Produkcja seryjna LTAMDS
W poniedziałek, 21 kwietnia 2025 roku Raytheon (należący do koncernu RTX) poinformował o rozpoczęciu seryjnej produkcji nowego systemu radarowego Lower Tier Air and Missile Defense Sensor (LTAMDS). Nie byłoby to możliwe, gdyby nie ukończone w ostatnim czasie wymagające testy radaru przez U.S. Army. Jak informuje producent, system radiolokacyjny osiągnął Milestone C (czyli kamień milowy po ang.) zgodnie z procedurą Departamentu Obrony dotyczącą pozyskiwania głównych zdolności operacyjnych.
Amerykanie stworzyli całą procedurę związaną z pozyskiwaniem sprzętu wojskowego. Ta składa się z trzech kamieni. W ramach Milestone A przewidziana jest zgoda na rozpoczęcie prac koncepcyjnych i projektowania. Milestone B wiąże się z rozwojem systemu (np. budową prototypów). Z kolei Milestone C to ostatni etap, w którym produkt przechodzi testy i zatwierdzana jest jego produkcja seryjna.
LTAMDS przeszedł osiem udanych testów lotniczych, każdy o rosnącym poziomie trudności. Miały one na celu sprawdzenie jego odporności systemu oraz zdolności do zwalczania rzeczywistych zagrożeń. Dzięki temu armia amerykańska sprawdziła, czy system osiągnął poziom gotowości wymagany do rozpoczęcia produkcji i wdrożenia. LTAMDS został oficjalnie wpisany na listę programów operacyjnych armii USA i jest gotowy do wspierania zarówno obrony terytorium USA, jak i misji ekspedycyjnych.
— To bezprecedensowe osiągnięcie — przejście programu rozwojowego tej skali z fazy prototypu do produkcji i wdrożenia w tak szybkim tempie. Nasze ścisłe partnerstwo z armią USA oraz szeroka baza partnerów przemysłowych umożliwiły rekordową realizację programu LTAMDS i dostarczenie zaawansowanego systemu obrony powietrznej i przeciwrakietowej o zasięgu 360 stopni — powiedział Tom Laliberty, prezes działu Systemów Obrony Lądowej i Powietrznej w Raytheon.
Szyki rozwój LTAMDS. Polska pierwszym klientem eksportowym
U.S. Army skorzystała z uprawnień przyznanych przez Kongres w ramach tzw. Middle-Tier Acquisition, aby szybko opracować i wdrożyć LTAMDS. Programy obronne o takiej skali i złożoności zwykle potrzebują ponad dekady, aby osiągnąć kamień milowy C. Dzięki pominięciu części formalności, udało się zrealizować proces rozwoju i testów w ciągu 6 lat.
Obecnie firma produkuje osiem radarów rocznie i zwiększa moce produkcyjne, aby móc dostarczać do 12 systemów rocznie. Raytheon dostarczy siódmy i ósmy radar jeszcze w tym roku i pracuje nad systemami zamówionymi przez U.S Army i Polskę, która będzie pierwszym zagranicznym klientem. Zainteresowanie nowym system wyraziło już dwanaście innych państw.
Zakup przez Polskę tych stacji radiolokacyjnych wzbudził kontrowersje. LTAMDS ma zwiększyć możliwości baterii systemu Patriot. Starsze AN/MPQ-65 to radary sektorowe, które mają 120° pokrycie w azymucie. Z kolei LTAMDS nie tylko umożliwia kontrolę przestrzeni powietrznej w zakresie 360°, ale także gwarantuje znacznie większe możliwości pod kątem liczby śledzonych celów.
Polska buduje nowoczesną obronę przeciwlotniczą
Za większymi zdolnościami stoi także olbrzymia cena. W ramach podpisanej 5 września 2023 roku umowy, Polska za kwotę 3,7 mld dol. (17 mld zł brutto) pozyskać ma 12 takich stacji radiolokacyjnych. Oznacza to, że pojedynczych radar zaabsorbuje aż 1,4 mld zł brutto z kasy Ministerstwa Obrony Narodowej. W dobie kryzysu finansów publicznych i problemów ze znalezieniem środków na finansowanie modernizacji Wojska Polskiego decyzja o kupnie tak nowoczesnego, ale także drogiego wyposażenia wzbudza więc słuszne kontrowersje.
Co jednak należy zaznaczyć, Polska zainwestuje w obronę przeciwlotniczą naprawdę potężne środki. W ramach II fazy Wisły podpisane zostały już umowy opiewające na ponad 13 mld dol. Do tego należy doliczyć ok. 5 mld dol. wydane w ramach I fazy Wisły. Łącznie posiadać mamy 8 baterii systemów Wisły. Każda taka bateria składa się z dwóch jednostek ogniowych (JO), każda po 4 wyrzutnie M903A2 z pociskami PAC-3MSE oraz przyszłym pociskiem CAMM-MR.
Oprócz 8 baterii Wisły, w naszym systemie naleźć mają się również 23 baterie Narwi oraz 22 baterie Pilicy+. Te opierać się będą o wyrzutnie iLauncher z pociskami CAMM oraz CAMM-ER, polskie przeciwlotnicze pociski bardzo krótkiego zasięgu Grom/Piorun oraz lufową artylerię przeciwlotniczą. W ramach baterii funkcjonować będą także systemy antydronowe, które będą odpowiadać za bezpośrednią ochronę elementów baterii.