W celu uniknięcia wykrycia w związku z sankcjami ze strony Zachodu, silniki produkowane w Chinach wysyłane są do rosyjskiego producenta broni IEMZ Kupol jako „przemysłowe urządzenia chłodnicze”. Dostawy chińskich „urządzeń chłodniczych ” pozwoliły zwiększyć produkcję dronów szturmowych Garpija-A1, co pokazują źródła i dokumenty, w tym kontrakty, faktury i dokumenty celne do których dotarła agencja Reuters.

6 tys. dronów w tym roku

Z wewnętrznego dokumentu firmy Kupol, do którego dotarła agencja Reuters, wynika, że producent broni podpisał kontrakt z rosyjskim ministerstwem obrony na produkcję ponad 6000 dalekosiężnych dronów szturmowych Garpija (Harpia) w tym roku. To znaczy wzrost w porównaniu z ubiegłym rokiem, gdy Kupol wyprodukował 2000 bezzałogowców. Jak podał Reuters, w dokumencie stwierdzono, że do kwietnia dostarczono już ponad 1500 Harpii, które wykorzystywane są do ataków na cele cywilne i wojskowe położone głęboko na terytorium Ukrainy.

Dziurawe sankcje Zachodu

We wrześniu agencja Reuters informowała, że Kupol produkuje drony Garpija, wykorzystując chińską technologię, w tym silniki L550E produkowane przez Xiamen Limbach Aviation Engine. Miesiąc po opublikowaniu raportu przez agencję Reuters, Unia Europejska i Stany Zjednoczone nałożyły sankcje na kilka firm zaangażowanych w produkcję dronów, w tym na Xiamen. Jednak te okazały się mało skuteczne, bo wysyłką zaczęły zajmować się firmy przykrywki.

Jak wynika z faktur, wewnętrznego pisma Kupola i dokumentów transportowych przejrzanych przez agencję Reuters, w następstwie sankcji nowa chińska firma o nazwie Beijing Xichao International Technology and Trade zaczęła dostarczać firmie Kupol silniki L550E, za pośrednictwem firmy przykrywkowej o nazwie SMP-138, która następnie przesłała je do drugiej rosyjskiej firmy LIBSS. Agencja nie była w stanie ustalić, w jaki sposób Xichao uzyskał silniki od producenta Xiamen Limbach.

Xiamen Limbach nie odpowiedział na prośbę o komentarz, a Reuters nie był w stanie skontaktować się z Xichao.

Pekin o niczym nie wiedział?

W oświadczeniu dla agencji Reuters chińskie ministerstwo spraw zagranicznych stwierdziło, że nie miało wiedzy na temat eksportu części do rosyjskich dronów i że kontrolowało zagraniczną sprzedaż towarów podwójnego zastosowania zgodnie z chińskim prawem i zobowiązaniami międzynarodowymi.

Chiny twierdzą, że stosują surowe kontrole eksportu dronów i ich części, oraz że nigdy nie dostarczyły żadnej ze stron konfliktu na Ukrainie śmiercionośnej broni.

Tymczasem USA i UE wielokrotnie nakładały sankcje na firmy z krajów trzecich, w tym z Chin, które rzekomo dostarczały Rosji technologie podwójnego zastosowania. Kupol jest objęty sankcjami od grudnia 2022 roku przez UE, a od grudnia 2023 roku przez USA za zaangażowanie w rosyjski sektor obronny.

Chiński wkład w drony dalekiego zasięgu Garpija

Jak wynika z europejskich źródeł, Garpija, czyli Harpia, bazuje na irańskich dronach Shahed, ale opiera się na chińskiej technologii. Ukraiński wywiad wojskowy poinformował, że chińskie komponenty drona obejmowały silnik, systemy sterowania i sprzęt nawigacyjny.

Źródło: Reuters