Szczegóły porozumienia nie zostały upublicznione, ale rozmowy poprzedzające protokół ustaleń skupiały się na porcie Berbera w Somalilandzie.
Protokół ustaleń nie jest prawnie wiążący
Doradca Abiya ds. bezpieczeństwa narodowego, Redwan Hussien, poinformował w serwisie X (d. Twitter), że porozumienie mogłoby również umożliwić Etiopii dostęp do „wynajętej bazy wojskowej” na morzu.
Protokół ustaleń nie jest prawnie wiążący, chociaż jest postrzegany jako oświadczenie woli i może prowadzić do traktatu nakładającego obowiązki na strony, które go podpisały.
Addis Abeba przedstawia podpisanie dokumentu jako wielkie zwycięstwo dyplomatyczne. Premier Abiy, który podpisał protokół ustaleń z prezydentem Somalilandu Muse Bihi Abdi w stolicy Etiopii, napisał w X, że „wszystko, co można powiedzieć, to Bogu dzięki”.
Formalne uznanie Republiki Somalilandu?
W przemówieniu podczas ceremonii podpisania umowy Abdi podkreślił, że umowa zakłada, że w przyszłości Etiopia uzna Somaliland za niepodległy kraj.
Ministerstwo spraw zagranicznych Somalilandu oświadczyło, że „historyczne porozumienie zapewnia Etiopii dostęp do morza dla jej sił morskich, w zamian za formalne uznanie Republiki Somalilandu, co stanowi znaczący dyplomatyczny kamień milowy dla naszego kraju”.
Doprecyzowano, że chodzi dostęp o długości 20 kilometrów dla etiopskich sił morskich, dzierżawiony na okres 50 lat.
Somaliland odłączył się od Somalii ponad 30 lat temu
Na nadzwyczajnym posiedzeniu rządu Somalii, która uważa Somaliland za część swojego terytorium, odrzucono porozumienie z Etiopią. Ambasador Somalii w Addis Abebie został wezwany do kraju na konsultacje.
Somaliland odłączył się od Somalii ponad 30 lat temu i nie jest uznawany przez ONZ ani przez Unię Afrykańską za niepodległe państwo.
Etiopia utraciła dostęp do morza po secesji Erytrei na początku lat 90. XX wieku. Obecnie ten zamieszkany przez ponad 100 milionów osób kraj jest najludniejszym śródlądowym państwem na świecie. Do tej pory Etiopia wykorzystywała port w sąsiednim Dżibuti do realizacji większości swojego importu i eksportu.