Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 14 ust. 2 pkt 5) przychodem z działalności gospodarczej są odsetki od środków na rachunkach bankowych utrzymywanych w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą.
W takim przypadku bank nie jest uprawniony do pobierania podatku Belki w wysokości 19 proc. To przedsiębiorca jest zobowiązany doliczyć do swoich przychodów kwotę odsetek i rozliczyć się z fiskusem, zgodnie z przyjętą przez siebie formą opodatkowania: podatkiem liniowym (19 proc.), skalą podatkową (18 lub 32 proc.) lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (3 proc.).
Sprawa jest bardziej skomplikowana w przypadku lokat związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Organy podatkowe w wydawanych interpretacjach stoją na stanowisku, że cytowany wyżej przepis nie obejmuje lokat, co oznacza, że odsetki z tego tytułu stanowią źródło kapitałów pieniężnych. W tym przypadku to bank jako płatnik powinien potrącić 19-proc. podatek. Orzecznictwo sądowe nie jest w tej kwestii jednolite, chociaż te ostatnie wyroki z 2011 r. przychylają się do interpretacji organów podatkowych. Kluczowe w tym kontekście jest zdefiniowanie pojęcia „rachunek firmowy”. Jak czytamy w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 sierpnia 2008 r., rachunek bankowy utrzymywany w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą to taki, „za pomocą którego dokonywane są rozliczenia z tytułu zawieranych przez przedsiębiorcę transakcji (...). Lokata nie spełnia warunków tej definicji, więc odsetki z tego tytułu stanowią kapitały pieniężne.
Reklama
Można jednak wskazać odmienną argumentację. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w wyroku z 30 września 2010 r. stwierdził: „Błędny jest pogląd organu podatkowego, że przychody z tytułu odsetek z lokat bankowych utrzymywanych przez spółkę osobową lub związanych z prowadzoną jednoosobowo działalnością gospodarczą są wyłączone ze źródła przychodów: pozarolnicza działalność gospodarcza (...)”.
Przedsiębiorcy mogą być zainteresowani traktowaniem odsetek od środków zdeponowanych na lokatach jako przychodu z działalności gospodarczej. Mają wtedy możliwość odliczenia kosztów uzyskania przychodów. Poza tym w przypadku opodatkowania działalności gospodarczej skalą podatkową czy ryczałtem sama wysokość podatku jest znacznie niższa niż 19 proc.
W tej chwili zdecydowanie korzystniejsze dla przedsiębiorcy może być jednak założenie lokaty firmowej opodatkowanej podatkiem Belki, która jest tak skonstruowana, że pozwala uniknąć podatku w ogóle. Taką możliwość dają depozyty z dzienną kapitalizacją odsetek.
Możliwość odkładania pieniędzy bez podatku Belki zniknie jednak niebawem. Ministerstwo Finansów opublikowało projekt ustawy okołobudżetowej, poprzez którą zmierza zmienić Ordynację podatkową. Według nowych zasad zarówno dochód odsetkowy, jak i podatek mają być zaokrąglane do pełnych groszy w górę. Zmiana ta spowoduje, że lokaty z dzienną kapitalizacją stracą rację bytu.
Wśród banków nie ma jednomyślności, jeśli chodzi o podejście do opodatkowania lokat firmowych. Część z nich nalicza podatek Belki, inne nie. Warto zwrócić na to uwagę też w kontekście swojej firmy i tego, do czego faktycznie wykorzystywane są lokata i dochód z odsetek. W tej chwili jedynym dostępnym rozwiązaniem przedłużającym byt lokat antybelkowych są depozyty skonstruowane w ten sposób, że większość oprocentowania naliczana jest w tym roku, tj. dopóki obowiązuje ulga zaokragleniowa. Taka konstrukcja pozwala oszczędzać bez podatku nawet do listopada 2012 roku.
ikona lupy />
Michał Knitter, dyrektor dep. produktów bankowych Idea Banku / DGP