Gmina Zabierzów liczy niemal 26 tys. mieszkańców i zajmuje prawie 100 tys. km2. Jest jedną z największych gmin, a jednocześnie położoną w bezpośrednim sąsiedztwie Krakowa. Nie ma tu wielkiego przemysłu, za to jest lotnisko, dwa parki krajobrazowe i doskonała infrastruktura. W sezonie jesienno-zimowym jest też niestety smog. Mieszkańcy zaczęli to dostrzegać i głośno mówić o konieczności zintensyfikowania działań. Powstał lokalny Zabierzowski Alarm Smogowy.
Gminy Zabierzów i Wilkowice pod Bielskiem-Białą wzięły udział w pilotażu programu Czyste Powietrze (pilotaż to inicjatywa finansowana przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej). Zorganizowały dla mieszkańców spotkania, na których w przystępny sposób doradcy energetyczni wytłumaczyli, jak skorzystać z dotacji na termomodernizację domów jednorodzinnych i wymianę przestarzałych pieców na węgiel i drewno. Spotkania przyciągnęły setki mieszkańców, potem podczas dyżurów doradcy pomagali wypełniać wnioski o dotacje. Efekt - znaczne przyspieszenie aplikowania po wsparcie z Czystego Powietrza.
- Jeśli ten program ma być realizowany, to właśnie tak to powinno wyglądać - mówi Anetta Kucharska, pełnomocnik wójta ds. jakości powietrza w gminie Zabierzów.
Smog w wiejskiej gminie
Zabierzów wraz ze Skawiną uznawany może być za pioniera walki ze smogiem z osławionego krakowskiego obwarzanka. Działania wymierzone w smog rozpoczęto tu kilka lat temu, kiedy mieszkańcy słynącej z walorów turystycznych gminy wiejskiej zaczęli mocno doceniać znaczenie jakości powietrza.
Gmina wzięła w 2016 r. udział w akcji Małopolska bez Smogu. Zainwestowano w pyłomierze, ich odczyty uświadomiły skalę zanieczyszczeń powietrza w Zabierzowie. Kolejnym krokiem było wystaranie się o profesjonalną stację pomiarową Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Uruchomiono liczne dotacje do wymiany pieców - z pieniędzy Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach programów Kawka i PONE (Program Ograniczania Niskiej Emisji) oraz z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego.
Z unijnego programu Horyzont 2020 sfinansowano działania ekodoradców, u których mieszkańcy mogą uzyskać porady w sprawie programów dotacyjnych na wymianę pieców węglowych i docieplanie budynków. Zabierzów już latem ubiegłego roku podpisał porozumienie z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w sprawie przyjmowania wniosków z programu Czyste Powietrze. Gmina ma też swój własny program dotacji do wymiany pieców - mieszkańcy mogą więc łączyć dotacje z wielu źródeł.
Jak wymienić wszystkie piece? Gdzie można uzyskać dotację? Kto się kwalifikuje? O tym w dalszej części artykułu na portalu WysokieNapiecie.pl
Autorka: Magdalena Skłodowska, WysokieNapiecie.pl