Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Abonament radiowo-telewizyjny to specjalny rodzaj opłaty, która uiszczana jest za korzystanie z radia lub telewizora. W tekście ustawy regulującej jego zasady znalazło się domniemanie, że każdy, kto posiada wspomniane wyżej sprzęty, używa ich do odbioru transmisji i programów publicznych. Założenie to wiąże się z wymogiem rejestrowania każdego tego rodzaju odbiornika; co więcej, powinno się to robić w terminie 14 dni od momentu zakupu.
Takie zgłoszenie należy złożyć w placówce poczty lub w serwisie Poczta Polska S.A. Zbierane w ten sposób pieniądze przeznaczane są na finansowanie działania mediów publicznych. Wiele wskazuje na to, że niebawem może się to zmienić.
Projekt Konfederacji - likwidacja abonamentu RTV i TVP Info
Dokładnie 10 lipca 2025 roku do Sejmu wpłynął projekt ustawy przygotowany przez Konfederację. Jego celem jest przede wszystkim całkowite zniesienie abonamentu RTV od 1 stycznia 2026 roku. Oznacza to, że media publiczne zostałyby całkowicie pozbawione dochodów z tytułu tego abonamentu.
Posłowie składający ten projekt wskazują, że aktualnie media publiczne już teraz są finansowane z budżetu państwa, ale także z przychodów czysto komercyjnych, takich jak wszelkiego rodzaju reklamy. Z tego też powodu istota abonamentu RTV pozbawiona jest sensu i stanowi dodatkowe obciążenie obywateli.
Dodatkowo ustawa złożona przez Konfederację zakłada także wprowadzenie zakazu „tworzenia i rozpowszechniania przez telewizję publiczną wyspecjalizowanych programów informacyjno-publicystycznych”. Innymi słowy, projekt zakłada likwidację TVP Info, które kwalifikuje się do tej definicji.
Powodem takiego stanu rzeczy ma być przede wszystkim poważny spadek liczby widzów tego programu w 2024 roku, który – wedle uzasadnienia złożonego przez Konfederację – ma sięgać 76% w porównaniu z 2023 roku. Do tego w uzasadnieniu da się przeczytać, że kolejnym powodem jest stronniczość przekazu oraz zachwianie równowagi w zakresie prezentowania stanowisk poszczególnych partii politycznych w ważnych tematach.
W tym samym dokumencie da się także przeczytać, że realizacja misji publicznej TVP Info miała kosztować w 2024 roku prawie 239 milionów złotych, podczas gdy wpływy z abonamentu RTV to zaledwie 4,6 miliona złotych za cały rok. Wobec tego likwidacja całego programu TVP Info oraz zniesienie abonamentu RTV byłaby dla TVP S.A rozwiązaniem korzystnym finansowo. Jednocześnie miałoby to pozytywne skutki dla obywateli, którzy zostaliby zwolnieni z jednego obciążenia finansowego.
Cały projekt został złożony w Sejmie i jeśli posłom Konfederacji uda się zebrać większość głosów, to likwidacja abonamentu RTV mogłaby wejść w życie w dość szybkim tempie.
Rządowy pomysł na likwidację abonamentu RTV - nie będzie opłaty audiowizualnej
W tym samym czasie nad swoim pomysłem stale pracuje Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W tym przypadku resort przygotowuje się do nowelizacji ustawy medialnej pod kątem wymagań stawianych w Europejskim Akcie o Wolności Mediów (EFMA). Chodzi przede wszystkim o klaryfikację kryteriów finansowania dostawców usług publicznych. Akt ten podkreśla również, że nadawcy publiczni na terenie każdego państwa członkowskiego powinni posiadać odpowiednie i stabilne zasoby finansowe, które pozwolą im realizować ich misję i ciągle się rozwijać.
W ramach wypracowanej koncepcji MKiDN także chce znieść abonament RTV. Początkowo jednak pojawiały się informację, że miałby on zostać zastąpiony opłatą audiowizualną, która automatycznie doliczałaby się do podatku dochodowego. Okazuje się jednak, że nie resort postanowił zmienić swoje zamiary.
„Koncepcja przewiduje zniesienie opłaty abonamentowej, nie przewiduje wprowadzenia żadnych nowych opłat obciążających obywateli. Rekomendowanym źródłem finansowania misji publicznej nadawców publicznych jest budżet państwa” – wyjaśniło MKiDN w odpowiedzi na pytanie zadane przez portal Business Insider.
Zamiast zastępowania abonamentu RTV, w planach jest dotowanie mediów publicznych środkami w wysokości nie większej niż 0,09% PKB. To wraz z zapisem o tym, iż kwota ta nie będzie mogła być obniżona w ustawie budżetowej, ma pozwolić mediom publicznym na realizację swojej misji i pozwolić na likwidację abonamentu RTV.
Dodatkowo w ramach prac nad nową ustawą medialną rozważa się także likwidację Rady Mediów Narodowych, a część jej obowiązków przejęłaby Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji. Organ ten przeszedłby reformę w zakresie decyzji o wyborach władz mediów publicznych oraz ograniczałoby swobodę decyzyjną szefa KRRiT.
Czy abonament RTV może zostać zniesiony?
Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna, choć wydaje się, że rzeczywiście jesteśmy coraz bliżej momentu, w którym faktycznie abonament RTV zostanie zniesiony. Co prawda obecny rząd chęć zlikwidowania opłaty obiecywał już jakiś czas temu i do tej pory tego nie zrealizował, ale to właśnie projekt przygotowany przez Konfederację może być poważnym impulsem do działania.
Warto zwrócić uwagę, że nawet jeśli pomysł MKiDN różni się od omawianego projektu poselskiego w kwestiach dotyczących chociażby TVP Info, tak obie strony deklarują chęć zniesienia podatku. I nawet jeśli brak na razie konkretnej ustawy, tak właśnie zgodność obu pomysłów sprawia, że temat jest bardziej realny. O wiele trudniej jest określić, kiedy to dokładnie nastąpi, bo tutaj wiele zależeć będzie od posłów, którzy nad tym tematem będą debatować.
