Obie firmy - polski prywatny koncern chemiczny oraz amerykańsko-japoński joint-venture - poinformowały w czwartek o złożeniu do polskiego dozoru jądrowego, czyli Państwowej Agencji Atomistyki zapytania, co do oczekiwanego zakresu informacji na temat technologii oraz organizacji procesu inwestycyjnego.
Jak wyjaśniła PAP Agencja, spółka Synthos Green Energy wystąpiła do Prezesa PAA z prośbą o pomoc w ustaleniu zakresu wniosku o wydanie tzw. ogólnej opinii, zdefiniowanej w polskim Prawie atomowym.
PAA podkreśliła, że złożony dokument nie inicjuje przewidzianej Prawem atomowym procedury o wydanie ogólnej opinii. Niemniej jednak - w jej ocenie - można uznać to za wstępny etap dialogu regulacyjnego między organem a inwestorem.
„Dokumentacja pozwoli na określenie zakresu pełnego wniosku o wydanie ogólnej opinii na temat rozwiązań organizacyjnych i technicznych, które zostaną zastosowane przy budowie i eksploatacji elektrowni w technologii BWRX-300” - powiedział prezes Synthos Green Energy Rafał Kasprów. „To pierwszy krok i jesteśmy przygotowani do rozpoczęcia procesu regulacyjnego wspólnie z PAA” - dodał Kasprów. Jak zaznaczyła Synthos Green Energy, dokumentację dla PAA pomogli przygotować operatorzy elektrowni jądrowych - fiński Fortum i amerykański Exelon, oraz GE Hitachi (GEH).
Jesienią 2019 r. Synthos i GEH podpisały porozumienie o współpracy przy badaniu możliwości budowy elektrowni jądrowej w tej technologii. "Małe reaktory modułowe mogą odegrać znaczącą rolę przy rozwiązywaniu stojących przed Polską wyzwań, związanych z modernizacją sektora energetycznego oraz osiągnięciem potrzebnego stopnia dekarbonizacji" - mówił wtedy właściciel Synthosu Michał Sołowow. Jak dodawał, "użycie SMR do wytwarzania czystej energii zwiększy szanse na odejście od węgla”.
W sierpniu 2020 r. Synthos Green Energy został Partnerem Strategicznym GE Hitachi Nuclear Energy z zakresie rozwoju i budowy reaktora BWRX-300.
BWRX-300 to ostatni projekt GEH - joint-venture amerykańskiego GE i japońskiego Hitachi. Należy do rodziny reaktorów wodno-wrzących (BWR), które GE buduje od lat 50. Jednocześnie, ze względu na mniejsze rozmiary od typowego reaktora energetycznego, jest zaliczany do małych reaktorów modułowych - SMR. Projekt BWRX zakłada moc elektryczną 300 MW i 870 MW mocy cieplnej. Według wiceprezesa GEH Johna Balla, dzięki optymalizacji kosztów na etapie projektowania, BWRX-300 jest „idealnym rozwiązaniem, aby pomóc Synthos Green Energy i Polsce w zaspokojeniu zapotrzebowania na czystą, stabilną i niedrogą energię”.
„Uzyskanie poparcia Państwowej Agencji Atomistyki dla rozwoju i wdrażania technologii SMR w Polsce jest niezwykle ważne” - podkreślił z kolei Ralph Hunter z Exelona. „Wierzymy, że w polskim programie energetyki jądrowej jest miejsce dla rozwoju i rozmieszczenia zarówno SMR-ów jak i dużych elektrowni jądrowych” - dodał.
W ramach Programu Polskiej Energetyki Jądrowej nie przewiduje się wykorzystania ani technologii SMR, ani reaktorów wrzących. Inicjatywa Synthosu i GEH nie wchodzi jednak w zakres PPEJ. Jak podkreśla Synthos, firma jako pierwszy na świecie podmiot prywatny zaczęła rozmowy o BWRX.
Z początkiem 2020 r. ruszył proces licencjonowania BWRX w USA. GEH złożyło u amerykańskiego regulatora jądrowego NRC pierwszy specjalny raport LTR (Licensing Topical Report). LTR mają pozwolić dozorowi jądrowemu na przegląd i ocenę rozwiązań związanych z bezpieczeństwem w danym modelu reaktora.
Synthos to producent m.in. kauczuków syntetycznych, półproduktu do wytwarzania styropianu, składników farb i lakierów oraz środków ochrony roślin, a także surowców do ich produkcji. W sumie w zakładach firmy powstaje ok. 2 mln ton produktów i surowców rocznie