W sesji plenarnej „Stare długi, nowe horyzonty – ekonomia przyszłości” poświęconej temu tematowi udział wzięli: Włodzimierz Wlaźlak, prezes Lidl Polska, prof. Grzegorz W. Kołodko z Akademii Leona Koźmińskiego, a także Yaser Faquih z ministerstwa gospodarki i planowania Królestwa Arabii Saudyjskiej oraz amerykański dziennikarz Alan Friedman.
System naczyń połączonych
Profesor Grzegorz Kołodko rozpoczął od analizy trendów w światowej gospodarce. Mówił o tym, że mamy do czynienia z nakładaniem się zjawisk gospodarczych na tle finansowym, handlowym, inwestycyjnym oraz tych związanych z demografią, przetasowaniem dotyczącym bezpieczeństwa militarnego czy problemami ekologicznymi. Tym bardziej istotne staje się „łączenie kropek” oraz holistyczne odpowiadanie na te wyzwania. I choć większość problemów współczesnego świata jest rozwiązywalna, to wciąż – jego zdaniem – nie są one właściwie rozwiązywane.
Profesor Kołodko zwracał uwagę na to, że globalizacja i proces liberalizacji rozwijają się nieodwracalnie. W związku z tym istnieje potrzeba uwzględnienia kwestii inkluzywności gospodarki, aby uniknąć niepokojów społecznych.
– Inaczej będzie dochodzić do niepokojów. Trzeba znaleźć środki na włączanie w procesy gospodarcze mieszkańców mniejszych państw, także Afryki. Skoro nie chcemy tych migrantów tutaj, trzeba doprowadzić do tego, żeby ci ludzie zobaczyli swoją przyszłość w swoich krajach – stwierdził profesor Kołodko. Odpowiedzią na te zjawiska jest stworzenie międzynarodowych mechanizmów alokacji środków.
– Należy znaleźć środki finansowe, aby zaangażować mieszkańców mniejszych krajów, w tym Afryki, w procesy gospodarcze w swoich regionach. Jednocześnie należy unikać masowej migracji, zachęcając ludzi do pozostania w swoich krajach. Ponadto trzeba zakończyć rywalizację w postaci zimnej wojny między Chinami a USA, ograniczyć wydatki na zbrojenia i przeznaczyć te środki na transformację oraz ochronę środowiska – dodał.
Alan Friedman zauważył, że wiele zmian rozpoczęło się przed pandemią, wskazał na zmieniające się wzorce geopolityczne i łańcuchy dostaw. Ostrzegł przed nieprzewidywalnością polityki i zwrócił uwagę, że powrót Donalda Trumpa do Białego Domu może wywrócić świat do góry nogami.
Yaser Faquih zwrócił uwagę na wyzwania związane z demografią oraz wsparciem. Stwierdził, że Arabia Saudyjska zawsze stara się znaleźć korzystne inwestycje i handlowe okazje. Jednak obecnie obserwujemy globalną konkurencję, gdzie kraje takie jak Stany Zjednoczone, Niemcy i Francja starają się przyciągnąć nowe inwestycje. Chociaż to wydaje się pozytywne, jednak – zdaniem przedstawiciela Arabii Saudyjskiej – w dłuższej perspektywie może prowadzić do niewłaściwej alokacji zasobów.
Więcej szans niż zagrożeń
W branży spożywczej nowej alokacji środków duże firmy upatrują we współpracy z lokalnymi przedsiębiorcami. Tak jest w przypadku sieci Lidl, w której sklepach aż trzy czwarte stałego asortymentu pochodzi od polskich dostawców.
Włodzimierz Wlaźlak mówił o wyzwaniach, jakie przyniosły ostatnie trzy lata. Pandemia, wojna w Ukrainie czy wzrost inflacji uwidoczniły elastyczność polskich firm i zdolność do szybkiego dostosowywania do zmieniających się warunków. Jego zdaniem zdolność przedsiębiorców do adaptacji może być powodem do optymizmu wobec zawirowań na światowych rynkach w przyszłości, bo polskie przedsiębiorstwa zyskują dzięki determinacji i innowacyjności.
– Kiedy w związku z lockdownem musieliśmy ograniczyć liczbę osób przebywających w sklepach, przyspieszyliśmy wdrożenie kas samoobsługowych. Kryzys nas do tego przymusił, bo trzeba było szybko znaleźć rozwiązanie, które zapewni naszym klientom swobodny dostęp do żywności, a jednocześnie podniesie efektywność na lata. Dobrze wykorzystaliśmy moment. Jestem optymistą ze względu na elastyczność, zaangażowanie, wolę walki, które jako przedsiębiorcy pokazaliśmy. Jesteśmy w punkcie – który jest na samym dole litery V, ale wierzę, że powrócimy na drogę wzrostu – prognozował prezes Wlaźlak.
