Świadczenia dla studentów na rok akademicki 2024/2025 - jakie są rodzaje świadczeń

W roku akademickim 2024/2025 studenci mogą ubiegać się o kilka form wsparcia finansowego. Kwestie tego dotyczące regulowane są przez szereg kolejnych ustaw uchwalanych przez polski rząd. Na oficjalnej stronie Ministerstwa Edukacji Narodowej i Szkolnictwa Wyższego wyszczególnione zostało, że studenci mogą ubiegać się na uczelniach o cztery rodzaje bezzwrotnych świadczeń. Są to dokładnie:

  1. Stypendium socjalne
  2. Stypendium dla osób niepełnosprawnych
  3. Stypendium rektora
  4. Zapomogi

Każda z wymienionych wyżej form wsparcia finansowego ma swoje osobne kryteria, które zostały ogólnie określone przez rząd. Szczególne warunki oraz tryb przyznawania świadczeń jest jednak już w pełni w gestii rektora danej uczelni. Ten, w porozumieniu z samorządem studenckim (z wyjątkiem nowo utworzonych uczelni), ustala dokładny regulamin świadczeń dla studentów.

To właśnie na tym etapie ustalane są takie kwestie jak wysokość świadczeń dla studentów oraz sposób, w jaki są one przyznawane. Dodatkowo regulamin ten określa warunki oraz tryb przyznania świadczeń, oraz zakwaterowania w akademikach, a także kwestie związane z wyżywieniem studentów w stołówkach. Regulowane w ten sposób są także kwestie dokumentowania sytuacji materialnej studenta, a także tryb powołania oraz skład komisji stypendialnej, oraz odwoławczej komisji stypendialnej.

Co bardzo istotne, w każdym z przypadków uczelnia jest zmuszona do tego, aby regulamin świadczeń dla studentów ogłaszać w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP) na swojej stronie podmiotowej. Jest to uregulowane prawnie i powinno być przestrzegane przez każdą placówkę, która zajmuje się kształceniem w akademickim.

Komu i kiedy przysługują świadczenia socjalne na studiach?

Dostęp do świadczeń ma student pierwsze i drugiego stopnia, ale także ten, który uczy się w ramach jednolitych studiów magisterskich. Prawo do pobierania przysługuje zawsze przez łączny okres 12 miesięcy, bez względu na to, czy student je już wcześniej pobierał, choć wyjątkiem są studia jednolite magisterskie, gdzie okres ten wydłużony jest do 14 miesięcy.

Oficjalne nabycie praw do świadczeń pojawia się w momencie podjęcia studiów i nabycia praw studenta po raz pierwszy. Do okresu przysługiwania świadczeń wliczają się wszystkie rozpoczęte przez studenta semestry na studiach; co dosyć istotne, do rozliczenia tych świadczeń wliczone są także te semestry, w których przypadł urlop od zajęć, o który zawnioskował student.

Wyjątek stanowią semestry na kolejnych studiach pierwszego stopnia rozpoczętych lub kontynuowanych po uzyskaniu pierwszego tytułu zawodowego licencjata, inżyniera albo równorzędnego. Innymi słowy, kolejne studia pierwszego stopnia nie są wliczane do okresu przysługiwania świadczeń. W przypadku kształcenia się na kilku kierunkach studiów semestry odbywane równocześnie wszystkie je traktuje się po prostu jako jeden semestr. Dodatkowo prawo do świadczeń nie przysługuje osobom z tytułem magistra, magistra inżyniera (lub jakiegokolwiek równorzędnego) oraz osobom z tytułem licencjata, inżyniera lub równorzędnym w momencie, kiedy rozpoczynają nowy kierunek na studiach pierwszego stopnia.

Jest tu jednak pewien wyjątek dotyczący prawa do stypendium dla osób niepełnosprawnych. W przypadku gdy niepełnosprawność powstała w trakcie studiów lub po uzyskaniu tytułu zawodowego, student może otrzymać stypendium dla osób niepełnosprawnych przez 12 semestrów. Przy ocenie prawa do stypendium dla osób niepełnosprawnych przez dodatkowy okres istotny jest moment powstania niepełnosprawności, a nie data wydania orzeczenia potwierdzającego powyższy fakt. Datę lub okres powstania niepełnosprawności określa się na podstawie orzeczenia o niepełnosprawności.

Okres przyznawania i wypłacania świadczeń socjalnych na studiach w latach 2024/2025

Stypendia przyznawane są na osobisty wniosek studenta na semestr lub rok akademicki i wypłacane w comiesięcznych transzach przez okres do 10 miesięcy, a gdy kształcenie trwa jeden semestr – przez okres do 5 miesięcy. Zapomoga zaś jest świadczeniem jednorazowym, które może być przyznawane nie częściej niż 2 razy w roku akademickim. Jest od tego pewien wyjątek, bo limit ten nie obowiązuje w okresie, w którym funkcjonowanie uczelni zostało czasowo ograniczone lub zawieszone na podstawie rozporządzenia ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki.

Decyzja o przyznaniu świadczenia kończy z ostatnim dniem miesiąca, w którym student utracił prawo do świadczenia z powodu uzyskania tytułu zawodowego, został skreślony z listy studentów na kierunku studiów, na którym otrzymywał świadczenie, albo upłynął okres 12 semestrów (ewentualnie 14 semestrów w przypadku jednolitych studiów magisterskich trwających 11 albo 12 semestrów).

Student ubiegający się o stypendia albo otrzymujący takie świadczenia ma ustawowy obowiązek niezwłocznego powiadomienia uczelni o wystąpieniu okoliczności powodującej utratę prawa do świadczeń. Informacja o rodzaju przyznanych studentowi świadczeń jest wprowadzana przez uczelnie do wykazu studentów w Zintegrowanym Systemie Informacji o Szkolnictwie Wyższym i Nauce POL-on prowadzonym przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki.