Energetyka jądrowa w Polsce

We wtorek w Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku rozpoczęło się Baltic Nuclear Energy Forum. W czasie briefingu poprzedzającego wydarzenie przedstawiciele rządu, władz województwa pomorskiego oraz eksperci odnieśli się do Programu polskiej energetyki jądrowej (PPEJ).

Dyrektor Departamentu Energii Jądrowej w resorcie przemysłu Paweł Gajda przypomniał, że aktualnie MP kończy pracę nad aktualizacją PPEJ, czyli dokumentu strategicznego, który określa sposób wdrażania energetyki jądrowej w Polsce. Podkreślił, że w ramach programu w kraju zbudowane zostaną dwie elektrownie jądrowe. Pierwsza z nich powstanie w lokalizacji Lubiatowo-Kopalino na Pomorzu.

"Ten projekt już jest dosyć zaawansowany, jeśli chodzi o przygotowanie tej inwestycji. W ubiegły czwartek Senat przyjął ustawę, która decyduje o przyznaniu dodatkowego finansowania w kwocie 60 mld zł na tę inwestycję. Ustawa czeka teraz na podpis prezydenta" – wyjaśnił dyrektor.

Dodał, że równolegle toczą się rozmowy i negocjacje z Komisją Europejską w kwestii notyfikacji pomocy publicznej, „aby można było dopiąć całość finansowania dla pierwszej polskiej elektrowni jądrowej".

Druga elektrownia jądrowa

Gajda podkreślił, że w najbliższym czasie resort przemysłu planuje także intensywne prace nad przygotowaniem projektu drugiej elektrowni jądrowej. MP wskazuje na dwie lokalizacje preferowane, to jest Bełchatów i Konin oraz dwie lokalizacje rezerwowe, czyli Połaniec i Kozienice.

"Tutaj celujemy w tzw. lokalizacje powęglowe, aby z jednej strony skorzystać, czy to z istniejącej infrastruktury przesyłowej, czy też z otoczenia gospodarczego, różnego rodzaju podmiotów, które świadczą np. usługi serwisowe dla istniejących elektrowni. Chcemy korzystać z ich doświadczenia, ale przede wszystkim chcemy zapewnić tymi inwestycjami impuls ekonomiczny dla regionu" – uściślił Gajda.

Dostawca technologii i otoczenie dla programu jądrowego

Dodał, że równolegle będzie prowadzony "proces wyboru w trybie konkurencyjnym dostawcy technologii w sposób zintegrowany".

Gajda zwrócił także uwagę, że resort przemysłu podejmuje i opracowuje dodatkowo szereg innych działań, które są związane ze stworzeniem odpowiedniego otoczenia dla wdrożenia programu jądrowego. "To są działania związane z koordynacją przygotowania kadr, zaplecza badawczo-rozwojowego, przygotowaniem polskiego przemysłu do udziału w projektach jądrowych"- przekazał.

Ponadto, jak wyjaśnił dyrektor, w resorcie przemysłu prowadzone są także działania związane z komunikacją społeczną. "Musimy pamiętać, że wdrożenie energetyki jądrowej to nie tylko proces budowy samej elektrowni. To proces multidyscyplinarny" – zaznaczył.

"Serce polskiej energetyki przesuwa się na Pomorze"

W czasie briefingu wojewoda pomorska Beata Rutkiewicz zwróciła uwagę, że "serce polskiej energetyki przesuwa się na Pomorze". "Tutaj budują się farmy wiatrowe i wystartowała elektrownia jądrowa" – podkreśliła.

Rutkiewicz powiedziała, że przy wojewodzie działają dwa zespoły, które pracują w taki sposób, aby wszystkie decyzje administracyjne dotyczące projektu budowy elektrowni jądrowej zostały wydane w odpowiednim czasie.

"Ważny temat, o którym rozmawiamy to bezpieczeństwo w gminie Choczewo. Jak zorganizować wszystkie służby, jak je przygotować do tego, abyśmy w przyszłości byli bezpieczni z różnych powodów"- dodała.

Udział firm w procesie budowy elektrowni jądrowej

Marszałek pomorski Mieczysław Struk powiedział, że Agencja Rozwoju Pomorza ma koordynować działania sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorców, którzy są gotowi współuczestniczyć w procesie budowy elektrowni jądrowej. "Po drugie zależy nam, aby w naszym województwie przebudować system szkolnictwa na poziomie szkół zawodowych, a także szkół średnich i wyższych, zdolnych do tego, żeby wykonywać nowe zadania na terenie budowanej elektrowni nuklearnej, czy też szerzej energetyki" – zaznaczył.

Struk mówił też, że władze regionalne pracują nad tym, aby co najmniej 26 samorządów terytorialnych mogło skorzystać ze zbudowanej wokół elektrowni infrastruktury. "Myślę tutaj o szkolnictwie wyższym, zaangażowaniu także Politechniki Gdańskiej, Morskiego Uniwersytetu Gdańskiego" – dodał.

Budowa ponad podziałami politycznymi

W czasie konferencji prasowej p.o. prezes Polskich Elektrowni Jądrowych Piotr Piela podkreślił, że budowa elektrowni jądrowych w Polsce powinna być realizowana ponad podziałami politycznymi.

Zauważył, że działania PEJ skupiają się teraz na projektowaniu obiektu. "Dokładamy wszelkich starań, żeby ten projekt był w jak najlepszym stopniu dopracowany, potwierdzony z naszymi instytucjami nadzorującymi, z Państwową Agencją Atomistyki, z Urzędem Dozoru Technicznego i dopiero kiedy nabierzemy przekonania, że jest to produkt gotowy do wdrożenia, przystąpimy do fizycznej budowy"- przekonywał Piela.

Prof. Mikołaj Oettingen z Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie ocenił natomiast, że "jesteśmy na dobrej drodze, aby elektrownia jądrowa posiadała odpowiednie zasoby ludzkie". Wyjaśnił, że jest to proces skomplikowany, wymagający zaangażowania całego państwa, a nie tylko uczelni wyższych. Tłumaczył, że chodzi przede wszystkim o prace związane ze kształceniem kadr, opracowaniem programów kształcenia, współpracą międzynarodową.

Co obejmuje Program Polskiej Energetyki Jądrowej?

Program Polskiej Energetyki Jądrowej zakłada budowę dwóch elektrowni jądrowych o łącznej mocy 6-9 GW przez należącą w 100 proc. do Skarbu Państwa spółką Polskie Elektrownie Jądrowe (PEJ) jako inwestora i operatora.

Według harmonogramu wylanie tzw. pierwszego betonu jądrowego pod pierwszy reaktor elektrowni w lokalizacji na Pomorzu ma nastąpić w 2028 r. Początek komercyjnej eksploatacji pierwszego bloku planuje się na 2036 r. Jako partnera dla pierwszej elektrowni poprzedni rząd wskazał konsorcjum Westinghouse-Bechtel. Ma ona powstać w lokalizacji Lubiatowo-Kopalino na Pomorzu.

Dla drugiej elektrowni brane pod uwagę są cztery lokalizacje "powęglowe" - po dwie preferowane i dodatkowe. Wstępny harmonogram dla drugiej elektrowni przewiduje rozpoczęcie wstępnego dialogu z potencjalnymi partnerami i ogłoszenie warunków postępowania konkurencyjnego w 2025 r., wybór partnera, w tym technologii w 2026 r., ostateczne ustalenie modelu biznesowego w 2027 r. i rozpoczęcie budowy w 2032 r.(PAP)