Język jest największym wyzwaniem dla integracji ekonomicznej i sprawia, że uchodźcy z Ukrainy nadal wykonują proste prace, pomimo wyższego wykształcenia – wynika z badania Survey of Arriving Migrants from Ukraine (SAM-UKR) przeprowadzonym dla nowej, niedawno powołanej agencji Unii Europejskiej ds. azylu.
Z 4 265 przebadanych osób ponad połowa (53 proc.) odpowiedziało, że nie mówi w języku kraju, w którym się znajduje. Pomimo to, 1/3 badanych (27 proc.) podjęła już pracę, choć w większości niezgodną z aktualnym wykształceniem. 30 proc. badanych (w większości kobiet) wskazuje brak placówek opieki nad dzieckiem jako barierę w nawiązaniu stosunku pracy.
Ukraińscy uchodźcy łatwo się integrują
Z kolei niedawny raport OECD na temat migracji 2022 pokazuje, że ukraińscy uchodźcy bardzo łatwo i szybko zintegrowali się w obcych krajach – ma na to wpływ szereg warunków: udogodnienia prawne na poziomie EU (Dyrektywa tymczasowa), wielkie diaspory Ukraińców w tych krajach a także bliskość kulturowa. Z danych OECD i UE wynika, że przeciętny, przejściowy okres integracji uchodźczej to około 5-10 lat, podczas gdy tuż po wybuchu rosyjskiej wojny pracę znalazło ponad 1/3 uchodźców. Niestety jednym z kosztów tej błyskawicznej integracji jest to, że pomimo ponadprzeciętnego poziomu wykształcenia, większość uchodźców pracuje tam, gdzie akurat były luki na rynku pracy, czyli w większości niezgodnie ze swoim aktualnym wykształceniem, bardzo często poniżej kwalifikacji.
W Polsce najwięcej uchodźców
Wg raportu OECD najwięcej uchodźców pracuje w Polsce (65 proc.), Wielkiej Brytanii (61 proc.), Szwecji (56 proc.), Litwie (53 proc.), Czechach (51 proc.), w Danii, Holandii i Estonii (po 46 proc.). Wysoki wskaźnik zatrudnienia ukraińskich uchodźców w wyżej wymienionych krajach to przede wszystkim zasługa stopnia trudności języka (polski czy angielski jest łatwiejszy w nauce niż np. niemiecki), kwoty wsparcia finansowego ze strony rządów (w krajach za zachód od Polski zdecydowanie większa) oraz różny stopień bezrobocia (w Polsce od wielu lat na rekordowo niskim poziomie).
Jak widać, odsetek Ukraińców zatrudnionych w Polsce jest najwyższy wśród krajów europejskich. - Jest ku temu kilka powodów. Łatwość i szybkość oficjalnej procedury zatrudnienia w porównaniu z innymi krajami europejskimi. Niskie świadczenia socjalne dla uchodźców w porównaniu z innymi krajami europejskimi (na przykład zasiłki na dzieci wynoszą 110 euro w porównaniu z minimum 400 euro w Niemczech). Z tego powodu uchodźcy z Ukrainy są zmuszeni do podjęcia pracy niemal natychmiast po przybyciu do kraju - komentuje Damian Guzman, zastępca dyrektora generalnego Gremi Personal.
Z najnowszego raportu OECD widać wyraźnie również, że uchodźcy chcą pracować i pracują – nawet poniżej swoich kwalifikacji. Pokrywa się to z badaniem EUAA, gdzie wskazano, że co najmniej 1/3 uchodźców podjęła pracę w kraju, do którego trafiła.
