ZUS przypomina o ważnym terminie. Nie rozliczysz składki zdrowotnej za 2024 r.? Grożą surowe kary

Jeśli przedsiębiorca prowadził pozarolniczą działalność i w 2024 r. był objęty ubezpieczeniem zdrowotnym, a jego działalność była opodatkowana podatkiem liniowym, skalą podatkową lub ryczałtem ewidencjonowanym, ma obowiązek rozliczenia składki zdrowotnej za miniony rok. To rozliczenie pozwala wyliczyć wysokość składki zdrowotnej należnej za 2024 r., na podstawie osiągniętych przychodów i dochodów.

Na jakich dokumentach składać zeznanie roczne składki zdrowotnej 2024 rok?

Rozliczenie roczne składki zdrowotnej należy wykazać w dokumencie rozliczeniowym za kwiecień 2025 r.:

• ZUS DRA (w przypadku osób prowadzących działalność jednoosobową),
• ZUS RCA (w przypadku osoby opłacającej składki za siebie oraz za inne osoby).

ZUS zaznaczył, że obu dokumentach należy wypełnić blok „Roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne” (bl. XII w ZUS DRA lub III.F w ZUS RCA). W tych rubrykach wpisuje się dane do obliczenia rocznej składki zdrowotnej, osobno dla każdej formy opodatkowania (skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt).

Ostateczny termin rozliczenia składki zdrowotnej za 2024 rok

20 maja 2025 r. to ostateczny termin na złożenie dokumentów oraz opłacenie składek za kwiecień 2025 r. i ewentualną dopłatę składki rocznej.

Na stronie ZUS można znaleźć dostępny jest kalkulator do obliczania rocznej podstawy wymiaru i składki na ubezpieczenie zdrowotne. Pomoże wyliczyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne, jeśli przedsiębiorca składa dokumenty w wersji papierowej.

Nadpłata i niedopłata rocznej składki zdrowotnej – co z nich wynika?

Jeżeli w wyniku rocznego rozliczenia okaże się, że zapłacona składka na ubezpieczenie zdrowotne jest:

• wyższa niż ustalona, przysługuje Ci jej zwrot – chyba że masz zaległości z tytułu składek lub pobrałeś nienależne świadczenie z ubezpieczenia społecznego,
• niższa niż ustalona, będziesz musiał dopłacić różnicę wraz ze składką za kwiecień 2025 r., czyli do 20 maja 2025 r..

Zwrot nadpłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne – jak go otrzymać?

Jeśli okaże się, że ubezpieczony zapłacił więcej niż powinien, przysługuje mu zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej. W takim przypadku otrzyma wiadomość na portalu PUE ZUS, informującą o nadpłacie. Dodatkowo na profilu udostępniony zostanie wniosek, który należy wypełnić i odesłać.

Wniosek o zwrot nadpłaty jest tworzony przez ZUS i będzie dostępny w zakładce Dokumenty i wiadomości > Dokumenty robocze. Ubezpieczony powinien sprawdzić, czy dane są poprawne, oraz wybrać numer rachunku, na który zostanie przelana nadpłata składki zdrowotnej.

Wniosek należy wysłać do ZUS przez PUE/eZUS najpóźniej do 2 czerwca 2025 r.

Kiedy zwrot z nadpłaty składki zdrowotnej wpłynie na konto?

Zwrot nadpłaty składki przedsiębiorca otrzyma na rachunek bankowy, który wskaże we wniosku, najpóźniej do 1 sierpnia 2025 r.

Co jeśli płatnik nie złoży wniosku o zwrot nadpłaty?

Jeśli nie złoży wniosku o zwrot, ZUS rozliczy nadpłatę na koncie płatnika najpóźniej do końca tego roku.

Do kiedy można skorygować miesięczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne?

Za każdy miesiąc prowadzenia działalności w 2024 r. przedsiębiorca składa dokumenty rozliczeniowe z ustaloną składką na ubezpieczenie zdrowotne. Sposób wypełnienia tych dokumentów ma wpływ na weryfikację poprawności rozliczenia rocznego. Dokumenty korygujące wysokość składek na ubezpieczenie zdrowotne za poszczególne miesiące 2024 r. można złożyć:

• najpóźniej do dnia, w którym złożysz wniosek o zwrot nadpłaty,
• do 1 lipca 2025 r. – jeśli nie złożysz wniosku o zwrot nadpłaty.

Jakie konsekwencje nieopłacenia składek ZUS w terminie?

Jeśli przedsiębiorca nie opłaci składek ZUS w terminie, będzie musiał doliczyć należne odsetki za zwłokę. Wysokość odsetek zależy od czasu opóźnienia, czyli od momentu, w którym minął termin płatności, do dnia dokonania zapłaty.

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych wskazuje, że przy naliczaniu odsetek za zwłokę stosuje się przepisy dotyczące składek na ubezpieczenie społeczne. Jednak odsetki nie będą pobierane, jeśli ich wartość nie przekroczy 1% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku kalendarzowym.

Dodatkowa opłata w przypadku nieregulowania składek w terminie

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) ma prawo nałożyć na płatnika składek dodatkową opłatę w wysokości 100% nieopłaconych składek, co oznacza, że kwota zaległości może zostać podwojona.

Przedsiębiorca, który opóźnia się z opłatami składek ZUS, może ponieść poważne konsekwencje finansowe, a długotrwałe zaległości mogą skutkować działaniami windykacyjnymi, w tym postępowaniem sądowym.

Jak przedsiębiorca może uniknąć kar?

Aby uniknąć kar związanych z nieterminowym opłaceniem składek ZUS, przedsiębiorca może złożyć wniosek o odroczenie terminu płatności lub rozłożenie należności na raty.

Jest to opcja, która może pomóc w przypadku trudnej sytuacji finansowej, jednak wymaga spełnienia kilku warunków przez przedsiębiorcę, takich jak: złożenie wniosku, w którym wyjaśni powody opóźnienia oraz przedstawi swoją sytuację finansową, opłacenie składek na ubezpieczenia pracowników i mieć zgodę ZUS.

Źródło: ZUS