Rozliczenie jako osoba samotnie wychowująca dziecko również po przekroczeniu limitu dochodu. Kto może skorzystać?

Rozliczenie jako osoba samotnie wychowująca dziecko

Choć co do zasady małżonkowie podlegają na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych odrębnemu opodatkowaniu od osiąganych przez nich dochodów, to jednak po spełnieniu określonych warunków, mogą oni zostać opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów. Pozwala to dokonać korzystnego rozliczenia podatku w sytuacji, gdy poziomy ich dochodów są zróżnicowane albo jedno z nich w ogóle takich dochodów nie osiąga. Jednak czy z osobami, które nie pozostają w związkach małżeńskich? Na zastosowanie preferencyjnego rozliczenia podatku mają szansę również osoby samotnie wychowujące dzieci. Jak bowiem wynika z art. 4 ust. 4c ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, preferencyjne rozliczenie podatku dochodowego jako osoba samotnie wychowująca dziecko dotyczy jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, będącego: panną lub kawalerem, wdową lub wdowcem, rozwódką lub rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Przekroczenie wysokości dochodu a preferencyjne rozliczenie

Aby móc skorzystać z preferencji dla osób samotnie wychowujących dzieci, konieczne jest aby rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowywał dzieci:
1) małoletnie,
2) pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3) pełnoletnie do ukończenia 25 roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Polsce oraz w innym państwie.

W drugim ze wskazanych przypadków konieczne jest jednak, aby w roku podatkowym dzieci te nie uzyskały:
1) dochodów opodatkowanych według skali podatkowej, z wyjątkiem renty rodzinnej, lub
2) dochodów opodatkowanych 19% podatkiem z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, udziałów (akcji) lub pochodnych instrumentów finansowych, lub
3) przychodów zwolnionych od podatku w ramach tzw. ulgi dla młodych i ulgi na powrót
– w łącznej wysokości przekraczającej 12-krotność kwoty renty socjalnej, w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego, czyli w przypadku rozliczenia za 2024 rok, kwoty 21.371,52 zł. Warto zwrócić uwagę na to, że ograniczenie dotyczące wysokości dochodów (przychodów) nie znajduje zastosowania w odniesieniu do pełnoletnich dzieci, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną. Ustawodawca wprost odnosi je bowiem do przypadku, o którym mowa w art. 6 ust. 4c pkt 3 updof, a więc do pełnoletniego dziecka do ukończenia 25. roku życia, uczącego się w określonych szkołach. Oznacza to, że rozliczenie jako osoba samotnie wychowująca dziecko jest w tym wypadku możliwe również w sytuacji, gdy pełnoletnie dziecko, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywało zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, otrzyma je w wysokości przekraczającej 21.371,52 zł. W takiej sytuacji co do zasady podatek określa się w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci. Należy pamiętać o tym, że wniosek o zastosowanie preferencyjnego rozliczenia podatku jako osoba samotnie wychowująca dziecko można złożyć dopiero w rocznym zeznaniu podatkowym. Ustawodawca nie przewidział możliwości dokonywania takich rozliczeń na wniosek, w trakcie roku podatkowego.