Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Zmiany w Kodeksie pracy. Koniec z dyskryminacją „nieetatowców”
Celem ustawy jest wyrównanie szans w dostępie do uprawnień pracowniczych, takich jak urlop wypoczynkowy, nagrody jubileuszowe czy dodatki stażowe. Do tej pory osoby pracujące na zleceniu, prowadzące działalność czy współpracujące z innym przedsiębiorcą były często pomijane przy wyliczaniu stażu pracy. Nowe prawo to koniec z tym podziałem.
/>
Jak podkreślono w uzasadnieniu ustawy, rodzaj umowy nie zawsze był wyborem pracownika, a raczej koniecznością rynkową. Dlatego zmiany mają na celu uhonorowanie każdej formy legalnej aktywności zawodowej.
Co dokładnie będzie wliczane do stażu pracy?
Lista okresów uznawanych za „zatrudnienie” w świetle nowych przepisów jest wyjątkowo szeroka. Wszystkie z nich muszą być potwierdzone opłaconymi składkami na ubezpieczenia społeczne. Do stażu pracy wliczą się m.in.:
okresy prowadzenia działalności gospodarczej przez osobę fizyczną (również w sytuacji, gdy była ona zawieszona z powodu opieki nad dzieckiem),
- współpraca z osobą prowadzącą działalność gospodarczą,
- umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne o świadczenie usług, w tym umowy agencyjne,
- członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej oraz spółdzielni kółek rolniczych,
- okresy pracy zarobkowej za granicą, jeśli są odpowiednio udokumentowane.
Dodatkowo, nawet okresy, za które nie odprowadzano składek – np. w ramach „ulgi na start” przy zakładaniu firmy – będą wliczane do stażu, o ile spełnione zostaną inne warunki przewidziane ustawą.
Nowość: Straż Marszałkowska i Służba Celno-Skarbowa też ze stażem
W zmienionym art. 302 Kodeksu pracy znalazły się także przepisy dotyczące służby publicznej. Do okresu zatrudnienia będzie wliczana również służba funkcjonariuszy Straży Marszałkowskiej i Służby Celno-Skarbowej. To ukłon w stronę tych formacji, których doświadczenie zawodowe dotąd nie było formalnie uznawane poza strukturami administracji publicznej.
/>
Jak udowodnić staż? ZUS uruchamia cyfrowe zaświadczenia
Potwierdzeniem uprawnień będzie zaświadczenie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. ZUS na wniosek zainteresowanej osoby fizycznej wyda dokument potwierdzający m.in. opłacenie składek lub zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego za wskazane okresy.
/>
Co istotne – zaświadczenia będą wydawane elektronicznie, za pośrednictwem profilu informacyjnego ZUS. Jeśli ZUS nie będzie dysponować danymi, osoba zainteresowana będzie mogła posłużyć się własnymi dokumentami potwierdzającymi przebieg pracy.
Kiedy zmiany wejdą w życie?
Ustawa wejdzie w życie 1 stycznia 2026 r., ale nie dla wszystkich jednocześnie. Dla pracodawców spoza sektora finansów publicznych nowe przepisy zaczną obowiązywać od pierwszego dnia miesiąca po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy. To daje firmom czas na przygotowanie się do nowych obowiązków kadrowych.
Co zyskają pracownicy?
Dzięki nowym przepisom, osoby, które przez lata pracowały na zleceniu lub prowadziły firmę, mogą zyskać nawet kilka dodatkowych lat stażu pracy. A to oznacza realne korzyści:
- dłuższy urlop wypoczynkowy,
- prawo do nagród jubileuszowych,
- uprawnienia stażowe (np. dodatki za wysługę lat),
- większe szanse przy rekrutacjach na stanowiska wymagające doświadczenia.
Nowelizacja Kodeksu pracy z 2025 r. to krok milowy dla sprawiedliwości na rynku pracy. Uznaje, że każda praca – niezależnie od formy – zasługuje na takie samo traktowanie. Jeśli przez lata pracowałeś poza etatem, od 2026 r. możesz nareszcie zobaczyć efekty swojej pracy także w dokumentach kadrowych.
