Piątek trzynastego – przesąd uznający dzień za pechowy, kiedy piątek wypadnie w trzynasty dzień danego miesiąca [piątek 13-ego]. W 2024 r. jest to 13 września i 13 grudnia. Wynika z reguły: "Jeżeli pierwszym dniem roku przestępnego jest poniedziałek, to piątek "trzynastego" wypada13 września, 13 grudnia." Takim rokiem jest 2024 r.

Piątek trzynastego a Templariusze

Istnieje pogląd, że feralność tej daty bierze początek od faktu, że w ten dzień (13 października 1307) aresztowano templariuszy, kłamliwie oskarżonych przez króla Francji Filipa IV m.in. o herezję, sodomię i bałwochwalstwo (w rzeczywistości był on u nich ogromnie zadłużony i chciał się pozbyć wierzycieli). Według tej hipotezy ostatni wielki mistrz zakonu, Jacques de Molay, tuż przed spłonięciem na stosie przeklął Filipa IV i papieża Klemensa V, a rok później obaj nie żyli. Przeciwko tej teorii przemawia to, że przekonanie o pechowości piątku 13ego pojawiło się dopiero na początku XX wieku.

Ile razy jest piątek trzynastego w każdym roku?

Reklama

Data piątek 13. w ciągu każdego roku przypada co najmniej 1 raz (tak w 2025 r.) i maksymalnie 3 razy (tak w 2026 r.)

Piątki trzynastego w lata zwykłe:

Możemy przewidzieć na początku roku, kiedy będą w nim piątki "trzynastego". Obowiązuje tu np. następująca reguła:

"Jeżeli pierwszym dniem roku jest poniedziałek, to piątek 13-ego wypada: 13 kwietnia, 13 lipca."

I analogiczne reguły dla następnych dni tygodnia:

  • wtorek: 13 września, 13 grudnia,
  • środa: 13 czerwca,
  • czwartek: 13 lutego, 13 marca, 13 listopada,
  • piątek: 13 sierpnia,
  • sobota: 13 maja,
  • niedziela: 13 stycznia, 13 października.

W 2023 r. rok rozpoczął się w niedzielę. Dlatego piątek trzynastego przypada w styczniu i październiku.

Piątki trzynastego w latach przestępnych:

Tak samo jest z latami przestępnymi. Obowiązuje tu np. reguła: "Jeżeli pierwszym dniem roku przestępnego jest poniedziałek, to piątek "trzynastego" wypada13 września, 13 grudnia."

I dla kolejnych dni odpowiednio ją modyfikujemy:

  • poniedziałek: 13 września, 13 grudnia (i tak jest w 2025 r.)
  • wtorek: 13 czerwca,
  • środa: 13 marca, 13 listopada,
  • czwartek: 13 lutego, 13 sierpnia
  • piątek: 13 maja,
  • sobota: 13 października
  • niedziela: 13 stycznia, 13 kwietnia, 13 lipca.

W jakich krajach wierzymy w przesąd „Piątek trzynastego”?

Przesąd jest spotykany w krajach anglojęzycznych, francuskojęzycznych i portugalskojęzycznych. Taki sam status posiada w takich krajach jak: Polska, Estonia, Niemcy, Finlandia, Austria, Irlandia, Szwecja, Dania, Słowacja, Norwegia, Czechy, Słowenia, Bułgaria, Islandia, Belgia i Filipiny.

Czy pechowy może być wtorek trzynastego?

W Grecji, Rumunii i Hiszpanii za pechowy jest uznawany wtorek trzynastego, zaś we Włoszech piątek siedemnastego.

Co to jest paraskewidekatriafobia?

Strach przed piątkiem trzynastego jest nazywany paraskewidekatriafobią. Słowo to powstało z greckich słów paraskevi (piątek), dekatreis (trzynasty) i fobia (strach).