Produktywność niewolników zbierających bawełnę w USA wzrosła w ciągu pół wieku prawie o 400 proc. Edward E. Baptist w książce „The Half Has Never Been Told: Slavery and the Making of American Capitalism” pokazuje, jakim kosztem Stany Zjednoczone osiągnęły swą ekonomiczną pozycję.
Publikacja (polski tytuł to „Połowy historii nigdy nie opowiedziano: Niewolnictwo i budowa amerykańskiego kapitalizmu”) ukazała się w USA 9 września 2014 r. i od razu wzbudziła silne kontrowersje. Redakcja brytyjskiego tygodnika „The Economist” zamieściła jej recenzję, którą po jednym dniu wycofano ze strony internetowej, przepraszając czytelników. To była reakcja na lawinę komentarzy ze strony internautów wyrażających w większości oburzenie zdaniem recenzenta, że książka nie jest obiektywna, ponieważ „prawie wszyscy opisani w niej czarni są ofiarami, a prawie wszyscy biali łajdakami”.
Ostatni świadkowie
Faktycznie autor obficie korzysta z publikowanych wspomnień zbiegłych niewolników, które pełne są opisów okrucieństw, jakich dopuszczali się właściciele plantacji. Kolejnym źródłem są przeprowadzone w latach 30. XX w. przez Claude’a Andersona, studenta Hampton University, wywiady z byłymi niewolnikami (było ich około 2,3 tys.). Jednym z nich był urodzony w 1850 r. Lorenzo Ivy. Opowiadał o „ciągnących się aż po horyzont” rzędach Afroamerykanów skutych łańcuchami w parach, pędzonych na Południe, gdzie mieli zostać sprzedani. Kierowano ich na stację kolejową, gdzie wsadzano do wagonów kolejowych, jak twierdził Ivy, „jak bydło”. „Prawda jest taka, synu, że połowa tej historii nigdy nie została opowiedziana” – podsumował były niewolnik (stąd tytuł książki Baptista). Nawiązywał do tego, że jeszcze do połowy XX w. nie uważano niewolnictwa w USA za zbrodnię. Patrzono na nie bardziej jak na system wychowywania i cywilizowania „dzikusów”, który może nie był dla nich specjalnie przyjemny, ale nie robił im wielkiej krzywdy.
>>> Czytaj całą recenzję na www.obserwatorfinansowy.pl
