Ci, którzy przed 2022 r. otrzymali dotację do zakupu (lub wytworzenia) środka trwałego, znajdą się w gorszej sytuacji, niż gdyby tego dofinansowania nie mieli. Zawsze jednak jest coś za coś.
Mowa o nowelizacji z 9 lutego 2022 r. kodeksu spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw. Znalazły się w niej również zmiany w zakresie obliczania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. Zaczną one obowiązywać już następnego dnia po ogłoszeniu nowelizacji w Dzienniku Ustaw (w przeciwieństwie do pozostałych jej przepisów, które wejdą w życie dopiero po upływie 6 miesięcy od ogłoszenia).
Nowelizacja powinna zostać opublikowana najpóźniej dzisiaj.
Zabrakło w Polskim Ładzie
Reklama
Zmiany w zakresie składki zdrowotnej są zawarte w art. 10 art. 35 i art. 36 nowelizacji. Dotyczą ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1285 ze zm.).
Celem jest zbliżenie podstawy wymiaru tej składki do dochodu podatkowego. Ustawodawcy nie udało się zrobić tego od razu, 1 stycznia br., w rezultacie powstał olbrzymi problem z towarami handlowymi i środkami trwałymi kupionymi przed wejściem w życie Polskiego Ładu.
Przedsiębiorcom groziło, że jeśli teraz je sprzedadzą, to zapłacą składkę zdrowotną od przychodu ze zbycia, a nie od dochodu. W Polskim Ładzie nie uwzględniono bowiem ani przepisów o remanencie (co ma znaczenie przy sprzedaży towarów handlowych), ani odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych, dokonanych i zaliczonych do podatkowych kosztów przed 2022 r.
Ministerstwo Finansów tłumaczyło, że taka jest konstrukcja nowych przepisów ustawy zdrowotnej (patrz: „Kto kupił przed 2022 r., ten straci na składce zdrowotnej”).
Sprzedaż towarów handlowych
Błąd ten naprawia nowelizacja z 9 lutego br. W ustawie zdrowotnej, tam, gdzie mowa jest o podstawach wymiaru składki miesięcznej i rocznej (art. 81 ust. 2 i 2c), zostanie dodane, że uwzględnia się także art. 24 ust. 1-2b ustawy o PIT. Przepisy te wskazują, jak obliczać dochód z działalności gospodarczej m.in. u podatników prowadzących księgę przychodów i rozchodów.
Z art. 24 ust. 2 ustawy o PIT wynika, że dochodem jest u nich różnica pomiędzy przychodem a kosztami uzyskania:
- powiększona o różnicę remanentową, jeżeli wartość remanentu końcowego jest wyższa niż wartość remanentu początkowego, lub
- pomniejszona o różnicę remanentową, jeżeli wartość remanentu początkowego jest wyższa.
Ma to znaczenie m.in. przy sprzedaży towarów handlowych.
Odniesienie do tego przepisu w ustawie zdrowotnej oznacza, że różnice remanentowe będą uwzględniane przy obliczaniu składki zdrowotnej przez osoby sporządzające remanent (niezależnie od tego, czy robią go na koniec roku, czy w trakcie roku).
Zmiana ta - jak tłumaczyło Ministerstwo Finansów w komunikacie - pozwoli na uwzględnienie stanu remanentu sporządzonego na 1 stycznia 2022 r., czyli takiego, w którym wzięto pod uwagę m.in. towary kupione w 2021 r.
Co istotne - dodał resort - „w odniesieniu do roku 2022 przedsiębiorca nie będzie musiał zwiększać dochodu dla celów składki zdrowotnej, jeżeli remanent końcowy będzie wyższy od remanentu początkowego”. To skutek przepisu przejściowego, czyli art. 36 nowelizacji, który mówi, że przy ustalaniu w 2022 r. podstawy wymiaru składki zdrowotnej nie powiększa się dochodu o różnicę remanentową (gdy remanent końcowy okazałby się wyższy od początkowego).
…i środków trwałych
Ten sam art. 24 ust. 2 ustawy o PIT wskazuje także, co jest dochodem ze sprzedaży składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, wykorzystywanych na potrzeby działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej. Najogólniej mówiąc, jest to różnica między przychodem ze zbycia a wartością początkową środka trwałego lub wartości niematerialnych i prawnych, powiększona o sumę dokonanych odpisów amortyzacyjnych (odrębne przepisy dotyczą sprzedaży samochodu osobowego).
Przykład
Podatnik kupi w 2022 r. środek trwały za 100 tys. zł. Po dwóch latach sprzeda go za 65 tys. zł. Do tego czasu zamortyzuje go w 40 proc. (40 tys. zł). Dochodem ze sprzedaży będzie więc 5 tys. zł, co wynika z następujących obliczeń:
(przychód ze zbycia - wartość początkowa) + dokonane odpisy amortyzacyjne
(65 tys. zł - 100 tys. zł) + 40 tys. zł = 5 tys. zł
Odesłanie do tego przepisu w ustawie zdrowotnej oznacza, że i w tym zakresie dochód składkowy będzie taki sam jak podatkowy.
Kupione przed 2022 r.
Przepis przejściowy przewidziano dla środków trwałych i wartości niematerialnych nabytych i amortyzowanych przed 2022 r. Artykuł 35 nowelizacji mówi, że dochód nie jest powiększany o odpisy amortyzacyjne zaliczone do kosztów uzyskania przychodów przed 1 stycznia 2022 r.
Dochód ten należy zatem obliczać według wzoru:
przychód ze zbycia - wartość początkowa
Przepis przejściowy ma na celu złagodzenie skutków sprzedaży środka trwałego, od którego odpisy amortyzacyjne były zaliczone do kosztów uzyskania przychodów przed 2022 r. - tłumaczy Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytanie DGP (patrz: ramka).
Może to oznaczać, że sprzedaż środka trwałego zakończy się stratą. Taka strata, jeśli się pojawi, pomniejszy dochód stanowiący podstawę składki na ubezpieczenie zdrowotne - wyjaśniło MF.
