Jak poinformował PAP Bartosz Wysocki z rzeszowskiego oddziału GDDKiA, maszyna TBM, która została nazwana Karpatką, jest już złożona w 65 proc. „Za nami jest już ważny punkt w budowie maszyny, a mianowicie zamontowana została tarcza skrawająca, która waży 400 ton” – dodał. Przy montażu tarczy wykorzystywane były dwa żurawie gąsienicowe o udźwigu 650 i 300 t.
Przygotowania do drążenia
Jak zaznaczył kierownik budowy tunelu Antonio de Barba, to był ważny moment dla wykonawcy – firm Mostostal Warszawa i Acciona Construcción. „Jest to jeden z kamieni milowych, jakie podejmujemy, aby z sukcesem zrealizować ten imponujący kontrakt. Potwierdzeniem ogromnej skali realizowanego zadania są, chociażby podstawowe dane samej maszyny. Jej średnica to 15,16 metra, masa całkowita 4 367 ton oraz zainstalowanych 471 narzędzi służących do wiercenia. TBM będzie drążyć na głębokości ponad 100 metrów” – podał de Barba.
Kolejnym krokiem składania Karpatki będzie montaż suwnic oraz instalacji elektrycznych i hydraulicznych. Według planów TBM rozpocznie drążenie tunelu w III kwartale br., a zakończy w II połowie 2025 r.
Budowa tunelu od podszewki
Prędkość wiercenia wyniesie maksymalnie 65 mm/minutę. 11,5 dnia potrwa wydrążenie i zabezpieczenie prefabrykatami 100 metrów tunelu, a wykonanie kilometra zajmie ok. czterech miesięcy. Dziennie maszyna będzie zużywać średnio 87 MWh energii elektrycznej.
Tunel o długości 2255 m składał się będzie z dwóch naw, które zostaną połączone 15 przejściami poprzecznymi oraz dodatkowym przejazdem awaryjnym. Każda z naw będzie miała po dwa pasy ruchu oraz dodatkowy pas awaryjny.
Tunel drogowy będzie wykonywany metodą mechanicznego drążenia. TBM drążąc podziemny obiekt, jednocześnie będzie układać jego obudowę z pierścieni (tubingów), na które składają się prefabrykowane elementy żelbetowe.
Prefabrykaty i MOP
Produkcja elementów obudowy tunelu tzw. tubingów, odbywa się w hali prefabrykacji bezpośrednio na placu budowy. Zlokalizowana jest ona w Lutoryżu, w miejscu, gdzie docelowo będzie funkcjonowało Miejsce Obsługi Podróżnych (MOP Lutoryż). Wyposażona jest w linię produkcyjną, cztery suwnice (największa ma udźwig 60 t) i węzeł betoniarski. Tubingi stanowią rodzaj cylindrycznej obudowy tunelu wykonanej z żelbetu. Połączone tworzyć będą pierścień tunelu.
Prace budowlane na odcinku S19 Rzeszów Południe-Babica rozpoczęły się w kwietniu 2022 r. Do tej pory m.in. odhumusowano już niemal cały plac budowy, prowadzone są roboty ziemne i prace przy obiektach inżynierskich.
Dodatkowe inwestycje drogowe
W ramach inwestycji wybudowany zostanie ponad 10-kilometrowy odcinek drogi ekspresowej, powstanie też węzeł Babica (węzeł typu trąbka) zlokalizowany w pobliżu skrzyżowania drogi krajowej nr 19 z drogą wojewódzką nr 988.
Oprócz tunelu powstanie sześć estakad, dwa wiadukty nad S19, bezkolizyjny przejazd nad linią kolejową, trzy przejścia dla zwierząt.
W ramach umowy wybudowane zostanie również Centrum Zarządzania Tunelem. Inwestycja obejmuje także budowę dwóch Miejsc Obsługi Podróżnych oraz dwa lądowiska dla śmigłowców Lotniczego Pogotowia Ratunkowego.
Odcinek drogi ekspresowej S19 od węzła Rzeszów Południe do Babicy realizowany jest w systemie +projektuj i buduj+. Wykonawcą prac jest konsorcjum firm Mostostal Warszawa i Acciona Construcción. Wartość kontraktu to ponad 2,2 mld zł. Zakończenie prac zaplanowano w połowie 2026 r.
Droga ekspresowa S19 to element międzynarodowego szlaku Via Carpatia, łączącego Europę Północną i Południową. W Polsce trasa ta będzie miała około 700 km długości.
autor: Wojciech Huk
