"Niepewność sytuacji gospodarczej jest barierą najsilniej utrudniającą działanie firm, choć jej uciążliwość systematycznie słabnie. Na niepewność sytuacji gospodarczej firmy skarżyły się szczególnie w II połowie 2022 r. (ponad 80 proc. wskazywało na silną lub bardzo silną uciążliwość tej bariery). Pod koniec 2023 r. przedsiębiorcy nadal narzekają na niepewność sytuacji gospodarczej, ale odsetek wskazujących na jej silną uciążliwość spada i w listopadzie 2023 r. wyniósł 66 proc. (spadek o 6 pkt. proc. r/r)" – wskazano w najnowszym Tygodniku Gospodarczym.
Główne bariery? Są cztery
Ekonomiści Polskiego Instytutu Ekonomicznego w swojej publikacji wskazali cztery najbardziej dotkliwe bariery dla działania firm. Przypomnieli, że coraz więcej wskaźników świadczy o tym, że Polska w najbliższych miesiącach ma szansę wejść na ścieżkę wzrostu gospodarczego – m.in. notowany przez GUS wzrost sprzedaży detalicznej czy poprawę nastrojów przedsiębiorców.
"Rosnące ceny energii były barierą szczególnie silnie odczuwaną przez firmy w 2022 r. Był to efekt wzrostu cen surowców i energii, które rosły po pandemii i znacząco przyspieszyły po rosyjskiej inwazji na Ukrainę w lutym 2022 r. W 2023 r. odsetek firm wskazujących na rosnące ceny energii był mniejszy niż rok wcześniej (spadek o 9 pkt. proc.), jednak w listopadzie br. wciąż 62 proc. przedsiębiorców narzeka na uciążliwość tej bariery. Ceny energii utrudniają działalność szczególnie dużym firmom produkcyjnym i usługowym, chociaż i tu odsetek narzekających na ceny energii spada. To wynik poczynionych przez te firmy inwestycji w technologie oszczędzania energii" – ocenili ekonomiści Instytutu.
Dodali, że w 2023 r. wzrosła uciążliwość w postaci rosnących kosztów pracowniczych. Zdaniem analityków PIE, wiąże się to z wysoką inflacją oraz podwyżkami płacy minimalnej.
"Warto zauważyć, że w listopadowym pomiarze udział firm wskazujących na dużą lub bardzo dużą uciążliwość kosztów pracowniczych zmalał m/m o 4 pkt. proc. i osiągnął 66 proc., co jest zbliżonym poziomem do odnotowanego w listopadzie poprzedniego roku. Uciążliwość kosztów pracowniczych w szczególności silnie odczuwają małe firmy budowlane i transportowe" – dodano w publikacji PIE.
Kolejną barierą, jaką wymienili ekonomiści PIE, jest niedostępność pracowników. Wskazała ją połowa badanych firm, zarówno w 2022 r., jak i w 2023 r.
"W listopadzie 2023 r. bariera ta była wskazywana szczególnie przez przedstawicieli branży budowlanej (59 proc.) oraz TSL (52 proc.). Już od lat te branże korzystają z ukraińskich pracowników, których dostępność w wyniku wojny i wyjazdu mężczyzn do Ukrainy dramatycznie spadła. Natomiast w handlu, w usługach oraz w branży produkcyjnej mniej niż połowa firm wskazuje obecnie na niedostępność pracowników. Ma to związek z zatrudnianiem w tych sektorach uchodźczyń z Ukrainy" – ocenili analitycy PIE.
Wyjaśniono, że dane opublikowane w najnowszym Tygodniku Gospodarczym, pochodzą z badań PIE i Banku Gospodarstwa Krajowego, opartej na próbie 500 przedsiębiorstw. (PAP)
autor: Marek Siudaj
