Historyczny lot Polaka w kosmos! Znamy nowy termin.

Inżynier, himalaista, astronauta – kim jest Sławosz Uznański?

Sławosz to nie tylko astronauta – to naukowiec, inżynier, himalaista i obywatel świata. Prywatnie mąż posłanki i aktywistki społecznej Aleksandry Uznańskiej-Wiśniewskiej. Urodzony w Łodzi, zdobywał tytuły naukowe w Polsce i we Francji, a swoją karierę rozwijał m.in. w prestiżowym ośrodku CERN w Genewie. Tam odpowiadał za działanie Wielkiego Zderzacza Hadronów (LHC). W 2022 roku znalazł się w Astronautycznej Rezerwie Europejskiej Agencji Kosmicznej, wybrany spośród ponad 22 000 kandydatów! Sławosz Uznański-Wiśniewski poleci na orbitę okołoziemską jako drugi Polak w historii, po generale Mirosławie Hermaszewskim. Gen. Hermaszewski był pierwszym Polakiem, który odbył lot w kosmos. 27 czerwca 1978 roku wystartował na pokładzie statku Sojuza 30. W przestrzeni kosmicznej spędził dokładnie 190 godzin, 3 minuty i 4 sekundy. Drugi Polak w kosmosie, w ramach misji Ax-4 spędzi natomiast 14 dni na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.

Misja Ax-4: nauka, technologia i… lądowanie z przytupem

Misja Ax-4 ruszy z Centrum Kosmicznego im. Kennedy’ego. To pierwszy lot nowego egzemplarza kapsuły Dragon, a dla pierwszego stopnia rakiety Falcon 9 drugi . Po oddzieleniu od kapsuły, jej pierwszy stopień efektownie wyląduje z powrotem na Ziemi, na specjalnej platformie w Cape Canaveral.

Podczas misji załoga przeprowadzi ponad 60 eksperymentów naukowych – od badań biologicznych, przez testy materiałów, aż po obserwacje naszej planety z orbity. To realny wkład w rozwój przyszłych technologii kosmicznych i medycyny.

Falcon 9. Rakieta, która zmieniła zasady gry.

Falcon 9 to nie tylko środek transportu na orbitę, ale technologiczna rewolucja, która uczyniła kosmos bardziej dostępny. Zbudowana przez SpaceX, dwustopniowa rakieta napędzana mieszanką ciekłego tlenu i nafty, jako pierwsza umożliwiła odzyskiwanie swojego dolnego członu, co znacznie obniżyło koszty misji. Wersja Block 5 – najnowsza i najdoskonalsza z dotychczasowych – może być wykorzystywana wielokrotnie, nawet ponad 20 razy. To coś, co jeszcze dekadę temu wydawało się science fiction. Falcon 9 mierzy 70 metrów wysokości i waży ponad 500 ton, a podczas startu generuje potężny ciąg ponad 8000 kiloniutonów. Jej sukces to nie tylko efekt pracy inżynierów SpaceX, ale też dowód na to, że prywatna firma może wyznaczać tempo globalnego wyścigu kosmicznego.

Statek Dragon. Z towarowego "wozu" w kapsułę dla astronautów

Rodzina statków kosmicznych Dragon to kolejny filar sukcesu SpaceX. Kapsuła przeszła drogę od prostego frachtowca po zaawansowaną kapsułę załogową. Pierwsza wersja – Dragon 1 – realizowała 19 misji towarowych do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej w latach 2012–2020. Dzięki niej SpaceX zbudowało zaufanie NASA, a udane dokowanie przy pomocy ramienia Canadarm2 w 2012 roku przeszło do historii jako pierwszy prywatny statek, który zadokował do ISS. Sukces tej serii otworzył drogę do projektu Dragon 2 – kapsuły dostosowanej do przewozu ludzi. Crew Dragon, bo tak nazywa się wersja załogowa, może zabrać na orbitę do siedmiu osób. Z powodzeniem realizuje dziś misje w ramach programu NASA Commercial Crew Program, jak również dla klientów prywatnych. To właśnie w tej kapsule Sławosz Uznański poleci w swoją historyczną misję Ax-4.

Jak ląduje rakieta? SpaceX opanowało sztukę powrotów z kosmosu

Największym pokazem kunsztu inżynieryjnego SpaceX są powroty pierwszych stopni rakiet Falcon 9, precyzyjne, widowiskowe i w pełni kontrolowane. Po wykonaniu swojego zadania - wyniesieniu kapsuły Dragon na odpowiednią wysokość, pierwszy stopień oddziela się i wraca na Ziemię. W zależności od profilu misji, ląduje na specjalnym lądowisku (Landing Zone 1) lub na pływającej platformie oceanicznej, nazwanej z humorem „Of Course I Still Love You”. Cały proces wygląda jak scena z filmu science fiction, potężna kolumna ognia, powolne opadanie i miękkie lądowanie pionowo na czterech rozkładanych podporach. Takie odzyskiwanie komponentów rakiet to dziś znak rozpoznawczy SpaceX i rewolucja, której żaden konkurent jeszcze nie dorównał.

Gdzie śledzić start? Transmisja na żywo w sieci

Fani kosmosu będą mogli oglądać start na żywo. Transmisja rozpocznie się około dwóch godzin przed planowanym lotem i będzie dostępna na profilu SpaceX w serwisie X (dawniej Twitter) oraz w nowej aplikacji X TV. Niestety na wyznaczenie terminu startu musimy jeszcze poczekać.