Hiszpańskie gospodarstwa domowe z niższymi dochodami, dla których spłacanie zaciągniętych pożyczek na dom jest dużym obciążeniem, jeszcze niedawno miały obiecaną pomoc od rządu. Ale refinansowanie ich kredytów będzie utrudnione, ponieważ banki zabezpieczają ich hipotekami obligacje, co oznacza, że straciły nad nimi kontrolę.
Hiszpańskie banki wyemitowały papiery wartościowe zabezpieczone hipotekami osób z mniejszą zdolnością kredytową, aby zaspokoić popyt inwestorów na aktywa wyższego ryzyka (z wyższym oprocentowaniem). Podobny schemat miał miejsce na rynku finansowym w USA i pomógł napędzać boom na domy i mieszkania trwający całą dekadę. Ponad 124 mld euro długu zostało wchłonięte przez obligacje – które miały najwyższe oceny kredytowe – tuż przed krachem na rynku nieruchomości w 2008 roku. Kryzys doprowadził do największego spowolnienia gospodarczego od 50 lat.
Emisja bankowych papierów wartościowych komplikuje rządowe plany pomocy kredytobiorcom. Zabezpieczenie ich hipotekami narzuca restrykcyjne wymogi dotyczące form ewentualnego wsparcia dla właścicieli hipotek, takich jak wydłużenie okresu spłaty, obniżka rat, okresy karencyjne czy możliwość spłaty samego kapitału bez odsetek.
„Tworzenie instrumentów inwestycyjnych na rynku pożyczek powinno być zabronione” – twierdzi Carlos Banas z AFES, firmy która doradza właścicielom domów ws. restrukturyzacji pożyczek i sposobów uniknięcia przejęcia hipotek przez banki. „Każdy jest zaślepiony przez boom na rynku nieruchomości. Wszystko funkcjonowało dobrze, pożyczki były płacone na czas, fundusze finansowały je dostarczając gotówkę bankom, wszystkie partie były szczęśliwe. A potem przyszedł kryzys i uderzył w rynek obligacji hipotecznych”.
