Waloryzacja 2026. Znamy powód niskich podwyżek
Decyzja o minimalnej waloryzacji świadczeń jest bezpośrednim skutkiem dwóch kluczowych wskaźników makroekonomicznych: znacznego spadku inflacji orazstosunkowo niewielkiego realnego wzrostu wynagrodzeń w polskiej gospodarce. Zgodnie z obowiązującym w Polsce mechanizmem, wskaźnik waloryzacji jest ściśle powiązany z tymi dwoma czynnikami. Gdy inflacja jest niska, a płace nie rosną dynamicznie, podwyżki dla emerytów automatycznie stają się skromniejsze. Niestety, w praktyce ten mechanizm nie zawsze nadąża za specyficznymi wydatkami seniorów, takimi jak rosnące koszty leków czy usług medycznych.
Warto zauważyć, że w rządzie toczyły się dyskusje na temat zmiany zasad waloryzacji. Minister rodziny, Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, postulowała wprowadzenie bardziej korzystnych przeliczników, m.in. zwiększenie udziału realnego wzrostu płac w kalkulacji wskaźnika z obecnych 20% do 50%. Niestety, ta propozycja nie znalazła wystarczającego poparcia politycznego i ostatecznie rząd pozostał przy minimalnym, ustawowym wskaźniku. Dla wielu ekspertów i samych seniorów jest to dowód na brak politycznej woli do realnej poprawy ich sytuacji materialnej.
Jaka jest dokładna kwota podwyżki emerytury?
Skutki decyzji rządu najłatwiej zobrazować na konkretnych wyliczeniach. Od 1 marca 2026 roku minimalna emerytura wzrośnie z obecnych 1878,92 zł brutto do 1970,98 zł brutto.
Wyliczenie dla minimalnej emerytury:
Kwota przed waloryzacją: 1878,92 zł brutto
Wzrost o 4,9%: 1878,92 zł * 1,049 =1970,98 zł brutto
Podwyżka nominalna: 92,06 zł brutto
Podwyżka netto: ok. 83 zł
Dla seniorów z najniższymi świadczeniami 83 zł to kwota dalece niewystarczająca. Mechanizm waloryzacji działa proporcjonalnie, co oznacza, że osoby z wyższymi świadczeniami otrzymają większe kwotowo podwyżki:
Dla przykładu emeryt ze świadczeniem 3000 zł brutto zyska około 116 zł netto więcej miesięcznie. Z kolei senior pobierający 4000 zł brutto otrzyma podwyżkę netto rzędu 155 zł.
„Trzynastka” i „czternastka” w 2026 roku. Kto wpadnie w pułapkę?
Niska waloryzacja ma bezpośrednie przełożenie na wysokość dodatkowych świadczeń rocznych. Zarówno trzynasta, jak i czternasta emerytura będą w 2026 roku równe wysokości minimalnej emerytury, czyli 1970,98 zł brutto. Wartość tych świadczeń jest jednak pułapką dla wielu osób.
Ważne
Kluczowym elementem jest próg dochodowy dla czternastej emerytury, który wynosi 2900 zł brutto. Emeryci, których świadczenie przekroczy tę kwotę, tracą część „czternastki” na zasadzie „złotówka za złotówkę”. Niska waloryzacja może sprawić, że część seniorów przekroczy ten próg i w efekcie zysk z podwyżki zostanie częściowo lub w całości zniwelowany. Przykładowo, emeryt pobierający 2850 zł brutto, po waloryzacji otrzyma około 2990 zł brutto, przekraczając próg o 90 zł, co oznacza pomniejszenie jego czternastej emerytury o tę właśnie kwotę.
Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118)