Opodatkowaniu VAT podlegają usługi i towary, niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa. Usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki opodatkowanych według marży. W tym przypadku podstawą opodatkowania przy wykonywaniu usług turystyki jest kwota marży pomniejszona o kwotę należnego podatku.
Zasady ogólne
Jednak gdy przy świadczeniu usługi turystyki podatnik oprócz usług nabywanych od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty część świadczeń w ramach tej usługi wykonuje we własnym zakresie, odrębnie ustala się podstawę opodatkowania dla usług własnych i odrębnie w odniesieniu do usług nabytych od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty.
W celu określenia podstawy opodatkowania dla usług własnych stosuje się odpowiednio przepisy art. 29 ustawy o VAT.
Reklama
Oznacza to, że podstawą opodatkowania jest obrót, czyli kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. Podobnie podstawę opodatkowania określa się, gdy przedsiębiorca nie wybrał opodatkowania marży, ale rozlicza VAT od usług turystycznych na zasadach ogólnych.
Przy rozliczeniu usług turystyki na zasadach ogólnych zasadą jest, że w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Od 1 grudnia 2008 r. wprowadzono zakaz odliczania podatku naliczonego przy nabywanych usługach noclegowych i gastronomicznych. W wyniku nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług rozciągnięto na przedsiębiorstwa turystyczne generalny zakaz odliczania podatku naliczonego przy nabyciu usług noclegowych i gastronomicznych.
Obecnie obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób.
Opodatkowanie marży
Podstawą opodatkowania przy wykonywaniu usług turystyki jest kwota marży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Przepis ten stosuje się bez względu na to, kto nabywa usługę turystyki, w przypadku gdy podatnik:
● ma siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium kraju,
● działa na rzecz nabywcy usługi we własnym imieniu i na własny rachunek,
● przy świadczeniu usługi nabywa towary i usługi od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty.
Podstawowym kryterium zasadności zastosowania specjalnych zasad opodatkowania marży jest uznanie całego pakietu świadczeń za jedną usługę turystyki. Usługa turystyki jest kompleksową usługą, realizowaną przez podatnika, obejmującą swym zakresem różne usługi składowe świadczone dla bezpośredniej korzyści turysty, bez których dana impreza turystyczna nie mogłaby się odbyć, przy czym muszą one być nabywane od innych podatników.
Ewidencje podatkowe
Podatnicy opodatkowani na zasadach ogólnych prowadzą ewidencję zakupu i sprzedaży VAT na podstawie art. 109 ust. 3 ustawy o VAT.
Ewidencja zawiera kwoty niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.
Podobnie opodatkowujący marżę są obowiązani prowadzić ewidencję, o której mowa w art. 109 ust. 3, z uwzględnieniem kwot wydatkowanych na nabycie towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty, oraz posiadać dokumenty, z których wynikają te kwoty.
Przy opodatkowaniu marży podatnikom nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwoty podatku naliczonego od towarów i usług nabytych dla bezpośredniej korzyści turysty.
W przypadku gdy przy świadczeniu usługi turystyki podatnik oprócz usług nabywanych od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty część świadczeń w ramach tej usługi wykonuje we własnym zakresie, obowiązany jest do wykazania w prowadzonej ewidencji, jaka część należności za usługę przypada na usługi nabyte od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty, a jaka na usługi własne.
Stawki podatku
Usługi turystyczne podlegają podstawowej stawce podatku, czyli stosuje się do nich 22-proc. VAT. W przypadku świadczenia usługi turystyki podatnik ma obowiązek prowadzenia szczególnej ewidencji oraz obowiązek zastosowania szczególnej procedury opodatkowania marży. Tym samym wynagrodzenie z tytułu świadczenia tych usług w kraju podlega opodatkowaniu stawką podatku w wysokości 22 proc.
Istnieje jednak możliwość zastosowania obniżonej stawki. Przy opodatkowaniu marży usługi turystyki podlegają opodatkowaniu stawką w wysokości 0 proc., jeżeli usługi nabywane od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty są świadczone poza terytorium Wspólnoty.
Jeżeli usługi nabywane od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty są świadczone zarówno na terytorium Wspólnoty, jak i poza nim, to usługi turystyki podlegają opodatkowaniu stawką podatku w wysokości 0 proc. tylko w części, która dotyczy usług świadczonych poza terytorium Wspólnoty.
W przypadku gdy nabywane usługi są usługami transportu międzynarodowego świadczonymi środkami transportu morskiego lub lotniczego, usługi te dla opodatkowania stawką podatku w wysokości 0 proc. usług turystyki uznaje się za świadczone poza terytorium Wspólnoty.
Przepisy o zastosowaniu 0 proc. stawki stosuje się pod warunkiem posiada-nia przez podatnika dokumentów potwierdzających świadczenie tych usług poza terytorium Wspólnoty.
22 proc. wynosi stawka VAT na usługi turystyczne
Ważne
W przypadku świadczenia usług turystyki opodatkowanych według szczególnej procedury obowiązek podatkowy powstaje z chwilą ustalenia marży, nie później jednak niż 15 dnia od dnia wykonania usługi
Czym jest marża
Przez marżę rozumie się różnicę między kwotą należności, którą ma zapłacić nabywca usługi, a ceną nabycia przez podatnika towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty
Czym jest usługa bezpośrednia dla turysty
Przez usługi dla bezpośredniej korzyści turysty rozumie się usługi stanowiące składnik świadczonej usługi turystyki, a w szczególności transport, zakwaterowanie, wyżywienie, ubezpieczenie
PODSTAWA PRAWNA
● Art. 88 ust. 1 pkt 4 oraz art. 119 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).
● Par. 3 oraz par. 5 rozporządzenia ministra finansów z 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 212, poz. 1336).
