Urlop wypoczynkowy po urlopie rodzicielskim – tak pracownicy pozbawiają się uprawnień. A ty wiesz, jak ich nie stracić?

Urlop wypoczynkowy obliczany proporcjonalnie

Pracownicy zatrudnieni w pełnym wymiarze czasu pracy mają co do zasady prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 20 lub 26 dni – w zależności od osiągniętego urlopowego stażu pracy. Z uwagi na okoliczności dotyczące zatrudnienia danego pracownika wymiar ten może ulec zmianie. Dla przykładu, w przypadku pracownika powracającego do pracy u dotychczasowego pracodawcy w ciągu roku kalendarzowego po trwającym co najmniej 1 miesiąc okresie:
1) urlopu bezpłatnego;
2) urlopu wychowawczego;
3) pełnienia zasadniczej służby wojskowej, pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie, pełnienia służby w aktywnej rezerwie w dniach tej służby, odbywania ćwiczeń wojskowych w ramach pasywnej rezerwy albo pełnienia służby zastępczej;
4) tymczasowego aresztowania;
5) odbywania kary pozbawienia wolności;
6) nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy,
wymiar przysługującego mu urlopu należy obliczyć proporcjonalnie, czyli odpowiednio obniżyć.

Uprawnienia związane z rodzicielstwem a prawo do urlopu

Jak wynika z przytoczonych regulacji, nie każda nieobecność w pracy, nawet dłuższa, wpływa na wymiar urlopu wypoczynkowego. Nie należy go obniżać na przykład w sytuacji, gdy pracownik jest nieobecny w związku z niezdolnością do pracy albo korzysta z urlopu macierzyńskiego, czy rodzicielskiego.
Momentem, w którym wyliczenie przysługującego pracownikowi wymiaru urlopu wypoczynkowego bywa szczególnie trudne jest moment powrotu do pracy po okresie korzystania z uprawnień związanych z rodzicielstwem. Dotyczy to w szczególności powrotu po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Chcąc przedłużyć okres osobistej opieki nad dzieckiem pracownice często podejmują w takiej sytuacji decyzję o skorzystaniu z przysługującego im urlopu wypoczynkowego. Jednak jak obliczyć jego wymiar? W niektórych przypadkach nieobecność pracownicy może trwać już nawet 1,5 roku i często rodzi się w związku z tym pytanie, jak wpływa to na jej uprawienia w zakresie urlopu wypoczynkowego, szczególnie jeśli wiadomym jest, że po jego wykorzystaniu chciałaby ona skorzystać jeszcze z urlopu wychowawczego.

Wymiar urlopu wypoczynkowego obniża się dopiero po zakończeniu nieobecności

Przede wszystkim należy w takich sytuacjach pamiętać o tym, że ustawodawca wskazał wprost w art. 163 § 3 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, że na wniosek pracownicy udziela się jej urlopu bezpośrednio po urlopie macierzyńskim. Przepis ten ma również odpowiednie zastosowanie w przypadku korzystania przez pracownicę z urlopu rodzicielskiego. Oznacza to, że jeśli zechce ona przedłużyć czas opieki nad dzieckiem poprzez wykorzystanie całego przysługującego jej wymiaru urlopu wypoczynkowego i złoży stosowny wniosek, pracodawca nie może jej w takim przypadku odmówić. Jednak jaki jest wymiar urlopu przysługującego jej w takiej sytuacji? Trzeba pamiętać o tym, że prawo do kolejnych urlopów wypoczynkowych (czyli innych niż pierwszy urlop wypoczynkowy), pracownik nabywa wraz z rozpoczęciem kolejnego roku kalendarzowego. Innymi słowy, pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony 1 stycznia danego roku nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego za ten rok w pełnym wymiarze, czyli 20 lub 26 dni. I taki też wymiar urlopu pracownica ma prawo wykorzystać po zakończeniu urlopu macierzyńskiego czy rodzicielskiego, nawet, jeśli następnie ma ona zamiar skorzystać również z urlopu wychowawczego. Może jednak powstać wątpliwość, dlaczego tak jest, skoro okres urlopu wychowawczego obniża wymiar urlopu wypoczynkowego? W tej sytuacji należy zwrócić uwagę na zwrot, którego użył ustawodawca w przytaczanym wcześniej przepisie dotyczącym obniżania wymiaru urlopu - „w przypadku pracownika powracającego do pracy” i połączyć go z art. 155² § 2 Kodeksu pracy, z którego wynika, że jeżeli okres ten przypada po nabyciu przez pracownika prawa do urlopu w danym roku kalendarzowym, wymiar urlopu pracownika powracającego do pracy w ciągu tego samego roku kalendarzowego ulega proporcjonalnemu obniżeniu, chyba że przed rozpoczęciem tego okresu pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze. Co to oznacza w praktyce? Oznacza to, że jeśli pracownica złoży wniosek o udzielenie jej urlopu wypoczynkowego przed skorzystaniem z urlopu wychowawczego, to ma prawo wykorzystać urlop przysługujący jej za ten rok w pełnym wymiarze. Jeśli tego nie zrobić, to „straci” go, bo po powrocie z urlopu wychowawczego nie będzie już miałam możliwości wykorzystania tych dni, gdyż pracodawca będzie zobowiązany naliczyć urlop proporcjonalnie. Dlatego z punktu widzenia uprawnień urlopowych pracownicy, która kończy korzystanie z urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego, niezmiernie ważne jest to, w którym momencie zawnioskuje ona o udzielenie jej urlopu wypoczynkowego.