli 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Zatem o przeliczenie mogą wnioskować kobiety urodzone w 1965 roku i wcześniej oraz mężczyźni urodzeni w 1960 roku i wcześniej.

Wniosek o ponowne przeliczenie emerytury

Aby ponownie obliczyć wysokość emerytury lub renty, można złożyć odpowiedni wniosek w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Istnieje kilka sposobów na złożenie takiego wniosku:

  • Osobiście: wizyta w dowolnym oddziale ZUS.
  • Przez pełnomocnika: osoba upoważniona składa wniosek w imieniu emeryta lub rencisty.
  • Pocztą: wysłanie wniosku na adres oddziału ZUS.
  • Elektronicznie: złożenie wniosku za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych ZUS (PUE ZUS).

ZUS ma 60 dni na wydanie decyzji od momentu złożenia kompletnego wniosku. Do wniosku należy dołączyć dokumenty potwierdzające:

  • okres nauki w szkole wyższej,
  • okresy zatrudnienia,
  • okresy prowadzenia działalności pozarolniczej,
  • okres odbywania służby wojskowej,
  • okresy urlopu wychowawczego i pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

W przypadku składania wniosku osobiście lub listownie, dokumenty powinny być dostarczone w formie kopii papierowych. Przy składaniu wniosku przez internet, dokumenty należy załączyć w formie cyfrowej (pliki PDF lub JPG).

Nowe zasady przeliczania świadczeń dla osób, które przeszły na emeryturę w czerwcu w latach 2009-2019

Od 1 czerwca 2025 roku wszedł w życie nowy mechanizm, który umożliwia emerytom ponowne przeliczenie wysokości ich świadczenia. Głównym celem jest uwzględnienie czynników, które mogły nie zostać wzięte pod uwagę we wcześniejszych kalkulacjach, takich jak inflacja czy długookresowy wzrost cen. W efekcie, wysokość emerytury może wzrosnąć nawet o kilkaset złotych miesięcznie. Dodatkowo, uprawnione osoby mogą otrzymać jednorazowe wyrównanie, którego średnia wartość to około 14 800 zł.

Kto może skorzystać z nowych przepisów? Możliwość ponownego przeliczenia emerytury dotyczy przede wszystkim osób, które przeszły na emeryturę w czerwcu w latach 2009–2019. Ponadto, z tej opcji mogą skorzystać:

  • osoby, które po przejściu na emeryturę nadal pracowały i opłacały składki,
  • emeryci z nowymi dokumentami potwierdzającymi okresy pracy,
  • emeryci, których emerytury były wyliczane na podstawie nowych wskaźników dalszego trwania życia,
  • kobiety, które przed 1999 rokiem przebywały na urlopie wychowawczym.

Jak złożyć wniosek? Proces jest stosunkowo prosty, ale wymaga złożenia odpowiedniego wniosku w ciągu sześciu miesięcy od wejścia w życie nowych przepisów. Formy składania wniosku: wniosek można złożyć osobiście w oddziale ZUS, pocztą, elektronicznie za pośrednictwem platformy PUE ZUS lub przez pełnomocnika. Wymagane dokumenty: do wniosku należy dołączyć dokumenty potwierdzające nowe okresy składkowe, zaświadczenia o wysokości zarobków lub inne dokumenty, które mogą mieć wpływ na wysokość świadczenia. Wniosek można pobrać ze strony internetowej ZUS lub w placówkach ZUS. Po jego złożeniu, ZUS weryfikuje dane, przelicza świadczenie i informuje emeryta o nowej wysokości emerytury. Warto zaznaczyć, że jeśli nowe obliczenie byłoby mniej korzystne, wysokość emerytury nie ulegnie zmianie. Jeśli jesteś emerytem, który przeszedł na emeryturę w czerwcu w latach 2009–2019, złożenie wniosku o ponowne przeliczenie świadczenia może być dla ciebie szansą na znaczące zwiększenie dochodów.