Podwyżki cen żywności są nieuniknione. Ekstremalne zmiany pogody obniżają produkcję kawy, zbóż i cukru

Żywność drożeje na całym świecie

Indeks Bloomberg Agriculture Spot Index, obejmujący dziewięć głównych produktów, odnotował miesięczny wzrost o ponad 7 proc. To jest najwyższy wynikiem od czasu inwazji Rosji na Ukrainę, która wywołała gwałtowny wzrost cen na rynkach na początku 2022 roku. Choć wzrost ten jest nadal daleki od szczytu sprzed dwóch lat, nastąpił on w momencie, gdy gospodarstwa rolne od Brazylii po Wietnam i Australię zmagają się zarówno z powodziami, jak i długotrwałymi suszami, co zagraża uprawom cukru, zbóż i kawy.

„Ostatnio byliśmy świadkami zbiegu gorszych warunków pogodowych, które spowodowały wzrost cen”. Niepewność podaży oznacza, że ​​kupujący są skłonni zapłacić więcej, powiedział Michael Whitehead, szef działu analiz agrobiznesu w ANZ Group Holdings.

Kiepski rok dla rolnictwa

Oznacza to zmianę w stosunku do początku tego roku, kiedy ceny żywności były w dużej mierze utrzymywane w ryzach przez zdrową podaż i słabnący popyt na kluczowych rynkach, takich jak Chiny. Jeśli odbicie będzie kontynuowane, może przełożyć się na ceny w supermarketach, powiedział Dennis Voznesenski, zastępca dyrektora ds. zrównoważonej i rolniczej ekonomii w Commonwealth Bank of Australia.

Indeks rolniczy śledzi podstawowe produkty wykorzystywane do karmienia zwierząt gospodarskich, słodzenia napojów i pieczenia chleba. Mniejsze uprawy, takie jak kakao, niezbędne dla producentów czekolady, również odnotowały spadek produkcji w Afryce Zachodniej w 2024 roku, co wywindowało cenę ziarna kakaowca w połowie roku.

Problem z przyszłorocznymi zbiorami

Kontrakty terminowe na pszenicę w Chicago wzrosły we wrześniu z powodu obaw, że zła pogoda u głównych eksporterów może jeszcze bardziej uszczuplić globalne zapasy, które i tak powoli zbliżają się do dziewięcioletniego minimum. Australijscy rolnicy mierzą się ryzykiem wynikającym zarówno z wystąpienia suszy, jak i mrozów. Brak deszczu w regionie Morza Czarnego utrudnia przygotowania, siew i sadzenie nowych roślin pod przyszłoroczne zbiory.

Tymczasem kontrakty terminowe na soję odnotowały największy miesięczny wzrost od dwóch lat, ponieważ czołowy producent, Brazylia, zmaga się z najgorszą suszą od dziesięcioleci. Brak dostatecznej ilości opadów ograniczył wczesne tempo siewu, co przełoży się na prawdopodobnie na niższe plony w niektórych obszarach, podsumował sytuacje analityk Maxar w notatce z piątku. Pożary wybuchały również na polach trzciny cukrowej w tym kraju, co spowodowało wzrost kontraktów terminowych na ten słodzik o około 16 proc. w tym miesiącu.

Mniej arabiki i robusty

Kawa arabica osiągnęła najwyższą cenę od 2011 roku, ponieważ zła pogoda ma wpływa negatywnie na drzewa również w kluczowym okresie kwitnienia. Mniej wymagająca, przez co zazwyczaj tańsza odmiana kawy robusta również ucierpiała z powodu złej pogody, przez co jest teraz prawie tak droga jak jejbardziej szlachetna odmiana. Susza w wietnamskim pasie kawowym, po której nastąpiły ulewne deszcze, gdy zbliżał się czas zbiorów, zaszkodziła wydajności głównego producenta kawy w tym kraju.

W innych częściach Azji Południowo-Wschodniej zapasy oleju palmowego maleją wraz ze starzeniem się drzew, co powoduje, że ceny kontraktów terminowych na ten olej są najwyższe od pięciu miesięcy i zyskują rzadko spotykaną premię w stosunku do konkurencyjnego oleju sojowego.

Wszystko to oznacza więcej problemów w całym łańcuchu dostaw, od rolników zmagających się z kradzieżą ziaren kawy po konsumentów płacących więcej za burgery. Zyskują tylko fundusze hedgingowe, które obstawiają dalsze zyski, zwiększając zakłady netto na hossę na cukier, śrutę sojową i kakao.

Pogoda i polityka

Analitycy z JPMorgan Chase stwierdzili w raporcie z zeszłego tygodnia, że ​​susza w większości północnej i centralnej Brazylii prawdopodobnie nadal będzie zagrażać uprawom w rolnictwie ciężkim. Ponadto handlowcy monitorują napięcia na Bliskim Wschodzie i Morzu Czarnym oraz to, jak wynik nadchodzących wyborów w USA wpłynie na stosunki handlowe z Chinami, według Whiteheada. „Istnieje rozsądny stopień zmienności, który rynki bacznie obserwują” – powiedział. „Jednym okiem patrz w niebo, a drugim na politykę”.