- Na czym polega zmiana czasu i co chce zmienić Sejm
- Koniec ze zmianą czasu. Kto stoi za projektem i na jakim etapie są prace?
- Czy Polska może sama znieść zmianę czasu?
- Jakie skutki może mieć wprowadzenie stałego czasu letniego
- Ile kosztuje zmiana czasu? Argumenty ekonomiczne
Wprowadzenie stałego czasu letniego przez cały rok, bez przestawiania zegarków w marcu i październiku, staje się coraz bardziej realne. Poselski projekt ustawy, złożony 2 kwietnia 2025 r., przewiduje rezygnację z dotychczasowej praktyki zmiany czasu. Sprawdzamy, co zakłada dokument, jakie mogą być skutki takiej decyzji i czy Polska może wprowadzić taką zmianę samodzielnie.
Na czym polega zmiana czasu i co chce zmienić Sejm
Obowiązująca ustawa z 10 grudnia 2003 r. o czasie urzędowym (Dz.U. 2004 nr 16 poz. 144) pozwala na okresowe wprowadzanie czasu letniego i zimowego. W praktyce oznacza to zmianę wskazówek zegara dwa razy do roku: na wiosnę (z godziny 2:00 na 3:00) oraz jesienią (z godziny 3:00 na 2:00).
Projekt autorstwa posłów PSL-TD zakłada uchylenie przepisów dotyczących sezonowej zmiany czasu i zastąpienie ich zapisem, zgodnie z którym na terenie Polski przez cały rok obowiązywać będzie czas letni środkowoeuropejski (UTC+2).
Zmiana miałaby wejść w życie z dniem 1 marca 2026 r., co oznaczałoby, że ostatnia zmiana czasu w Polsce miałaby miejsce w październiku 2025 roku.
Koniec ze zmianą czasu. Kto stoi za projektem i na jakim etapie są prace?
Projekt ustawy (RPW/11229/2025) został złożony przez grupę posłów Polskiego Stronnictwa Ludowego – Trzecia Droga. Przedstawicielem wnioskodawców jest poseł Michał Pyrzyk. Dokument został skierowany do szerokich konsultacji:
- 2 kwietnia 2025 r. trafił do opinii Biura Legislacyjnego i Biura Ekspertyz Sejmowych;
- 9 kwietnia 2025 r. przesłano go do opinii m.in. Sądu Najwyższego, Prokuratora Generalnego, Rzecznika Mśr. Przedsiębiorców, KIG, RDS i Lewiatana;
- 24 kwietnia 2025 r. skierowano do opinii Komisji Ustawodawczej.
Na moment pisania tekstu (3 lipca 2025) trwają jeszcze konsultacje społeczne. Tekst ustawy można śledzić na stronie Sejmu: RPW/11229/2025.
Czy Polska może sama znieść zmianę czasu?
Zmiana czasu w krajach UE regulowana jest przez dyrektywę 2000/84/WE. Chociaż w 2019 roku Komisja Europejska zapowiedziała odejście od sezonowej zmiany czasu, decyzja ta została zawieszona. Teoretycznie państwa członkowskie mogłyby samodzielnie wprowadzić stały czas, ale wymaga to notyfikacji Komisji i zapewnienia koordynacji z innymi krajami UE.
W praktyce oznacza to, że Polska może podjąć taką decyzję, ale powinna skonsultować ją z KE, aby uniknąć chaosu w transporcie, handlu i współpracy międzynarodowej.
Jakie skutki może mieć wprowadzenie stałego czasu letniego
O zniesieniu zmiany czasu mówi się od dawna. Pomysł ten ma zarówno swoich zwolenników, jak i przeciwników. Według autorów projektu, stały czas letni:
- wydłuży czas z dziennym światłem popołudniami i wieczorem,
- ograniczy zmęczenie związane z przestawianiem zegarków,
- poprawi komfort życia i pracę w godzinach popołudniowych.
Przeciwnicy wskazują jednak, że:
- w zimie świtać będzie dopiero około 8:30, co wpłynie na dzieci i pracowników zaczynających wcześnie dzień,
- może to zaburzyć rytmy dobowo-biologiczne,
- wpłynie negatywnie na bezpieczeństwo na drogach o poranku.
Ile kosztuje zmiana czasu? Argumenty ekonomiczne
Według badań Komisji Europejskiej z 2018 roku, korzyści ekonomiczne ze zmiany czasu są niejednoznaczne. Choć wprowadzenie czasu letniego miało zmniejszać zużycie energii elektrycznej, dzisiejsze technologie (LED, klimatyzacja) zmieniły te kalkulacje.
Z drugiej strony, zmiana czasu generuje koszty organizacyjne i techniczne:
- aktualizacja systemów informatycznych,
- zaburzenia w transporcie publicznym,
- błędy w harmonogramach i synchronizacji.
Stały czas letni upraszcza te procesy i pozwala ograniczyć ryzyko.
Skąd się wziął pomysł zmiany czasu? Krótka historia
Zmiana czasu w Polsce funkcjonuje od 1977 roku, choć pierwsze eksperymenty z jej wprowadzeniem miały miejsce już w latach 40. XX wieku. W Europie Środkowej było to najczęściej motywowane oszczędnościami energii.
W ostatnich latach temat powraca regularnie. Komisja Europejska przeprowadziła w 2018 roku konsultacje społeczne, w których ponad 80% obywateli UE opowiedziało się za zniesieniem zmiany czasu. W Polsce również rośnie poparcie dla takiego rozwiązania.
Co dalej z projektem ustawy? Kiedy decyzja?
Jeśli projekt uzyska pozytywne opinie legislacyjne i konsultacyjne, może trafić pod obrady Sejmu jeszcze latem lub jesienią 2025 roku. Głosowanie mogłoby odbyć się jeszcze przed końcem roku, aby zapewnić czas na dostosowanie systemów i przepisów.
Wejście w życie przewidziane jest na 1 marca 2026 r.