Bon senioralny od 2026 r. Kto dostanie 2150 zł miesięcznie i 50 godzin opieki?

Bon senioralny to element długo wyczekiwanej reformy systemu wsparcia dla osób starszych w Polsce. Program, którego wdrożenie zostało zapisane w Krajowym Planie Odbudowy, zakłada świadczenie usług opiekuńczych finansowanych ze środków publicznych. Kto może je otrzymać i jakie są kryteria dochodowe? Jakie usługi będą finansowane, a także jakie są potencjalne pułapki i ograniczenia? Kwestie te omawiamy szczegółowo poniżej.

Co to jest bon senioralny i kiedy zacznie obowiązywać?

Bon senioralny to nowe świadczenie wprowadzane przez rząd w ramach reformy opieki nad osobami starszymi. Jego celem jest umożliwienie seniorom powyżej 75. roku życia dłuższego samodzielnego życia we własnym domu, przy jednoczesnym wsparciu rodzin, które ze względu na obowiązki zawodowe nie mogą zapewnić opieki na co dzień.

Bon ma wejść w życie od 1 stycznia 2026 roku. Prace legislacyjne nad ustawą trwają – projekt znajduje się w wykazie prac legislacyjnych rządu i jest związany z realizacją Krajowego Planu Odbudowy (KPO), co obliguje państwo do jego wdrożenia w terminie.

Komu się należy bon senioralny?

Do uzyskania bonu senioralnego konieczne będzie spełnienie kilku warunków:

• senior musi mieć ukończone 75 lat,
• musi pobierać emeryturę lub rentę,
• musi wykazywać niezaspokojone potrzeby opiekuńcze,
• jego najbliżsi (zstępni) muszą być aktywni zawodowo i nie mogą zapewnić codziennej opieki.

Dodatkowo obowiązują limity dochodowe, jaki musi spełnić senior. Jego dochody nie mogą przekraczać określonych kwot:

• w 2026 r. – do 3500 zł brutto,
• w 2027 r. – do 4000 zł brutto,
• w 2028 r. – do 4500 zł brutto,
• od 2029 r. – do 5000 zł brutto.

Dochód ten obejmuje także dodatek pielęgnacyjny.

Wniosek o bon senioralny - jakie będą kryteria dochodowe rodziny?

Kryteria dochodowe dotyczą także rodziny seniora. Wniosek o przyznanie bonu senioralnego składają dzieci lub wnuki seniora (czyli zstępni), których dochód:

• nie może być niższy niż minimalne wynagrodzenie,
• nie może przekraczać 2-krotności minimalnego wynagrodzenia (gospodarstwo jednoosobowe),
• nie może przekraczać 3-krotności minimalnego wynagrodzenia (gospodarstwo wieloosobowe).

Bon senioralny będzie przyznawany w formie decyzji wydawanej na rok.

Ile będzie wynosił bon senioralny? Kwota w 2026 roku

Maksymalna wartość wsparcia w ramach bonu senioralnego wyniesie 2150 zł miesięcznie - co odpowiada 50% wynagrodzenia minimalnego w II połowie 2024 r. Świadczenie nie będzie wypłacane w gotówce ani w formie bezgotówkowej, która trafiłaby bezpośrednio do seniora lub jego rodziny. Jego wartość zostanie przeznaczona na finansowanie usług opiekuńczych realizowanych przez gminy - i to one otrzymają pieniądze z bonu senioralnego.

Wartość bonu przełoży się na maksymalnie 50 godzin usług wsparcia w danym miesiącu (1 godzina ma wartość ok. 43 zł). Jeśli senior nie wykorzysta pełnej wartości bonu w danym miesiącu, niewykorzystane środki nie przechodzą na kolejny okres rozliczeniowy.

Wartość bonu senioralnego w przeliczeniu na godziny wsparcia wynosi:

• 2150 zł (maksymalna kwota bonu senioralnego) - 50 godzin usług wsparcia miesięcznie
• 516 zł (minimalna kwota bonu senioralnego) - 12 godzin usług wsparcia miesięcznie.

