rozwiń >

Szczegółowe wyjaśnienie mechanizmu renty wdowiej

Renta wdowia to nowe świadczenie, które opiera się na zasadzie częściowego łączenia świadczeń emerytalno-rentowych. Umożliwia osobie owdowiałej zachowanie swojego głównego świadczenia i uzupełnienie go o część świadczenia po zmarłym małżonku.

Jak działa łączenie świadczeń (zbieg świadczeń)?

Mechanizm renty wdowiej pozwala na połączenie świadczeń na dwa sposoby, w zależności od tego, która opcja jest dla beneficjenta korzystniejsza:

  1. Zachowanie 100 proc. własnego świadczenia (np. emerytury) i dodanie do niego 15 proc. świadczenia po zmarłym małżonku.
  2. Pobieranie 100 proc. renty rodzinnej po zmarłym małżonku, powiększonej o 15 proc. własnego świadczenia.

Jak wskazują dane, w większości przypadków (59 proc.) stosowana jest druga konstrukcja, czyli wypłata pełnej renty rodzinnej z dodatkiem 15 proc. świadczenia własnego.

Proces wypłat renty wdowiej i wydawania decyzji

Procedura wypłaty renty wdowiej może różnić się w zależności od tego, czy świadczenia pochodzą z jednej, czy z kilku instytucji (np. ZUS i KRUS).

  • Dwie wypłaty z różnych instytucji: Jeśli osoba uprawniona pobiera świadczenia z dwóch organów rentowych, otrzyma w miesiącu dwie oddzielne wypłaty w różnych terminach.
  • Jedna decyzja administracyjna: Co istotne, nawet przy dwóch wypłatach beneficjent otrzyma tylko jedną decyzję. Wyda ją ta instytucja, która będzie odpowiedzialna za wypłatę mniejszej, 15-procentowej części świadczenia. Druga instytucja, kontynuująca wypłatę świadczenia w pełnej wysokości 100 proc., jedynie poinformuje o tym fakcie bez wydawania nowej decyzji.

Terminy i harmonogram wypłat renty wdowiej

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ujednolicił system wypłat renty wdowiej, aby usprawnić cały proces:

  • Wypłaty w lipcu: Pierwsze świadczenia będą realizowane w dotychczasowych terminach płatności oraz w dodatkowych dniach lipca.
  • System od sierpnia: Począwszy od sierpnia, wszystkie połączone świadczenia będą wypłacane w jednym z sześciu stałych terminów: 1., 6., 10., 15., 20. lub 25. dnia każdego miesiąca.

Aspekty finansowe i skala programu renty wdowiej

Dotychczasowa kwota wypłat renty wdowiej: Do tej pory ZUS przeznaczył na wypłaty świadczeń w zbiegu z rentą rodzinną łącznie 1 miliard 449,8 miliona złotych. Z tej sumy 148,7 miliona złotych to wartość dodanego 15 proc. komponentu.

  • Maksymalna wysokość renty wdowiej: Ustawodawca wprowadził górny limit kwotowy dla renty wdowiej. Nie może ona przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury, co obecnie daje kwotę 5 636,73 zł brutto.
  • Decyzje odmowne: Należy pamiętać, że nie każdy wniosek jest rozpatrywany pozytywnie. Do chwili obecnej ZUS wydał 51,3 tysiąca decyzji odmawiających przyznania tego świadczenia.

Składanie wniosków o rentę wdowią i instytucje odpowiedzialne

  • Rola ZUS jako lidera: Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest kluczową instytucją w procesie, obsługując około 90 proc. wszystkich wniosków. Od 1 stycznia do 14 lipca 2025 roku wpłynęło do niego ponad milion wniosków.
  • Kluczowe terminy: Aby otrzymać świadczenie z wyrównaniem za lipiec, wniosek musi zostać złożony do 31 lipca 2025 roku. Wnioski złożone w późniejszych miesiącach, po pozytywnym rozpatrzeniu, uruchomią wypłatę od miesiąca, w którym zostały złożone.
  • Pozostałe organy emerytalno-rentowe: Oprócz ZUS, wnioski o rentę wdowią można składać również w innych instytucjach, takich jak: Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS), Wojskowe Biuro Emerytalne (WBE), Zakład Emerytalno-Rentowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (ZER MSWiA), Biuro Emerytalne Służby Więziennej (BESW).