rozwiń >

Od 1 października 2025 roku w Polsce zacznie obowiązywać nowy system, który zmieni codzienne zakupy w Biedronce, Lidlu, Auchan, Carrefourze i wielu innych sklepach. Chodzi o system kaucyjny, który ma na celu zwiększenie poziomu recyklingu butelek plastikowych, szklanych i puszek. W praktyce oznacza to dodatkową opłatę przy kasie, ale także możliwość odzyskania pieniędzy po zwrocie pustych opakowań. Sprawdzamy, na czym dokładnie będzie polegać nowe rozwiązanie, ile wyniesie kaucja i jak konsumenci powinni się przygotować.

O co chodzi w systemie kaucyjnym?

System kaucyjny to rozwiązanie stosowane już w wielu krajach Europy, m.in. w Niemczech, Litwie czy Estonii. Jego głównym założeniem jest motywowanie konsumentów do zwrotu pustych butelek i puszek, które często kończą dziś w koszach na śmieci lub, co gorsza, w lasach i na ulicach.

Zasada działania jest prosta: przy zakupie napoju w opakowaniu objętym systemem, do ceny produktu doliczana jest kaucja. Kwotę tę odzyskujemy w momencie oddania pustego opakowania w sklepie, zwykle za pomocą specjalnego automatu (tzw. butelkomatu).

Celem systemu jest:

  • zmniejszenie ilości odpadów w środowisku,
  • zwiększenie poziomu recyklingu surowców,
  • ograniczenie produkcji nowych butelek i puszek, a co za tym idzie, zmniejszenie emisji CO₂.

Kiedy system kaucyjny w Polsce?

Początkowo system kaucyjny miał ruszyć od stycznia 2025 roku, jednak ze względu na opóźnienia legislacyjne i techniczne termin został przesunięty. Ostatecznie przepisy wejdą w życie 1 października 2025 roku.

Do tego czasu sieci handlowe muszą przygotować się organizacyjnie i technicznie, między innymi instalując automaty do odbioru butelek i puszek oraz wprowadzając zmiany w kasach fiskalnych, aby mogły doliczać kaucję do ceny produktu.

Tańsze zakupy dla seniorów. Lidl, Carrefour, Auchan, Kaufland i inne markety oferują zniżki, o których mało kto wie
Tańsze zakupy dla seniorów. Lidl, Carrefour, Auchan, Kaufland i inne markety oferują zniżki, o których mało kto wie

Zobacz również

Jak będzie wyglądał system kaucyjny w Polsce?

System kaucyjny obejmie zarówno sklepy wielkopowierzchniowe, jak i mniejsze punkty sprzedaży. Największe sieci, takie jak Biedronka, Lidl czy Carrefour, zobowiązane są do instalacji specjalnych automatów do zwrotu opakowań. W mniejszych sklepach system będzie funkcjonował w formie ręcznego odbioru: sprzedawca przyjmie butelki czy puszki i zwróci kaucję gotówką lub w formie bonu na kolejne zakupy.

W systemie znajdą się:

  • plastikowe butelki po napojach do 3 litrów,
  • butelki szklane wielokrotnego użytku do 1,5 litra,
  • puszki aluminiowe do 1 litra.

Jakie sklepy będą musiały przystąpić do systemu kaucyjnego?

Sklepy o powierzchni przekraczającej 200 mkw. będą zobowiązane do udziału w systemie kaucyjnym. Dla mniejszych punktów handlowych uczestnictwo będzie dobrowolne.

Zgodnie z przepisami zakres obowiązków w przypadku niewielkich placówek, w których sprzedawane są napoje w opakowaniach objętych systemem, uzależniony jest od rodzaju opakowania:

  • Butelki PET i puszki aluminiowe – właściciel sklepu ma obowiązek pobierać kaucję, a dodatkowo może zdecydować się na jej zwrot oraz przyjmowanie pustych opakowań i odpadów opakowaniowych.
  • Butelki szklane wielokrotnego użytku – w tym przypadku sprzedawca musi nie tylko pobierać, ale też zwracać kaucję oraz prowadzić zbiórkę zużytych opakowań.
Karta Dużej Rodziny także dla rodzin z dwójką dzieci. Te osoby często nie wiedzą, że mogą korzystać ze zniżek
Karta Dużej Rodziny także dla rodzin z dwójką dzieci. Te osoby często nie wiedzą, że mogą korzystać ze zniżek

Zobacz również

Jaka kaucja za butelki w 2025 roku?

Ministerstwo Klimatu i Środowiska zapowiedziało, że wysokość kaucji będzie jednolita dla całej Polski. W 2025 roku wyniesie ona:

  • 50 groszy za każdą butelkę plastikową o pojemności do 3l,
  • 50 groszy za puszkę aluminiową o pojemności do 1l,
  • 1 złoty za butelkę szklaną wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5l.

Oznacza to, że kupując np. sześciopak wody mineralnej w plastikowych butelkach zapłacimy dodatkowo 3 złote, które zostaną nam zwrócone po oddaniu pustych opakowań.

Co system kaucyjny oznacza dla konsumentów?

Dla klientów sklepów zmiana oznacza, że przy kasie zapłacą więcej. Dopiero po oddaniu pustych butelek i puszek pieniądze te wrócą do ich kieszeni. Kluczowe będzie więc wyrobienie nawyku odkładania opakowań i pamiętania o ich zwrocie przy okazji zakupów.

Największe sieci zapowiadają też dodatkowe udogodnienia, np. możliwość wypłaty kaucji w formie bonów rabatowych czy aplikacji mobilnych, które będą zapisywać kwoty do wykorzystania podczas kolejnych zakupów.