Obowiązuje tu taka reguła:
Sąd spadku wydaje postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po przeprowadzeniu rozprawy, na którą wzywa wnioskodawcę oraz osoby mogące wchodzić w rachubę jako spadkobiercy testamentowi i jako spadkobiercy ustawowi zgodnie z kolejnością dziedziczenia. Spośród spadkobierców ustawowych wzywa się małżonka, zstępnych, osoby pozostające w stosunku przysposobienia, rodziców i rodzeństwo. Pozostałych spadkobierców ustawowych wzywa się, jeżeli sąsądowi znani.
Zwrot „są sądowi znani” oznacza, że jak sąd "zna" to wzywa inne osoby.
Ważne
Więc osoby, które mają roszczenia ze spadku muszą same ustalić krąg spadkobierców. Dotyczy to przede wszystkim sytuacji, gdy są długi i wierzyciel chce je spłacić ze spadku, a spadek jest kolejno odrzucany.
Na rozprawie sąd wezwie tylko małżonka, zstępnych, osoby pozostające w stosunku przysposobienia, rodziców i rodzeństwo
Prawo ogranicza wiec obowiązek sądu spadku ustalania z urzędu kręgu uczestników postępowania o stwierdzenie nabycia spadku do osób mogących wchodzić w rachubę jako:
1) spadkobiercy testamentowi oraz
2) spadkobiercy z pierwszego (małżonek, zstępni – art. 931 k.c.),
3) drugiego (rodzice – art. 931 § 1 k.c.) i
4) częściowo trzeciego (rodzeństwo – art. 931 § 4 i 5 k.c.)
- kręgu spadkobierców ustawowych.
Ważne
Inaczej jest z testamentem. Spadkobiercy testamentowi powinni być sądowi w danym przypadku znani ze względu na fakt, że testament – po jego ogłoszeniu – jest przechowywany w siedzibie sądu spadku (art. 653 k.p.c.). W razie potrzeby, na podstawie danych zawartych w samym testamencie, zeznań świadków lub notariusza, powinno być możliwe ustalenie z urzędu kręgu osób wchodzących na podstawie takiego testamentu w rachubę jako spadkobiercy testamentowi (por. art. 652 k.p.c.). Projektowana nowelizacja nie będzie więc miała wpływu na ich dotychczasową pozycję w postępowaniu spadkowym.
Spadki. Na rozprawie sąd wzywa tylko najważniejszych spadkobierców. Inni sami muszą się dać poznać sądowi
Dlaczego tak? Nowe rozwiązanie usprawnia postępowanie spadkowe. I to bez ryzyka pominięcia spadkobierców testamentowych, jak i dalszych kręgów spadkobierców ustawowych.
Dzieci rodzeństwa, dziadkowie i zstępni dziadków powołani potencjalnie do dziedziczenia z ustawy nie są obligatoryjnymi uczestnikami postępowania spadkowego. Są zobowiązani sami wszcząć postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku lub zgłosić się do sądu spadku w toku trwającego już postępowania.
Jeżeli będą chcieli podważać powołanie takich osób do dziedziczenia (np. wskazując na ich niegodność), będą to mogli uczynić na zasadach ogólnych. Podobnie wyłączenie od obowiązkowego udziału w postępowaniu spadkowym obejmie także te dzieci małżonka spadkodawcy (tzw. pasierbów), których żadne z rodziców nie dożyło chwili otwarcia spadku. Osoby te często nie mają żadnej faktycznej więzi ze spadkodawcą. Ponadto w praktyce sądowej bardzo rzadko spotyka się sytuacje, w których do dziedziczenia dochodzi pasierb.