Decyzja agencji Moody's
Ratingi dla niezabezpieczonych obligacji senioralnych w walutach obcych oraz dla programu obligacji średnioterminowych (MTN) zostały potwierdzone na poziomie (P)A2, a krótkoterminowe ratingi emitentów zostały potwierdzone na poziomie Prime-1 (P-1).
"Nasza decyzja o zmianie perspektywy na negatywną odzwierciedla istotnie słabszą prognozę wskaźników fiskalnych i zadłużenia w porównaniu z naszymi wcześniejszymi oczekiwaniami. Jeśli rząd nie będzie w stanie sprostać presji wydatkowej i przeszkodom w zwiększeniu dochodów, będzie to oznaczać słabszą siłę fiskalną i skuteczność polityki w porównaniu z naszą obecną oceną" - napisano w komunikacie.
Zdaniem analityków Moody's główne zagrożenia dla zaktualizowanej perspektywy fiskalnej i zadłużenia wynikają z impasu między rządem a prezydentem oraz z prawdopodobieństwa wzrostu wydatków rządowych przed wyborami parlamentarnymi w 2027 roku i w dalszej perspektywie.
Rating utrzymany
Utrzymanie ratingu A2 dla Polski Moody's uzasadnia silną pozycją gospodarczą kraju, przy wzroście realnego PKB na poziomie prawie 3 proc. i z postępującą konwergencją dochodów w kierunku średniej unijnej.
Ponadto, profil kredytowy Polski korzysta z wciąż umiarkowanego zadłużenia publicznego w połączeniu z solidnymi wskaźnikami zdolności kredytowej.
Analitycy zwracają przy tym uwagę, że ratingi A2 dla Polski uwzględniają podwyższone ryzyko geopolityczne w kontekście wojny Rosji z Ukrainą oraz mniejsze zaangażowanie Stanów Zjednoczonych w bezpieczeństwo europejskie. Ryzyko to jest łagodzone przez członkostwo Polski w NATO i znacząco zwiększone zdolności samoobrony.
"Limity dla walut lokalnych i obcych w Polsce pozostają bez zmian na poziomie Aa1. Czterostopniowa różnica między długoterminowym ratingiem emitenta a limitem dla waluty krajowej odzwierciedla przewidywalność polskich instytucji, umiarkowane ryzyko polityczne w kraju i ograniczoną nierównowagę zewnętrzną. Ponadto rząd ma umiarkowany wpływ na gospodarkę i system finansowy. Nie ma różnicy między limitem dla walut obcych a limitem dla waluty krajowej. Ryzyko transferowe i wymienialności jest niskie ze względu na wysoką skuteczność polityki, umiarkowaną otwartość rachunku kapitałowego i umiarkowane zadłużenie zagraniczne" - napisano w komunikacie Moody's.
Znacznie większe deficyty budżetowe
Analitycy prognozują znacznie większe deficyty budżetowe sektora instytucji rządowych i samorządowych oraz opóźnienie stopniowej konsolidacji fiskalnej począwszy od 2026 r.
"Jest to sprzeczne z naszymi wcześniejszymi oczekiwaniami, zakładającymi przyspieszoną redukcję deficytu budżetowego i stabilizację długu publicznego poniżej 60 proc. PKB do 2027 roku" - napisano.
"Nasze zaktualizowane prognozy deficytu budżetowego sektora instytucji rządowych i samorządowych, wynoszące 6,8 proc. PKB w 2025 r. i 6,6 proc. PKB w 2026 r., odzwierciedlają głównie wyższe, niż wcześniej oczekiwano wydatki. Należą do nich: zwiększona presja na wydatki socjalne w związku z szybkim starzeniem się społeczeństwa, rosnące płace w sektorze publicznym, zwiększone płatności odsetkowe oraz utrzymujące się wydatki na obronę na poziomie około 5 proc. PKB – w porównaniu z około 4 proc. PKB prognozowanymi wcześniej w marcu 2024 roku" - napisano w komunikacie agencji.
Obciążenie długiem publicznym będzie rosło
"W rezultacie spodziewamy się, że obciążenie długiem publicznym Polski będzie systematycznie rosło, osiągając około 65 proc. PKB w 2026 r. i przekraczając 70 proc. pod koniec lat 20. XXI wieku. Jeśli rząd nie będzie w stanie sprostać presji wydatkowej i przeszkodom w zwiększeniu dochodów, będzie to oznaczać słabszą siłę fiskalną i skuteczność polityki fiskalnej niż dotychczas ocenialiśmy" - dodano.
Decyzje innych agencji
Spośród trzech największych agencji ratingowych wiarygodność kredytową Polski najwyżej ocenia Moody's - na poziomie "A2". Rating Polski według Fitch i S&P to "A-", jeden poziom niżej niż Moody's.
Na początku września agencja Fitch Ratings potwierdziła długoterminowy rating Polski w walucie obcej na poziomie "A-", ale zmieniła jego perspektywę na negatywną ze stabilnej.
Jak podał wtedy w komunikacie Fitch, od czasu ostatniej analizy ryzyko dla polskich finansów publicznych wzrosło. Zdaniem analityków, znaczne odchylenia fiskalne w latach 2024 i 2025, przy deficycie wynoszącym średnio 6,7 proc. PKB, zwiększone wyzwania polityczne związane z wdrażaniem środków fiskalnych oraz brak wiarygodnej strategii konsolidacji fiskalnej prawdopodobnie utrudnią Polsce znaczące zmniejszenie deficytu fiskalnego przed kolejnymi wyborami parlamentarnymi w 2027 roku.