Decyzja o włączeniu danej waluty do systemu ERM2 zamyka żmudną drogę negocjacji, w których biorą udział pełnomocnik rządu do spraw wprowadzenia euro przez Rzeczpospolitą Polską, minister finansów oraz prezes NBP. Formalną zgodę na przystąpienie danego państwa członkowskiego do Mechanizmu Kursów Walutowych wydaje Rada Ministrów Unii Europejskiej ds. Gospodarczych i Finansowych (Ecofin).
- Decyzja zapada w formie konsensusu, tj. aprobaty wszystkich członków Rady - mówi Tomasz Kiercel z kancelarii Chałas i Wspólnicy.
Procedura włączania waluty narodowej do ERM2 zakłada, że cały proces jest poufny aż do momentu wydania oficjalnego komunikatu przez Komitet Ecofin. Dopiero wtedy dowiemy się, jaki jest kurs centralny złotego do euro, jakie jest dopuszczalne pasmo jego wahań i kiedy NBP będzie mógł interweniować w obronie kursu.
- Decyzje w sprawie kursu centralnego są podejmowane w drodze wzajemnego i wielostronnego porozumienia uczestników mechanizmu ERM2 - mówi Magdalena Kobos z Ministerstwa Finansów.
Reklama

Poufny wniosek

Procedurę rozpoczyna wysłanie w trybie poufnym wniosku do przewodniczącego Rady Ecofin o przystąpienie do ERM2.
- Taki wiosek jest wysyłany przez ministra finansów i prezesa banku centralnego kraju objętego derogacją - tłumaczy Magdalena Kobos.
Wniosek powinien zawierać proponowany kurs centralny oraz dopuszczalny zakres odchyleń kursu rynkowego od parytetu centralnego. Tylko zainteresowane państwo członkowskie może zaproponować zakres odchyleń węższy od standardowego.
- Samo złożenie wniosku poprzedzone jest konsultacjami z Komisją Europejską i Europejskim Bankiem Centralnym, które trwają około sześciu miesięcy - zauważa Tomasz Szarek, radca prawny z kancelarii Schampera, Dubis, Zając & Wspólnicy.

Spotkanie Komitetu ERM2

Następnym etapem negocjacji jest zwołanie spotkania Komitetu ERM2 w celu przedyskutowania wniosku. W posiedzeniu Komitetu uczestniczą: członkowie Komitetu ds. Ekonomicznych i Finansowych (EFC) Unii Europejskiej reprezentujący administrację rządową, osoby reprezentujące banki centralne państw spoza strefy euro, dwaj przedstawiciele Europejskiego Banku Centralnego, dwaj przedstawiciele Komisji Europejskiej i przewodniczący EFC.
Na przyjęcie kraju do mechanizmu kursowego ERM2 zgodę musi więc wydać cała strefa euro. Komitet ERM2 przygotowuje decyzję w sprawie włączenia waluty narodowej do ERM2. Określa ona poziom kursu centralnego i szerokości pasma dopuszczalnych odchyleń kursu rynkowego od kursu centralnego, biorąc pod uwagę sytuację makroekonomiczną i politykę gospodarczą danego kraju.

Wstępne porozumienie

Jeśli w czasie spotkania Komitetu ERM2 osiągnięte zostaje wstępne porozumienie w sprawie poziomu kursu centralnego oraz szerokości pasma dopuszczalnych odchyleń kursu rynkowego od kursu centralnego, przewodniczący EFC zawiesza sesję, żeby umożliwić członkom uzyskanie potwierdzenia od odpowiednich ministrów, prezesów banków centralnych i prezesa EBC. Następnie uczestnicy spotykają się ponownie jako reprezentanci ministrów, prezesów banków centralnych i prezesa EBC. W tej roli podpisują porozumienie oraz przyjmują komunikat.

Spotkanie ostatniej szansy

Jeśli w czasie spotkania Komitetu ERM2 nie udaje się osiągnąć porozumienia, przewodniczący EFC stara się uzgodnić elementy ustnego raportu do przedstawienia na posiedzeniu w sprawie ERM2.
- W takim wypadku posiedzenie zbiera się w składzie ministrów krajów strefy euro, ministrów i prezesów banków centralnych krajów członkowskich spoza strefy euro, prezesa EBC, dwóch członków Komisji Europejskiej oraz przewodniczącego i sekretarza EFC - mówi Magdalena Kobos.

Komunikat kończy sprawę

Uczestnicy posiedzenia zostają poinformowani przez swoich przedstawicieli w EFC co do poczynionych ustaleń i przebiegu dyskusji w Komitecie ERM2. Po pomyślnym zakończeniu posiedzenia wydawany jest komunikat w imieniu Unii Europejskiej. Powinien on zawierać informacje o kursie centralnym wobec euro (z dokładnością do sześciu cyfr znaczących), szerokości dopuszczalnych odchyleń od kursu centralnego, a także oświadczenia w sprawie polityki gospodarczej aspirującego kraju oraz banku centralnego i EBC w sprawie punktów obowiązkowych interwencji. Wtedy też opinia publiczna dowiaduje się o warunkach przystąpienia kraju do ERM2.