Publiczne picie piwa to wykroczenie - to wiadomo

Sąd Najwyższy w dniu 20 lutego 2025 roku wydał wyrok w sprawie kobiety obwinionej o wykroczenie z art. 431 ust. 1 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Swoim rozstrzygnięciem uchylił wyrok w części dotyczącej kary i przekazał w tym zakresie sprawę sądowi rejonowemu do ponownego rozpoznania. Co ciekawe, w sprawie kasację wniósł na korzyść obwinionej Prokurator Generalny.

O co chodziło? Kobieta została obwiniona o to, że na ścieżce rowerowo-pieszej, w miejscu publicznym wbrew zakazowi spożywała alkohol w postaci piwa, czyli popełniła wykroczenie, o którym mowa w art. 431 ust. 1 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Sąd rejonowy wyrokiem nakazowym uznał ją za winną popełnienia zarzucanego jej czynu i wymierzył jej karę miesiąca ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin, a także orzekł o kosztach postępowania. Wyrok nie został zaskarżony i uprawomocnił się. Jednak kasację na korzyść obwinionej wniósł Prokurator Generalny, który zaskarżył go w części dotyczącej orzeczenia o karze i zarzucił rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku naruszenie przepisu prawa materialnego polegające na wymierzeniu kary miesiąca ograniczenia wolności mimo, iż w jego sankcji przewidziano jedynie możliwość wymierzenia kary grzywny.

Kara grzywny może wynieść nawet 5000 złotych

Przypomnijmy, że art. 431 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi przewiduje, że kto spożywa napoje alkoholowe wbrew zakazom określonym w ustawie albo nabywa lub spożywa napoje alkoholowe w miejscach nielegalnej sprzedaży, albo spożywa napoje alkoholowe przyniesione przez siebie lub inną osobę w miejscach wyznaczonych do ich sprzedaży lub podawania, podlega karze grzywny. Co więcej, już samo usiłowanie takiego wykroczenia jest karalne. Ustawodawca przewidział także, że w razie popełnienia omawianego wykroczenia można orzec przepadek napojów alkoholowych, chociażby nie były własnością sprawcy, jeżeli ich właściciel lub inna osoba uprawniona, nie zachowując ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, przewidywała albo mogła przewidzieć, że mogą one służyć lub być przeznaczone do popełnienia wykroczenia.

Kwestię wymiaru kary grzywny reguluje art. 24 § 1 ustawy z 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń. Przewidziano w nim, że wymierza się ją w wysokości od 20 do 5000 złotych, chyba że ustawa stanowi inaczej. Oznacza to, że orzeczenie zaskarżone w omawianej sprawie, w którym przewidziano karę miesiąca ograniczenia wolności, nieprzewidzianą we wskazanym przepisie przez Kodeks wykroczeń, stanowi rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku naruszenie przepisu prawa materialnego.

Podstawa prawna

art. 431 ust. 1 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 2151)