W rekomendacjach, które muszą jeszcze zaakceptować państwa członkowskie, Komisja wskazała, że konieczne jest podjęcie działań, aby zapewnić, że Polska wypełnia postanowienia paktu.
"Z punktu widzenia zdolności obsługi zadłużenia średniookresowe ryzyko fiskalne jest wysokie ze względu na przewidywany wzrost wysokości długu" - podkreślono w dokumencie dotyczącym naszego kraju.
KE zwróciła uwagę, że Polska wciąż musi się mierzyć z wyzwaniem nieefektywnej administracji podatkowej. Według analizy Komisji koszty poboru podatków w Polsce w stosunku do ich wysokości są najwyższe w całej UE. Podkreślono jednak starania rządu, które mają służyć lepszemu ściąganiu podatków.
Komisja zwróciła uwagę, że Polska nadal stosuje obniżone stawki podatku VAT do znacznej liczby dóbr i usług (np. do żywności). Tymczasem - jak podkreślono w rekomendacjach - dowody wskazują na to, że zredukowane stawki VAT nie są efektywnym narzędziem polityki socjalnej, zwłaszcza jeśli nie są ukierunkowane na najbiedniejsze gospodarstwa domowe.
>>> Czytaj też: Fitch obniża prognozę wzrostu dla Polski. Wszystko przez polityczną presję
Dokument wskazuje, że tak naprawdę najwięcej korzystają na nich bogatsi, dlatego aby wesprzeć biedniejsze grupy należałoby skierować do nich zasiłki lub obniżyć im podatki dochodowe.
KE zwróciła też uwagę na problemy na rynku pracy związane ze starzeniem się siły roboczej, niską produktywnością i wysoką segmentacją rynku pracy. Podkreślono również, że choć system edukacji znacznie się poprawił, to szkoły nadal nie są w stanie wyposażyć uczniów w umiejętności potrzebne na szybko zmieniającym się i innowacyjnym rynku pracy.
Wytknięto też nam pozostającą na jednym z najniższych poziomów w UE dostępność opieki przedszkolnej (w tym żłobków). "Podniesienie obowiązkowego wieku szkolnego do 7 lat, zniesienie obowiązku wysyłania 5-latków do przedszkoli, połączone z nowym zasiłkiem (500 plus - PAP), może przynieść dalsze negatywne efekty, jeśli chodzi o partycypację w rynku pracy, zwłaszcza kobiet" - czytamy w rekomendacjach.
KE zauważyła też, że pomimo iż w 2015 r. nastąpił wzrost liczby stałych umów o pracę, proporcja umów krótkoterminowych jest jedną z najwyższych w UE.
W rekomendacjach jest też mowa o wysokich kosztach przywilejów emerytalnych dla górników i rolników, które poza obciążaniem kasy państwa powodują również zmniejszoną mobilność na rynku pracy. Z dokumentu wynika, że liczba osób objętych rolniczym ubezpieczeniem (do którego dopłaca państwo) spada od 2007 r., ale liczba emerytów w tym systemie będzie rosła do 2018 r., osiągając 1 mln 180 tys. osób.
KE zaleciła Polsce dostosowanie fiskalne (czyli zwiększenie wpływów budżetowych i/lub zmniejszenie wydatków) na poziomie 0,5 proc. PKB rocznie w tym i przyszłym roku.
KE doradza też umocnienie polityki fiskalnej, w tym ustanowienie niezależnego organu (rady fiskalnej), który zajmowałby się kontrolowaniem wydatków państwowych.
Wśród zaleceń znalazły się też poprawa ściągalności podatków, zapewniająca lepszą zgodność wpływów z VAT oraz ograniczenie nadmiernego stosowania niższych stawek VAT.
Komisja zaleca zapewnienie zrównoważenia systemu emerytalnego oraz zwiększenie wskaźnika aktywności zawodowej poprzez reformę przywilejów emerytalnych, usunięcie przeszkód na drodze do bardziej trwałych rodzajów zatrudnienia oraz zwiększenie roli edukacji i szkoleń na rynku pracy.
KE zaleca Polsce ponadto usunięcie barier dla inwestycji w transporcie, budownictwie oraz infrastrukturze energetycznej oraz zwiększenie pokrycia kraju miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego.
>>> Czytaj też: Europejski Kongres Gospodarczy: "gospodarka jest priorytetem rządu"
