Gospodarstwa domowe zainwestowały w aktywa finansowe 10,9 mld zł w IV kw. 2012 r. (wobec 23,2 mld zł rok wcześniej). Kolejne kwartały przyniosą wzrost zadłużenia gospodarstw domowych - ożywienie na rynku kredytowym, głównie po stronie kredytów hipotecznych dla klientów detalicznych, a także osłabienie tendencji spadkowej w kredytach konsumpcyjnych, przewidują analitycy Narodowego Banku Polskiego (NBP) w raporcie "Sytuacja finansowa sektora gospodarstw domowych w IV kwartale 2012 r.".
NBP podał, że aktywa finansowe gospodarstw domowych w końcu 2012 r. osiągnęły 1.383,1 mld zł, przyrastając w ciągu IV kw. o 2,6% kw/kw (o 34,6 mld zł) wobec wzrostu w III kw. 2012 r. o 3,5% kw/kw. W skali roku aktywa GD zwiększyły się o 123,4 mld zł, a ich roczne tempo wzrostu (9,8% r/r na koniec grudnia 2012 r.), było równie wysokie jak w kwartale poprzednim (wzrost o 9,3% r/r), a zarazem niemal trzykrotnie wyższe od wzrostów z II półrocza 2011 r. i I półrocza 2012 r., podano także.
Bank podał, że do wzrostu aktywów gospodarstw domowych w IV kw. pozytywnie przyczyniły się zarówno zrealizowane transakcje, jak i zmiany ich bieżącej wartości.
"Zawarte w IV kw. 2012 r. przez gospodarstwa domowe transakcje powiększyły ich aktywa finansowe łącznie o 10,9 mld zł. Były one jednak ponad dwukrotnie niższe od zrealizowanych w IV kw. 2011 r. (wówczas wyniosły 23,2 mld zł) oraz niższe niż w III kw. 2012 r. (25,7 mld zł). Silnie dodatni wpływ przyniosły również skutki zmian bieżącej wartości aktywów finansowych, dodatkowo zwiększające ich stan w końcu IV kw. 2012 r. o 23,6 mld zł" - napisał NBP.
O dodatniej wartości (10,9 mld zł) transakcji zrealizowanych na aktywach w IV kw. 2012 r., zadecydowały przede wszystkim inwestycje ulokowane w depozytach bankowych, w funduszach inwestycyjnych oraz w kapitałowych funduszach ubezpieczeniowych (w postaci rezerw).
Gospodarstwa domowe ulokowały w formie depozytów łącznie 16,4 mld zł, co oznacza spadek o niemal o 30% w skali roku. Po uwzględnieniu sezonowości wartość transakcji w formie depozytów w IV kw. 2012 r. spadła o ponad 40% w skali rocznej, a w ujęciu kwartalnym obniżyła się (o prawie 13 %), utrwalając lekko spadkowy trend inwestycji w lokaty bankowe.
Stan depozytów bankowych GD w końcu IV kw. 2012 r. wyniósł 526,5 mld zł, przyrastając w ciągu kwartału o 15,9 mld zł (o 3,1% kw./kw.). W skali roku ich stan powiększył się o 39,0 mld zł, wzrastając w tempie 8,0% r/r. Nadal występowało umiarkowane zainteresowanie nabywaniem jednostek funduszy inwestycyjnych, które przyrosły o 1,4 mld zł.
W IV kw. 2012 r., w odróżnieniu od III kw. 2012 r. ponownie spadło zainteresowanie gospodarstw domowych nabywaniem akcji i innych udziałów kapitałowych. W wyniku przeprowadzonych transakcji pozbyły się one akcji o łącznej wartości 9,3 mld zł (wobec dodatnich transakcji zrealizowanych kwartał wcześniej w zbliżonej kwocie 9,7 mld zł).
Nowe zobowiązania finansowe kontynuowały w IV kw. 2012 r. silny trend spadkowy, gospodarstwa domowe zaciągnęły je w łącznej kwocie 3,1 mld zł, co stanowiło niespełna 1/3 wartości zobowiązań zrealizowanych przed rokiem. Wśród nich transakcje z tytułu nowo udzielonych pożyczek i kredytów, zrealizowano w kwocie 1,6 mld zł, stanowiącej zaledwie ok. 20% wartości transakcji z tytułu zobowiązań finansowych z IV kw. 2011 r.
"Dane monetarne wskazują na kontynuację w I kw. 2013 r. przyrostu inwestycji GD w aktywa finansowe. Można oczekiwać zbliżonego do poprzedniego kwartału zwiększenia depozytów, dalszego spadku inwestycji finansowych w akcje spółek, ograniczenia zaangażowania w kapitałowe fundusze ubezpieczeniowe, ale też utrzymania zainteresowania funduszami inwestycyjnymi"- podał NBP.
"Należy spodziewać się pewnego ożywienia na rynku kredytowym i zwiększenia zadłużenia gospodarstw domowych, głównie w związku z zaciąganiem kredytów mieszkaniowych, a także osłabiania tendencji spadkowej w obszarze kredytów konsumpcyjnych" - czytamy także.
Oszczędności gospodarstw domowych w IV kw. 2012 r. wyniosły 42,8 mld zł wobec 16,0 mld zł w poprzednim kwartale. Po korekcie sezonowej, wartość oszczędności wyniosła 18,5 mld zł, a od dwóch kwartałów utrzymuje się na podwyższonym poziomie. W IV kw. 2012 r. stopa oszczędzania, stanowiąca relację oszczędności brutto gospodarstw domowych do ich dochodów do dyspozycji, wyniosła 16,4%, wobec 6,4 % w III kw. 2012 r., a w ujęciu rocznym wzrosła o 3,1 pp. Stopa oszczędzania skorygowana o czynniki sezonowe wyniosła 6,9% (wobec 7,8% w III kw.).
W IV kw. 2012 r. realne dochody do dyspozycji brutto sektora gospodarstw domowych spadły w ujęciu ocznym o 2,0% wobec wzrostu o 0,3% w poprzednim kwartale, natomiast w całym 2012 roku obniżyły się o 0,8%.
Spożycie prywatne w IV kw. 2012 r. wzrosło realnie o 0,1% r/r wobec spadku o 0,2% r/r w poprzednim kwartale, a jego dynamika znajduje się w trendzie spadkowym (według danych GUS za I kwartał br. stagnacja spożycia była kontynuowana, a tempo wzrostu spożycia indywidualnego wyniosło 0% r/r).
