Jesteś eko i zrobiłeś zieloną ścianę lub ogród wertykalny? Zapłać podatek. Zielone inicjatywy generują niespodziewane koszty

Ogrody wertykalne i zielone ściany jako budowle

Świadomość społeczeństwa co do roli jaką w naszym otoczeniu odgrywa zieleń z roku na rok wzrasta. Miasta dotykają fale upałów, a wiele samorządów stara do się wprowadzać do centrów zieleń, która przyczynia się do obniżania temperatury i poprawy jakości powietrza. Rolę roślin coraz bardziej doceniają też właściciele nieruchomości, którzy starają się znaleźć dla nich miejsce na swoich posesjach nie tylko ze względów estetycznych. W ostatnich latach dużą popularnością cieszą się na przykład ogrody wertykalne, które dobrze sprawdzają się na nieruchomościach wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej, gdy ich przeznaczenie nie pozwala na nasadzenie na ich w sposób tradycyjny drzew i kwiatów. Jednak w 2025 roku wielu właścicieli nieruchomości spotkała w związku z tym przykra sytuacja – organy podatkowe nakazały im bowiem zgłoszenie zielonych ścian do opodatkowania jako budowli.

Nowa definicja budowli w podatku od nieruchomości

Przypomnijmy, że przepisy ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych zostały od 1 stycznia 2025 roku znowelizowane. W ramach wprowadzonych w nich zmian zmodyfikowano m.in. definicję budowli. Obecnie jest nią:
a) obiekt niebędący budynkiem, wymieniony w załączniku nr 4 do ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (dalej: u.p.o.l.), wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem,
b) elektrownia wiatrowa, elektrownia jądrowa i elektrownia fotowoltaiczna, biogazownia, biogazownia rolnicza, magazyn energii, kocioł, piec przemysłowy, kolej linowa, wyciąg narciarski oraz skocznia, w części niebędącej budynkiem – wyłącznie w zakresie ich części budowlanych,
c) urządzenie budowlane – przyłącze oraz urządzenie instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, oraz inne urządzenie techniczne, bezpośrednio związane z budynkiem lub obiektem, o którym mowa w lit. a, niezbędne do ich użytkowania zgodnie z przeznaczeniem,
d) urządzenie techniczne inne niż wymienione w lit. a–c – wyłącznie w zakresie jego części budowlanych,
e) fundamenty pod maszyny oraz pod urządzenia techniczne, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową
– wzniesione w wyniku robót budowlanych, także w przypadku, gdy stanowią część obiektu niewymienionego w ustawie.

Zwolnienia podatkowe dla rozwiązań eko mogą wprowadzać rady gmin

Choć nowa definicja miała ułatwić wymiar podatku i co do zasady nie miała na celu włączenia do opodatkowania nowych obiektów, to jednak w pierwszej połowie 2025 roku okazało się, że na gruncie nowego brzmienia przepisów rodzą się wątpliwości. W kontekście zielonych ścian/ogrodów wertykalnych należy zwrócić uwagę na poz. 20 załącznika nr 4 do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, w której znalazła się „konstrukcja oporowa, konstrukcja wsporcza inna niż wymieniona w załączniku”. To ten zapis zdaniem organów podatkowych stanowi w wielu przypadkach podstawę do objęcia podatkiem od nieruchomości również konstrukcji będących podstawą/szkieletem zielonych ścian. Należy się domyślać, że spory dotyczące tego rodzaju obiektów w najbliższym czasie trafią przed oblicze sądów i trudno dziś wyrokować, jakie będzie ich stanowisko w tej sprawie. Należy jednak pamiętać, że wszelkie budowle podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości jedynie w sytuacji, gdy są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Oznacza to, że tzw. osoby prywatne, które zdecydowały się na stworzenie tego rodzaju konstrukcji na swojej posesji, nie muszą obawiać się dodatkowych obciążeń podatkowych. Mogą one jednak dotyczyć podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Jeśli tak się stanie, warto dowiedzieć się, czy na terenie danej gminy nie wprowadzono specjalnego zwolnienia od podatku dla tzw. zielonych dachów, czy ścian. Informacji na ten temat należy poszukiwać w uchwałach podejmowanych przez rady gmin.