Blokada finansowa na rosyjskie instytucje finansowe została wprowadzona po inwazji Rosji na Ukrainę. Dlatego Rosja łapie się różnych sposobów, aby ominąć zachodnie sankcje. Z raportu opracowanego przez Sayari wynika, że w pierwszym kwartale 2023 r. instytucje finansowe, do których należy Lanta Bank JSC, którego właściciele kontrolują spółkę wydobywającą złoto GV Gold, oraz co najmniej jeden nieobjęty sankcjami pożyczkodawca, pozyskały obce waluty (euro, dolary i dirhamy Zjednoczonych Emiratów Arabskich) o równowartość ponad 82 mln dol.
Rosyjskie złoto trafiło do ZEA, Turcji i Hongkongu?
Dane Sayariego wskazują, że różni rosyjscy pożyczkodawcy dostarczali złoto do banknotów co najmniej w lipcu lub sierpniu ubiegłego roku, powiedział Zachary Tvarozna, starszy analityk firmy.
Tvarozna dodał też, że wydaje się, iż dostawy złota trafiły nie tylko do Zjednoczonych Emiratów Arabskich, ale także do Hongkongu i Turcji.
Bloomberg nie był w stanie niezależnie potwierdzić wszystkich danych handlowych i firmowych i nie jest jasne, czy banki nadal stosują strategię złota za gotówkę.
Dane z listów przewozowych
Dostawca informacji o ryzyku handlowym z siedzibą w Waszyngtonie zebrał dane na temat rosyjskiego handlu z tak zwanych konosamentów, czyli morskich listów przewozowych, które zazwyczaj zawierają nazwy importera i eksportera, a także inne szczegóły dotyczące przesyłek. Z danych wynika, że kilka tych samych podmiotów, które wysyłały gotówkę do Rosji, w podobnych ramach czasowych importowało także złoto z Rosji.
Jak wynika z raportu, okrężna wymiana handlowa odbywała się za pośrednictwem sieci pośredników, przez co dane nie wskazują, kim byli ostateczni odbiorcy walut, ani czy mieli oni powiązania z podmiotami rosyjskimi objętymi sankcjami.
Dział prasowy Lanta Bank nie odpowiedział agencji Bloomberg na pytania przesłane pocztą elektroniczną. Wody w usta nabrały także rządy państw podejrzewanych o udział w tych transakcjach. Ministerstwo Spraw Zagranicznych Zjednoczonych Emiratów Arabskich nie odpowiedziało na prośbę Bloomberga o komentarz, natomiast rząd Turcji odmówił komentarza.
Rosja cierpi na brak dolarów i euro
Rosja boryka się z niedoborem obcych walut (dolarów i euro) w związku z coraz większym odcięciem od zachodniego systemu finansowego. Możliwe, że niektóre banki w tym kraju szukały dostępu do walut, aby ułatwić import i inne transakcje.
Jak wynika z badań Sayariego, taktyka ta stała się powszechna po tym, jak Unia Europejska i Stany Zjednoczone wprowadziła działania mające na celu ograniczenie dostępu Rosji do zachodnich walut w ramach sankcji wprowadzonych w odpowiedzi na wojnę z Ukrainą.
Złoto za waluty
Rosja jest drugim co do wielkości producentem złota na świecie, wydobywającym ponad 330 ton tego metalu szlachetnego rocznie. Kiedyś był to jeden z największych eksporterów, ale dostawy do ośrodków handlowych, takich jak Londyn i Nowy Jork, prawie ustały w wyniku sankcji nałożonych na rosyjskie firmy wydobywcze i instytucje finansowe.
Od tego czasu Rosja zwiększyła sprzedaż krajową i przeszła na alternatywne szlaki eksportu. Na początku wojny Turcja i Zjednoczone Emiraty Arabskie stały się głównymi węzłami przeładunkowymi, ale amerykańskie sankcje nałożone w 2023 r. na największych rosyjskich wydobywców złota zmusiły znaczną część handlu do przeniesienia się do Hongkongu.
Te trzy kierunki były również wykorzystywane przez Moskwę do obejścia ograniczeń handlowych nałożonych przez UE i USA na kluczowe technologie, takie jak zaawansowane chipy wykorzystywane przez Rosję do produkcji broni.