Ministerstwo Zdrowia opublikowało projekt lipcowej listy refundacyjnej. Zmiany dotkną szerokiej grupy pacjentów: od dzieci z cukrzycą po osoby chore na nowotwory, łysienie plackowate czy stwardnienie rozsiane. W artykule przedstawiamy szczegóły refundacji, nowe wskazania terapeutyczne oraz kontekst społeczno-prawny zmian. Wyjaśniamy też, co oznaczają one w praktyce dla pacjentów i lekarzy.

Leki refundowane od lipca 2025: cukrzyca typu I

Największą zmianą z perspektywy rodzin dzieci z cukrzycą typu 1 jest objęcie refundacją insuliny Toujeo dla pacjentów powyżej 6. roku życia. Dotąd ten nowoczesny preparat był dostępny wyłącznie dla dorosłych.

Toujeo to insulina długo działająca, która pozwala ograniczyć liczbę iniekcji i zmniejsza ryzyko hipoglikemii. Według danych Narodowego Funduszu Zdrowia, w Polsce cukrzyca typu 1 dotyczy ok. 20 tys. dzieci i młodzieży. Refundacja Toujeo może poprawić jakość ich leczenia, zmniejszając jednocześnie obciążenie finansowe rodzin.

Nowe przepisy w tej sprawie znajdą się w obwieszczeniu refundacyjnym Ministra Zdrowia z 1 lipca 2025 r. (podstawa prawna: art. 37 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20111210696).

Nowe leki refundowane: cukrzyca typu II [lipiec 2025]

Kolejna dobra wiadomość dla chorych na cukrzycę typu 2 to rozszerzenie refundacji empagliflozyny. Obecnie lek ten jest refundowany tylko przy jednoczesnym stosowaniu co najmniej dwóch leków i przy wartości hemoglobiny glikowanej (HbA1c) ≥ 7,5%. Od lipca wymogi te zostaną zliberalizowane: wystarczy jeden lek i HbA1c ≥ 7%.

Empagliflozyna zmniejsza ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych i poprawia kontrolę glikemii. Jest szczególnie polecana pacjentom z wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym. W Polsce według danych GUS z 2023 r. na cukrzycę choruje ponad 3,1 mln osób, z czego większość ma typ 2.

Zgodnie z nowym obwieszczeniem, empagliflozyna będzie też refundowana:

  • u pacjentów z przewlekłą niewydolnością serca z zachowaną frakcją wyrzutową;
  • u pacjentów z przewlekłą chorobą nerek przy obniżonym progu filtracji.

Leki refundowane od lipca 2025: choroby onkologiczne

W lipcu 2025 r. refundacją zostaną objęte aż 18 terapii onkologicznych, w tym 7 dla chorób rzadkich. Najbardziej wyczekiwaną z nich jest trastuzumab derukstekan dla pacjentek z rakiem piersi z niską ekspresją HER2. Dotychczas brakowało dla nich skutecznych opcji leczenia.

Do pozostałych nowych leków należą m.in.:

  • ripretynib (rak przewodu pokarmowego),
  • ozymertynib (rak płuca z mutacją EGFR),
  • erdafitynib (rak urotelialny),
  • nivolumab (rak pęcherza),
  • bosutynib i nilotynib (białaczka szpikowa),
  • dazatynib (białaczka limfoblastyczna u dzieci).

To ważna zmiana dla tysięcy pacjentów, dla których dostęp do nowoczesnych terapii oznacza realną szansę na wydłużenie życia.

Leki refundowane na choroby rzadkie i neurologiczne

Wiceminister Marek Kos zapowiedział również refundację terapii nieonkologicznych, w tym dla chorób rzadkich. Po raz pierwszy refundowany będzie omaveloksolon w leczeniu ataksji Friedreicha. To poważna choroba genetyczna prowadząca do niepełnosprawności ruchowej.

Dodatkowe terapie objęte refundacją:

  • maraliksybat (zespół Alagille'a),
  • lebrikizumab (atopowe zapalenie skóry),
  • rytlecytynib (łysienie plackowate),
  • awakopan (ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń),
  • ublituksymab i eptynezumab (stwardnienie rozsiane).

Są to przełomowe decyzje dla pacjentów ze schorzeniami trudnymi do leczenia, które często nie były dotąd objęte publicznym finansowaniem.

Ważne zmiany w refundacji leków dostępnych w aptekach [LIPIEC 2025]

Nowa lista refundacyjna przynosi też zmiany w zakresie leków aptecznych. Szczególnie ważne jest objęcie refundacją preparatu epinefryny (EpiPen Junior i Senior), stosowanego w leczeniu wstrząsu anafilaktycznego. Do tej pory wielu pacjentów musiało pokrywać koszty leku z własnej kieszeni.

Ponadto refundacją zostaną objęte:

  • modafinil (narkolepsja),
  • kariprazyna (schizofrenia),
  • bilastyna (alergiczne zapalenie błon śluowych).

Są to terapie stosowane przez dziesiątki tysięcy Polaków, których leczenie stanie się teraz bardziej dostępne.

Nowe regulacje i zwiększony budżet na refundację

W tle lipcowej listy refundacyjnej znajdują się także zmiany systemowe. W 2025 roku rząd zwiększył budżet na refundację leków do rekordowego poziomu 21,6 mld zł. To reakcja na rosnące potrzeby pacjentów oraz presję inflacyjną i kosztową w ochronie zdrowia.

Nowelizowana jest również ustawa refundacyjna. Zgodnie z projektem, ma ona m.in. przyspieszyć proces wprowadzania nowych leków na listy oraz zwiększyć przejrzystość kryteriów refundacyjnych.

Jak sprawdzić, czy lek jest refundowany? Pełna lista leków - lipiec 2025

Pacjenci i lekarze mogą na bieżąco sprawdzać status refundacyjny leków na stronie Ministerstwa Zdrowia (https://www.gov.pl/web/zdrowie) oraz w serwisie Głównego Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych (https://www.rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl).

Pełna lista leków refundowanych od 1 lipca 2025 roku znajduje się tutaj: Projekt obwieszczenia Ministra Zdrowia w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, który wejdzie w życie 1 lipca 2025 r.

Dobrze jest również konsultować się z lekarzem prowadzącym lub farmaceutą, którzy mają aktualny dostęp do list refundacyjnych i mogą wskazać optymalną ścieżkę leczenia.