Bon senioralny 2026. Ile godzin wsparcia przysługuje seniorowi?

Przyznanie bonu będzie poprzedzone oceną poziomu niezaspokojonych potrzeb w skali od 11 do 60 punktów. Liczba uzyskanych punktów wpłynie na ilość przyznanych godzin wsparcia (od 12 do 50 godzin miesięcznie). Osobie w wieku 75 lat lub więcej, która otrzymała w skali niezaspokojonych potrzeb życia codziennego :

• od 11 do 20 punktów - przysługuje do 12 godzin usług wsparcia miesięcznie (minimum);
• od 21 do 35 punktów – przysługuje od 13 do 24 godzin usług wsparcia miesięcznie;
• od 36 do 50 punktów - przysługuje od 25 do 36 godzin usług wsparcia miesięcznie;
• od 51 do 60 punktów - przysługuje od 37 do 50 godzin usług wsparcia miesięcznie (maksimum).

Jakie usługi obejmuje bon senioralny?

Gminy – samodzielnie lub we współpracy z organizacjami pozarządowymi – będą zapewniać seniorom konkretne usługi, w tym:

• pomoc w czynnościach życia codziennego (sprzątanie, higiena, zakupy),
• umawianie wizyt lekarskich, wsparcie w transporcie,
• pomoc w załatwianiu spraw urzędowych,
• organizowanie kontaktu z otoczeniem i przeciwdziałanie izolacji,
• podstawową opiekę pielęgnacyjną i bezpieczeństwo.

Kiedy bon senioralny nie przysługuje?

Z bonu senioralnego nie mogą skorzystać seniorzy, którzy otrzymują inne formy państwowego wsparcia, m.in.:

• świadczenie uzupełniające dla osób niesamodzielnych (tzw. 500+),
• usługi opiekuńcze finansowane przez gminę,
• świadczenia wspierające z ZUS/MRiPS,
• pobyt w domu pomocy społecznej, ZOL, ZPO lub placówkach całodobowych,
• usługi sąsiedzkie, rodzinne domy pomocy.

Dodatkowo bon nie przysługuje:

• osobom poniżej 75. roku życia,
• seniorom przebywającym na stałe za granicą,
• gdy w gospodarstwie domowym mieszka osoba dorosła niepracująca i mogąca zapewnić opiekę,
• w przypadku niewłaściwego wykorzystania świadczenia.

Bon senioralny a inne formy wsparcia: jak się nie pogubić?

Wprowadzony bon senioralny ma uzupełniać, a nie dublować inne świadczenia. Warto więc sprawdzić, czy senior lub jego rodzina nie korzysta już z pokrywających się form wsparcia. Przykładowo:

• Świadczenie wspierające - przysługuje osobom z niepełnosprawnością i wyklucza możliwość pobierania bonu (tekst ustawy: Ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym).
• 500+ dla osób niesamodzielnych (ustawa z 31 lipca 2019 r., art. 2 ust. 1, Dz.U. 2019 poz. 1622 – tekst ustawy) również wyklucza z bonu.

Ważne jest dokładne przeanalizowanie sytuacji prawno-finansowej, by nie stracić prawa do świadczenia.

Bon senioralny w liczbach – realna pomoc czy kropla w morzu?

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, w Polsce żyje obecnie ponad 2,7 mln osób powyżej 75. roku życia. Około 40% z nich to osoby samotne lub niesamodzielne. Rosnące zapotrzebowanie na opiekę domową i starzenie się społeczeństwa (do 2050 roku seniorzy będą stanowić ponad 30% populacji) sprawiają, że bon senioralny może odegrać kluczową rolę w przeciwdziałaniu wykluczeniu i izolacji osób starszych.

Dla porównania – średni koszt godzinnej usługi opiekuńczej w Polsce w 2024 r. wynosił ok. 43 zł, a w miastach nawet 60 zł. Oznacza to, że świadczenie o wartości 2150 zł może pokryć 35–50 godzin opieki miesięcznie – realne wsparcie dla rodzin, ale wciąż niepełne zastępstwo dla pełnoetatowej opieki.